حجتالاسلام و المسلمین محمدتقی رهبر: حقوق متقابل همسران
شرع مقدس اسلام به حقوق خانوادگی همسران به شیوهای حکیمانه و بویژه با نگاه حمایتی بیمانند از زنان پرداخته و حقوق عادلانه و حدود لازم را برای هر یک از زوجین در زندگی مشترک به
گونهای مقرر داشته که در هیچ یک از فرهنگها و ادیان و جوامع مانند آن وجود ندارد.
این مباحث را میتوان با مراجعه به متون اسلامی و مقایسه آن با حقوق خانواده در دیگر ادیان، فرهنگها و جوامع حتی گذشته ایرانیان و غرب و شرق کنونی بررسی کرد و آنگاه به داوری پرداخت که تفصیل آن در حوصله این مقال نیست.
اما به نحو اجمال، در فرهنگ اسلامی مرد مسؤول همه هزینهها و نیازهای زندگی زن از لباس و خوراک و پوشاک و بهداشت و رفاه و... است و زن هیچگونه مسؤولیتی در این موارد و نظایر آن ندارد. زن نیز در برابر شوهر مسؤول حیثیت و عفاف و حجاب و شؤونات دیگر اخلاقی و اطاعت و تمکین از خواستههای مشروع شوهر است، با توجه به این موارد به علاوه حقوق معنوی و تکریم زوجین، زندگی خالی از تنش و آکنده از صفا و مهربانی خواهد بود و فرزندان و آینده آنان نیز کمتر در معرض آسیب قرار خواهند گرفت.
این در حالی است که شیوه زندگی غربی بار مسؤولیت زنان را در جامعه سنگین کرده و زوجین برای معیشت خود باید کار کنند، مانند 2 شریک اقتصادی و متاسفانه کار بیرون زن که تقلیدی از غربیهاست به جامعه ما به عنوان یک فرهنگ راه یافته است، در حالی که به اشتغال زنان بیرون خانه جز در موارد مطمئن و ضروری نباید اصرار ورزید که یک بار اضافی است و نظم زندگی را از تعادل خارج میکند.
کرامت زن در خانواده
فراتر از مسائل مادی، جایگاه معنوی زن و کرامت او در خانواده است. زن چه در دوران کودکی در خانه پدر و مادر و چه در دوران همسری در خانه شوهر و چه در دوران مادر بودن از بهترین جایگاه برخوردار است که منابع روایی گواه این مدعاست. این در حالی است که در فرهنگ بیگانه در هیچ یک از این مراحل زن از حقوق شایسته برخوردار نیست و مساله حقوق بشر یک شعار توخالی است. تضییع حقوق زنان در غرب و بردگی نوین زن به نام آزادی جایگزین حقوق اساسی وی شده است به عنوان مثال گزارش زیر را میخوانیم.
زن در فرهنگ غرب
مطالعات بینالمللی سازمان جهانی بهداشت (WHO) حاکی است 35 درصد از زنان سراسر دنیا در طول عمر خود نوعی خشونتهای جسمی یا جنسی را تجربه میکنند. خشونت علیه زنان و دختران یکی از گستردهترین موارد نقض حقوق بشر در جهان است. سازمان ملل متحد برای پایان دادن به این معضل جهانی روز 25 نوامبر را به عنوان روز بینالمللی حذف خشونت علیه زنان نامگذاری کرده است. آمار نشان میدهد که سالانه بین 500 هزار تا 2 میلیون نفر در سراسر جهان قربانی تبعیضاتی چون بردهداری جنسی، کار اجباری، بردگی و قاچاق انسان میشوند که زنان و دختران حدود 80 درصد این قربانیان را تشکیل میدهند. خشونت علیه زنان میتواند به شکلهای مختلفی از جمله جسمی، جنسی، روانی و اقتصادی انجام شود که آنان را در معرض مشکلات سلامتی و ناتوانی از مشارکت در جامعه قرار میدهد.
بنا به گزارش دفتر اطلاعرسانی سازمان ملل متحد، علاوه بر اینها نتایج چندین مطالعه جهانی نشان میدهد که نیمی از زنان مقتول به دست همسر فعلی یا شوهران سابقشان کشته میشوند.
در تاریخ 7/9/92 شاهد تظاهرات زنان فرانسوی در پاریس بودیم که به خیابانها آمده و از تضییع حقوق زنان و خشونت و کتک خوردن و تجاوز به عنف شکایت داشته و خواهان حقوق انسانی بودند. طبق گزارشها، 48 هزار زن طی یک سال به مراجع قضایی مراجعه و از وضع خود شکایت کردند. این در حالی است که 95 درصد زنان به لحاظ مسائل حیثیتی به پلیس مراجعه نمیکنند (رسانه ملی).
آیا زن غربی با این شیوه زندگی شایستگی الگوی زن مسلمان بودن را دارد؟! غربزدگان پاسخ دهند.
به بیان رهبر معظم انقلاب در این باره بنگریم: یکی از مشکلات دنیای غرب که بهتدریج پایههای تمدن غرب را مثل موریانه میخورد و بهرغم پیشرفتهای صنعتی و علمیاش مشرف به سقوط و هلاکت است، البته در بلندمدت، همین قضیه بیتوجهی به خانواده است. نتوانستهاند خانواده را حفظ کنند. در غرب خانواده غریب است، مورد بیعنایتی و تحقیر شده است. و نیز به بیان معظمله، درباره بیعاطفهای بودن غربیها در خانواده در برخی کشورهای غربی فرزند و پدر در یک شهر زندگی میکنند اما فرزند از پدرش سالها احوال نمیپرسد. خانواده دور هم جمع نمیشوند، کودکان از عواطف پدرانه و مادرانه برخوردار نمیشوند. زن و شوهرها جز به موجب یک قرارداد موقت (یک قرارداد قانونی بسته شده) کنار هم نمینشینند، زن یک جا کار میکند و مرد یک جا آخر کار که ساعت 2 شب است این یک قرار با یک دوستی، او قرار با یک همکاری دیگر! تراحم و تعاطف که در حدیث نبوی آمده است هرچند هموطنان و آحاد امت را شامل میشود (تراحم و تعاطف در میان فامیل، همسایگان تا 40 خانه، اهل شهر و همه مسلمانان) اما در خانواده عمیقتر است و جایگاه ویژهای دارد. در فرهنگ اسلامی روابط خانوادگی مبتنی بر عواطف انسانی و فراتر از مسائل غریزی است.