استان لرستان با سابقه 17 ساله در زمینه قرارگیری در میان استانهای صدر جدول بیکاری از ظرفیت پژوهشی و دانشگاهی بالایی برای رفع نیازها و چالشهای خود برخوردار بوده ولی زنجیره تبدیل پژوهشها به محصول در این استان با حلقههای مفقوده زیادی مواجه است. به گزارش مهر، لرستان با دارا بودن مراکز علمی، آموزشی و پژوهشی هرساله شاهد تولید پژوهشها و تحقیقات زیادی است که البته عمده این پژوهشها به کتابخانهها سپرده شده و خاک میخورند. این در حالی است که عدم قرارگیری این پژوهشها در مسیر رفع مشکلات استان تاکنون بارها از سوی مدیریت ارشد استان مورد انتقاد قرار گرفته به طوری که هوشنگ بازوند، استاندار لرستان در روز معارفه خود بیش از هر قشری دست یاری را به سوی اهالی دانایی و پژوهش دراز کرد. زنجیره تبدیل ایده به محصول در استان لرستان در حال حاضر حلقههای مفقوده زیادی دارد به طوری که خلأهای موجود موجب شده ارتباطی شایسته و بایسته میان حوزه دانشگاه با صنعت و تولید برقرار نشود. عدم شکلگیری این زنجیره از سوی کارشناسان به دلایل مختلفی ارجاع داده میشود به طوری که برخی ضعف مدیریت هماهنگکننده را عامل این موضوع میدانند در حالی که علی کورانیفر، معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استاندار لرستان معتقد است علت این موضوع را باید در بخشینگری دستگاهها و نهادهای مختلف دنبال کرد. این در حالی است که پژوهشگران نیز برای عدم شکلگیری این زنجیره دلایل و مستندانی دارند که معتقدند برای رفع مشکلات باید توجه و نگاه به حوزه پژوهش ارتقا یابد. معاون پژوهش و فناوری دانشگاه لرستان در این رابطه با بیان برخی چالشها به مهر گفت: متاسفانه یکی از مشکلاتی که در این زمینه در استانهای مختلف وجود دارد این است که تعریف جامعی از پژوهشگر نداریم و این موضوع را به معاون پژوهشی وزیر علوم هم مطرح کردهام. فرهاد نامداری با بیان اینکه در انتخاب پژوهشگران باید شاخصهای جامعی تدوین شود، افزود: نگرانی دیگری که ما داریم برای امسال نیست بلکه برای سال 94 و سالهای بعد از آن است که باید از هماکنون چارهاندیشی شود. وی در ادامه سخنان خود با اشاره حذف بند 116 قانون بودجه در زمینه سهم بودجهای پژوهش ادامه داد: متاسفانه بهرغم تاکیدات موجود در برنامه پنجم توسعه در زمینه اختصاص سهم بودجه پژوهش، این موضوع در بودجه امسال حذف شد. نامداری گفت: براساس بند 116 قانون بودجه دستگاهها ملزم هستند یک تا سه درصد از اعتبارات خود را به پژوهش و فناوری اختصاص دهند. وی از حذف این بند قانونی به عنوان بزرگترین نگرانی فعالان این حوزه یاد کرد و بیان داشت: هزینه بسیاری از پژوهشها و انتخاب پژوهشگران و فناوران از محل خروجی این بند از قانون بود. نامداری خواستار انتقال این موضوع به تصمیمگیران این حوزه شد و بیان داشت: انتظار میرود این بند قانونی در قانون بودجه سال آینده احیا شود چرا که این رقم میتواند در کاربردی کردن پژوهش بسیار موثر باشد.
پژوهشی که به محصول قابلعرضه تبدیل نشود به درد نمیخورد
علی نادر دهقانی، رئیس جهاد دانشگاهی استان لرستان نیز در این باره گفت: واقعیت مطلب این است که در لرستان در بحث رابطه بین پژوهش و کاربرد گرفتاریهای زیادی داریم که البته این موضوع در سطح ملی هم وجود دارد. وی با بیان مثالی در این زمینه افزود: در حال حاضر وضعیت جنگلهای بلوط لرستان خوب نیست طوریکه 50 درصد درختان بلوط رو به زوال میروند در حالی که ما در لرستان هم دانشگاه مرتبط در این زمینه، هم دانشجوی تحصیلات تکمیلی و هم اساتید برجستهای داریم ولی در عمل به این حوزهها ورود پیدا نکردهایم. دهقانی با بیان اینکه پژوهشی که به محصول قابل عرضه تبدیل نشود به درد نمیخورد، عنوان کرد: ما در جهاد دانشگاهی در این مسیر گامهایی برداشتهایم طوری که راهاندازی مراکزی چون رویان و بانک خون بند ناف از جمله این اقدامات بوده است. رئیس جهاد دانشگاهی استان لرستان با بیان اینکه مشتریهایی که روزانه در بخش بانک خون بند ناف داریم در 5 گروه پژوهشی دیگر خود نداریم، افزود: دلیل این موضوع این است که پژوهشهای صورت گرفته در این بخش به محصول تبدیل و کاربردی شده است. به هر روی بهرغم مشکلات یادشده برگزاری همایش بررسی موانع توسعه لرستان در دستور کار قرار گرفته است که از این فرصت میتوان به صحنهای برای شکلگیری زنجیره تبدیل ایده به محصول یاد کرد، صحنهای که هم پژوهشگران حضور دارند و هم تصمیمگیران اجرایی و هم فعالان تولید و صنعت دعوت خواهند شد. معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی استانداری لرستان در این رابطه به مهر گفت: با توجه به تاکیدات مدیریت ارشد استان بزودی همایش بررسی موانع توسعه لرستان در راستای استفاده از ظرفیت پژوهشگران و صاحبنظران برگزار میشود. علی کورانیفر با اشاره به راهاندازی دبیرخانه برگزاری این همایش در لرستان عنوان کرد: دبیرخانه برگزاری این همایش برعهده پارک علم و فناوری لرستان گذاشته شده تا با دبیری شایسته این پارک به عنوان نمادی از تبدیل ایدهها به محصول بتوان خروجی مناسبی از این همایش به دست آورد. وی با تاکید بر ارائه پیشنهادات و راهکارهای لازم از سوی دستگاههای اجرایی برای هر چه بهتر برگزار شدن این همایش بیان داشت: استان لرستان با وجود ظرفیتها و پتانسیلهای فراوان هنوز در مسیر توسعه و رشد قرار نگرفته و این امر نیازمند آسیبشناسی است که در این راستا برگزاری این همایش در دستور کار قرار گرفت.
پایاننامههای بینتیجه
معاون پژوهشی دانشگاه آزاد خرمآباد نیز در این باره با اشاره به ظرفیت پایاننامههای مقاطع تحصیلات تکمیلی دانشگاههای استان برای رفع مشکلات و نیازهای لرستان اظهار داشت: به نظر میرسد این پایاننامهها بدون هدف انجام و نتایج آنها منتشر میشود. رضا دریکوند با بیان اینکه این پایاننامهها باید در مسیر رفع مشکلات استان قرار گیرد، افزود: در این صورت این پایاننامهها میتوانند نتیجهبخش باشند. وی وجود این مشکل را ناشی از عدم ارتباط بین بخشهای اجرایی و دانشگاه دانست و بیان داشت: درصد کمی از پایاننامههای مقطع دکترا و ارشد در راستای رفع چالشهای استان مورد استفاده قرار میگیرد. معاون پژوهشی دانشگاه آزاد خرمآباد خواستار تصمیمگیری مسؤولان امر در سطح کلان و استانی برای رفع این مشکل شد.