پایبندی به اصول معماری و رعایت اخلاق حرفه‌ای یکی از مواردی است که در گذشته نه‌چندان دور در شهرهای کشور از جمله استان گلستان رعایت می‌شد و به همین دلیل اکثر شهرها دارای بافت تاریخی با خانه‌های قدیمی هستند، اصولی که امروزه در ساخت و سازها رعایت نمی‌شود و همین امر نه‌تنها از نظر اجتماعی در زندگی مردم تاثیر گذاشته بلکه نبود «اخلاق حرفه‌ای مهندسی» باعث کاهش عمر ساختمان‌ها شده است. به گزارش مهر، اکثر بناهایی که طی چند دهه گذشته در استان یا کشور ساخته شده، به دلیل عدم استفاده از مصالح مرغوب و مستحکم عمر بسیاری کوتاهی دارد از این رو پس از گذشت چند سال ساکنان ساختمان ناچار به صرف هزینه برای بنایی که حتی یک دهه از عمر آن نگذشته می‌شوند؛ لذا رعایت «اخلاق حرفه‌ای» در مهندسی به خصوص بخش ساخت و ساز اینجا معنی پیدا می‌کند.
مصالح مرغوبی که به کار گرفته نمی‌شود
یک کارشناس ارشد معماری از وضعیت ساخت و ساز در استان ابراز نارضایتی کرد و گفت: اغلب سازندگان به هیچ عنوان از مصالح مرغوب و درجه یک برای ساختمان‌های مسکونی یا تجاری استفاده نمی‌کنند. حسین محمدیان در گفت‌وگو با مهر، افزود: در ایران سازندگی به معنای معماری توسط مهندسان معمار، بسازبفروش‌ها و گاهی نیز مهندسان عمران صورت می‌پذیرد، در صورتی که تنها یکی دارای دانش تخصصی است و پرواضح است که با این روند، ساخت و ساز در چارچوب اصلی آن انجام نمی‌شود. وی خواستار رعایت مرام حرفه‌ای در کار ساخت و ساز شد و اذعان کرد: مبنای بحث اخلاق حرفه‌ای را همین مورد دربر می‌گیرد. حرفه‌ای‌ها مرام دارند، آنها حاضر نیستند مرام خود را تحت هیچ شرایطی زیر پا بگذارند، آنها در مواردی که مرام آنها با شرایطی سازگار نباشد، کار را قبول نخواهند کرد. به گفته این کارشناس ارشد معماری، بسیاری از شرکت‌های بزرگ دنیا، متصدیان اخلاقی دارند که کمک می‌کنند افراد شرکت تصمیمات فکری و مهارتی خوبی بگیرند. محمدیان اخلاق حرفه‌ای در معماری را نشأت گرفته از رفتار درون شخصی دانست و اظهارکرد: عواملی چون ایجاد عزت نفس در خود، خودافشاگری، احترام گذاردن به خود، خود محاسبه‌گری یا برخلاف آن عواملی از قبیل غفلت از خود، خودفراموشی، دروغ به خود و خود توجیه‌سازی، رفتار ارتباطی ما با خود را شکل می‌دهد. امروزه بسیاری از کشورها به این بلوغ فکری رسیده‌اند که بی‌اعتنایی به مسائل اخلاقی و فرار از مسؤولیت‌ها و تعهدات اجتماعی به از بین رفتن موسسه و سازمان می‌انجامد به همین دلیل بسیاری از موسسات و سازمان‌های موفق، برای تدوین استراتژی اخلاقی احساس نیاز کرده و به این باور رسیده‌اند که باید در سازمان یک فرهنگ مبتنی بر اخلاق رسوخ کند، از این رو کوشیده‌اند به تحقیقات درباره اخلاق حرفه‌ای جایگاه ویژه‌ای بدهند موضوعی که نیاز است در سازمان نظام مهندسی کشور نیز اعمال شود. نایب رئیس نظام مهندسی کشور دراین باره به مهر، گفت: در معماری توجه به فرهنگ و معماری ایرانی- اسلامی بسیار کمتر است و بیشتر نگاه‌ها اقتصادی است، به گونه‌ای که کارها به فرصت‌های اقتصادی تبدیل شده و از آن انتفاع اقتصادی برده می‌شود. متاسفانه این نوع نگاه خیلی در کشور پررنگ شده است.
معماری ما در کشور دچار صدمات جدی شده است
حجت‌الله عامری با بیان این نکته که یکی از مواردی که به آن توجه ویژه در دوره اخیر شورای مرکزی نظام مهندسی کشور شده بحث توجه به مسائل معماری است، افزود: امروز در کل کشور معماری ما دچار صدمات جدی شده است. وی اضافه کرد: امیدواریم برپایی همایش‌هایی درباره این موضوع و استفاده از چهره‌های صاحب‌نام و نظریه‌پردازان کشور بتواند به رفع این مشکل کمک کند. عامری از وضعیت سیمای شهری اظهار نارضایتی کرد و گفت: تاکنون یک ضابطه و قانونی برای سیمای شهری تدوین نشده به همین دلیل در شهرداری تهران قرار است این اتفاق بیفتد؛ در نظام مهندسی کشور نیز دستورالعملی که شهرداری تهران تدوین کرده بود برای کل نظام مهندسی‌های کشور فرستادیم. وی ادامه داد: قرار است همکارانمان نقطه نظرات خود را در گروه تخصصی معماری به تهران ارسال کنند تا جمع‌بندی آن را سازمان‌های نظام مهندسی کشور انجام داده و نتیجه را به استان‌ها ارسال کنیم. به گفته نایب رئیس نظام مهندسی کشور، در کل شهرهای کشور ضوابط و دستورالعملی برای سیمای شهری نداریم امروز هرکسی با هر مصالحی می‌تواند برای سیمای شهری استفاده کند و با هر الگویی ساختمان بسازد بدون هیچگونه نظارت و ضابطه خاصی به همین دلیل در سیمای شهری یک اغتشاش بصری جدی را می‌بینیم. وی از تدوین برنامه مطالعات اقلیمی در کشور خبر داد و افزود: مطالعاتی که در بحث معماری اقلیمی انجام شده مربوط به حدود سه دهه قبل بوده از این رو نیاز است برنامه‌ای که در گذشته مطالعه شده مورد ارزیابی قرار دهیم تا با شرایط امروز و فناوری روز سازگار باشد. وی در مقایسه معماری امروز با گذشته، گفت: در معماری قدیم خیلی نگاه انتفاعی و شخصی نبود؛ نگاهی که در گذشته به معماری وجود داشت نشأت گرفته از اخلاقیات و روحیات بوده که اکنون متاسفانه ما از آن فاصله گرفته‌ایم. این مسؤول کشوری اذعان کرد: با مشاهده به معماری گذشته درمی‌یابیم که معماری در هر منطقه نشأت گرفته از اقلیم‌های خاصی بوده که امروز تقریبا معماری اقلیمی ما از بین رفته است؛ هر کدام از نقاط کشور آن معماری که پدران ما در چند دهه گذشته تجربه کرده بودند از بین رفته است. وی با اشاره به همخوانی معماری بافت تاریخی گرگان با اقلیم در این منطقه، گفت: درمعماری گذشته سعی شده بود از مواهب طبیعی حداکثر استفاده شود که جای همه این موارد در معماری امروزی خالی است.