رشد ناچیز و لاک‌پشتی جمعیت در استان گیلان زنگ خطری جدی است و باید این آسیب در سایه تدبیر و برنامه‌ریزی اصولی برطرف شود. به گزارش مهر، جمعیت از عوامل تاثیرگذار در مسیر توسعه پایدار است بویژه در دنیای کنونی که در شتاب صنعتی شدن در باره نقش جمعیت به عنوان پیش‌شرط کاهش فقر و بیکاری نظرات متفاوتی ارائه شده است. برخی از آن به عنوان موضوعی نگران‌کننده بویژه در جوامع در حال توسعه و عده‌ای دیگر از آن به عنوان محرک رشد اقتصادی یاد کرده‌اند. به مقوله جمعیت به هر شکل که نظر شود به‌رغم نظرات گوناگون می‌توان آن را عامل تعیین‌کننده در توسعه پایدار دانست که در برنامه‌ریزی‌ها جایگاه والایی دارد. مدیرکل ثبت احوال گیلان در این باره می‌گوید: هم‌اکنون جمعیت این استان دو میلیون و 531 هزار و 308 نفر است که 3/2 درصد از جمعیت کل کشور را به خود اختصاص می‌دهد. زاهد خندستانی به مهر افزود: نرخ رشد جمعیت گیلان 69/0 درصد است که نسبت به 3/1 درصد میانگین کشوری بسیار پایین است. وی اظهارداشت: تراکم جمعیت در استان گیلان در هر کیلومتر مربع 177 نفر است که از این حیث جزو پرتراکم‌ترین استان‌های کشور محسوب می‌شود. مدیرکل ثبت احوال استان گفت: بعد خانوار در گیلان 2/3 نفر در هر خانواده و میانگین کشوری 5/3 است که از این حیث کمترین میزان را در کشور دارد. وی در ادامه با بیان اینکه بیش از 60 درصد جمعیت استان شهری و 40 درصد روستایی است، افزود: در حال حاضر 6/49 درصد جمعیت گیلان را مردان و 4/50 درصد را زنان تشکیل می‌دهند. خندستانی اذعان داشت: در حال حاضر 64/18 درصد از جمعیت استان گیلان زیر 15 سال، 73 درصد بین 15 تا 65 سال و 1/8 درصد بالای 65 سال است.
سن 200 هزار نفر از مردم استان گیلان بالای 65 سال است
وی همچنین نرخ سالمندی در گیلان را 1/8 درصد اعلام کرد و گفت: براساس این نرخ سن 200 هزار نفر از مردم استان بالای 65 سال است که از نظر شاخص‌های جمعیتی سالمند محسوب می‌شوند. مدیرکل ثبت احوال گیلان افزود: نرخ سالمندی در استان 1/8 درصد است در حالی که این نرخ در کشور 7/5 درصد است. وی تصریح کرد: نرخ سالمندی در گیلان نسبت به میانگین کشوری بسیار بالاست و از این حیث جزو سالمندترین استان‌های کشور به شمار می‌رود. خندستانی اذعان داشت: نرخ خام موالید در استان گیلان 13 در هزار، نرخ ازدواج 2/10، نرخ ازدواج 6/2، نرخ باروری 4/1، نرخ وفات 2/6 و نرخ جوانی جمعیت 20 درصد است. وی ادامه داد: سن 20 درصد جمعیت گیلان بین 20 تا 29 سال و امید به زندگی 73 سال است. همچنین استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت و دانش‌آموخته جغرافیا و برنامه‌ریزی توسعه روستایی نیز در این باره می‌گوید: موضوع جمعیت یک موضوع حساس در جوامع بشری بویژه در ایران قلمداد می‌شود. نصرت‌الله مولایی‌هشتجین افزود: بحث جمعیت ریشه در تفکر اجتماعی دارد و به ظهور و شکل‌گیری جمعیت جوامع انسانی بازمی‌گردد که مطالعه جمعیت‌های انسانی موضوع بسیاری از رشته‌های دانشگاهی از جمله بحث جمعیت‌شناسی است. وی اظهار داشت: در حوزه جغرافیا جغرافیدانان به توزیع مکانی و فضایی جغرافیایی جمعیت می‌پردازند و بر مبنای آن تفاوت‌ها و تشابهات را مورد سنجش قرار می‌دهند و بر این اساس به عوامل و عللی که بر توزیع متوازن یا نامتوازن جمعیت موثر هستند، می‌پردازند. عضو هیات علمی دانشگاه گیلان و رئیس اسبق دانشگاه پیام‌نور استان گفت: جمعیت در کنار سرزمین، زبان و... هویت یک ملت را نشان می‌دهد. محمد دوستدار افزود: جمعیت هر کشوری باید جوان، پویا، فعال، خلاق و نوآور باشد تا بتواند در مسیر توسعه حرکت کند. وی اظهار داشت: مدیریت آینده جهانی از آن کشورهایی خواهد بود که دارای جمعیت جوان، پویا و متخصص هستند. عضو هیات علمی دانشگاه گیلان گفت: آماری که سازمان ملل در سال 2010 منتشر کرده است بیانگر این است که در 80 سال آینده جمعیت کشور ایران به 31 میلیون نفر می‌رسد که سن 47 درصد این میزان جمعیت بالای 60 سال خواهد بود. وی افزود: دیدگاه‌ها در زمینه جمعیت به دو گونه است؛ یک گروه موافق افزایش جمعیت و گروه دیگر مخالف افزایش جمعیت هستند. دوستدار تصریح کرد: مخالفان افزایش جمعیت بیان می‌کنند که برای افزایش جمعیت نخست باید زیرساخت‌ها را فراهم کرد چرا که اگر بستر اشتغال، مسکن و سایر موارد فراهم نباشد در حقیقت فقر در جامعه توسعه یافته است. وی با توضیح اینکه تنها افزایش جمعیت به معنی افزایش فقر نیست، اظهار داشت: این مهم بستگی به این دارد که جمعیت چگونه آموزش، تعلیم و تربیت شده باشد تا بتواند خود زمینه توسعه را فراهم کند.  عضو هیات علمی دانشگاه گیلان با بیان اینکه توسعه را جمعیت فراهم می‌کند، گفت: انسان در همه ابعاد بویژه آموزش باید توسعه‌یافته، خلاق و کارآفرین باشد. وی در ادامه توسعه‌یافتگی جمعیت را رکن اصلی توسعه هر کشوری دانست و افزود: در حال حاضر 60 درصد جمعیت استان گیلان شهری و 40 درصد روستایی بوده که این زنگ خطری برای استان است. دوستدار با بیان اینکه گرایش به سمت و سوی شهرنشینی موجب خارج شدن سکنه روستاها شد، یادآور شد: اقتصاد روستایی امروز جوابگوی نیازمندی‌های روستانشینان نیست از این رو می‌طلبد مسؤولان در این موضوع چاره‌اندیشی اصولی داشته باشند. مدیرکل تبلیغات اسلامی گیلان در این باره می‌گوید: افزایش جمعیت در دین مبین اسلام هم یک اصل به شمار می‌رود و خداوند بارها در آیات هستی‌بخش قرآن کریم کسانی را که به دلیل توهم فقر خود را از داشتن فرزند محروم می‌کنند، سرزنش کرده است. حجت‌الاسلام جمال یاری افزود: با توجه به دیدگاه اسلام در باره جمعیت، افزایش نفوس در میان مسلمانان و مومنان یک ارزش است و پروردگار عالم برای فرزنددار شدن خانواده‌ها پاداش بسیاری تعیین کرده است. وی تصریح کرد: در این حال علاقه به فرزند یک موهبت الهی و گرایش طبیعی و غریزی است و نداشتن آن کمبود عاطفی را برای خانواده‌هایی که فاقد فرزند هستند به همراه می‌آورد.

افزایش جمعیت به معنی افزایش فقر نیست
مدیرکل تبلیغات اسلامی گیلان با بیان اینکه دشمنان انقلاب برای جلوگیری از جوان ماندن و افزایش جمعیت کشور برنامه‌ریزی‌های بسیاری کرده‌اند، گفت: بی‌تفاوتی نسبت به این موضوع مهم تبعات بسیاری برای کشور دارد و باید به عنوان یک زنگ خطر جدی گرفته شود. وی ادامه داد: تذکرات متعدد رهبر معظم انقلاب و حساسیت و نگرانی معظم‌له نسبت به خطرات پیری جمعیت کشور خود بیانگر اهمیت این موضوع است و تمام مسؤولان و دستگاه‌های متولی در این زمینه باید بیشتر تلاش کنند. یاری با اشاره به ابلاغ سیاست‌های کلی جمعیت از سوی رهبر فرزانه انقلاب یادآورشد: معظم‌له در این ابلاغ بر رفع موانع ازدواج، تسهیل و ترویج تشکیل خانواده و افزایش فرزند، کاهش سن ازدواج و حمایت از زوج‌های جوان و توانمندسازی آنان در تامین هزینه‌های زندگی و تربیت نسل صالح و کارآمد تاکید کرده‌اند. به گزارش مهر، برخی از صاحبنظران مذهبی و اجتماعی جمعیت را از عوامل اقتدار سرزمین‌های اسلامی می‌دانند و بر افزایش متناسب و متعادل آن تاکید دارند. بدون شک رشد بی‌رویه نفوس بویژه در کشورهای توسعه‌یافته با خود چالش‌هایی را در پی دارد و می‌تواند موجب کند شدن فرآیند امور شود اما در کشورهایی که نرخ رشد جمعیت در برابر مرگ و میر کمتر است پیامدهای زیانباری را به همراه خواهد داشت و به‌تدریج جمعیت فعال و امید به زندگی را کاهش می‌دهد.