گروه اجتماعی: در شرایطی که سایه سنگین افیون جوانان را تهدید میکند و معضل اعتیاد براساس تحقیقات به عمل آمده دغدغه اصلی 92درصد خانوادههای ایرانی است، خبر ورود روانگردهای جدیدی با نام «انپیاس» میتواند بار نگرانی خانوادهها را دوچندان کند. روز گذشته و در چهل و چهارمین جلسه کمیته فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر نسبت به ورود روانگردهای جدید با اسامی آقای خوشحال و صخره هشدار داده شد. مواد روانگردانی که برخلاف انواع دیگر آن با منشأ گیاهی تولید میشود و بر این اساس به نظر میرسد تولید آن چندان قابل کنترل نباشد.
نگران ورود «انپیاس»ها هستیم
بابک دینپرست در حاشیه نشست کمیته فرهنگی و پیشگیری و مبارزه با موادمخدر که در سازمان بهزیستی کشور برگزار شد، با بیان اینکه براساس آخرین مطالعات شیوعشناسی اعتیاد در سال 90، 26 درصد از معتادان شیشه، بیش از 55 درصد تریاک و مابقی موادی نظیر هروئین و حشیش مصرف میکنند، گفت: نگران ورود مواد روانگردان جدیدی تحت عنوان انپیاسها هستیم.
وی افزود: انپیاسها از دهه هفتاد در چرخه توزیع مواد در دستان قاچاقچیان بوده است اما طی چند سال گذشته فرآیند تولید آنها تغییر یافته و مواد اولیهاش به گونهای است که دیگر از مواد تحت کنترل در تولید آن استفاده نمیشود بلکه از برخی مواد طبیعی با منشأ گیاهی تولید میشود.
2 برابر شدن آمار مصرف «انپیاس»
ایسنا در اینباره نوشت: معاون کاهش تقاضای ستاد مبارزه با مواد مخدر با بیان اینکه براساس گزارش دفتر مبارزه با موادمخدر سازمان ملل مصرف و توزیع این مواد در دنیا 2 برابر شده، خاطرنشان کرد: در سال 2010، 254 مورد اعتیاد نسبت به این مواد گزارش شده بود در صورتی که اکنون به بیش از 400 مورد رسیده است.
دینپرست با اعلام اینکه تا امروز هیچگونه گزارشی مبنی بر توزیع اینگونه از روانگردانها در کشور نداشتیم، یادآورشد: بعید نیست در آینده بشنویم در برخی استانها مصرف این روانگردانها گزارش شود. این روانگردانها عناوینی چون «آقای خوشحال» و «صخره» دارند.
انتخاب مواد مخدر؛ انتخاب مرگ
شاید هیچ چیز دردناکتر از این نباشد که یک انسان با دست خود به زندگی خویش پایان بخشد و مرتکب خودکشی شود. اگر مصرف مواد مخدر را هم مساوی با نابودی بدانیم باید فهرست افرادی را هم که در پی استعمال مواد افیونی به استقبال مرگ میروند هم جزو آمار خودکشی درنظر بگیریم چرا که این افراد آگاهانه مسیر نابودی خود را انتخاب کردهاند. بخش دردناک ماجرا آنجاست که آمار مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر با افزایش مواجه بوده است. معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر با اشاره به اینکه در 5 ماهه سال جاری مرگ و میر ناشی از مصرف مواد مخدر 3/6 افزایش پیدا کرده، گفته است: یکهزار و ۱۸۸ نفر در 5 ماه گذشته به استفاده مواد مخدر جان خود را از دست دادهاند. وی با بیان اینکه از سال 82 تا 92 یک روند کاهش مرگ و میر ناشی از مواد مخدر را شاهد بودهایم، خاطرنشان کرد: در سال 84 شیب مرگ و میر ناشی از مواد مخدر افزایش یافت و روزانه 12 نفر فوت میکردند که در سال گذشته این آمار به 8 نفر رسید.
دینپرست با اشاره به اینکه آمار مرگ و میر ناشی از استفاده مواد مخدر در سال 91، 3/3 درصد کاهش پیدا کرده بود، ادامه داد: این آمار در 5 ماهه سال 93 به 3/6 رسیده است و در واقع یکهزار و 188 نفر فوت کردهاند.
روانگردانها در اولویت
این درحالی است که دینپرست در چهل و چهارمین جلسه کمیته فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر بیان داشت: اگرچه در سالهای گذشته در حوزه مقابله با مواد مخدر تلاشهای بسیاری شده است اما وضعیت با توجه به حجم تهدیدی که وجود دارد رضایتبخش نیست و در واقع کف خیابان رضایت عمومی از مبارزه با مواد مخدر وجود ندارد. به گفته وی، باید نگرش خود را در حوزه مبارزه با مواد مخدر تغییر دهیم و مواد مخدر روانگردان را در اولویت قرار دهیم. دینپرست با اشاره به اینکه طبق آخرین آمار به دست آمده در سال 90،
26درصد مصرفکنندگان، از مواد روانگردان شیشه و 55 درصد از مواد مخدر (تریاک) استفاده میکنند، گفت: مابقی نیز از هروئین، حشیش و کراک استفاده میکنند.
آمار یکمیلیون و 325هزار نفری معتادان
البته در ادامه این جلسه دینپرست در بخش دیگری از سخنانش به آمار یک میلیون و 325هزار نفری معتادان در کشور اشاره کرد و افزود: با توجه به جمعیت 76 میلیون نفری، کمیته فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر میتواند اقدامات گستردهای را برای محافظت از جامعه و همچنین اطلاعرسانی در حوزه مواد مخدر انجام دهد. وی با بیان اینکه هماکنون مترقیترین سیاستها، قوانین و مقررات را در حوزه مبارزه با مواد مخدر داریم، گفت: ما باید ساختارشکنی کنیم و از برنامههای سنتی که برخی 20 سال است انجام میشود دوری کنیم و برنامههای نوین و جدید را در دستورکار خود قرار دهیم.
انتقاد از سیاستهای نفی و انکار
اما از دیگر موضوعات مطرح شده در این جلسه موضوع پیشگیری و مبارزه با مواد مخدر بود که دینپرست بحث حذف سیاستهای نفی و انکار را به میان کشید. وی بر ضرورت حذف سیاستهای نفی و انکار در زمینه مبارزه با مواد مخدر تأکید کرد و اظهار داشت: باید به طور صادقانه با مساله برخورد کنیم و با شناسایی عوامل مؤثر در ایجاد معضل اعتیاد راههای پیشگیری و جایگزینی مناسب را لحاظ کنیم. معاون کاهش تقاضا و مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر خاطرنشان کرد: در این باره شناسایی برخی محیطها که در معرض آسیبهای جدی ناشی از مواد مخدر هستند نیز ضروری است. دینپرست تصریح کرد: در بحث آگاهسازی و اطلاعرسانی نیز باید از افراط و تفریط به دور باشیم چرا که در برخی مواقع دچار سیاستهای اشتباه در اطلاعرسانی شدهایم و صادقانه با مردم صحبت نکردهایم که باید بتوانیم عوامل مؤثر گرایش به اعتیاد و آسیبهای جدی در بخش مواد مخدر را به اطلاع خانوادهها، جوانان، کودکان و نوجوانان برسانیم. معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر تصریح کرد: باید عوامل مؤثر کسب لذت و کنجکاوی حاصل را به اطلاع همه خانوادهها برسانیم و در همین زمینه برنامههای متعددی را جایگزین این نیازها کنیم.