گروه سیاسی: با پایان مذاکرات سهجانبه ایران، اتحادیه اروپایی و آمریکا در هفته گذشته، طبق روال عادی این گفتوگوها، مذاکرات کارشناسی برای یافتن راهحلهای جدیدتر برای پرونده هستهای ایران روز گذشته در وین آغاز شد. این دور از گفتوگوهای کارشناسی با این حال به نظر میرسد در فضای مملو از فشارهای سیاسی آغاز شده است و آمریکا سعی دارد به هر ترتیب ممکن ایران را وادار کند که به قول وندی شرمن، مذاکرهکننده ارشد هستهای آمریکا «تصمیم سخت» نهایی را اخذ کند. این فشارها را میتوان در خبرسازیهای رسانههای غربی و صهیونیستی مشاهده کرد. یک روز قبل از این مذاکرات بود که این رسانهها اعلام کردند اوباما قصد دارد کنگره را دور زده و خود به توافق نهایی با ایران برسد. مقامهای کاخ سفید و همچنین وزیر خارجه آمریکا با این حال روز گذشته اعلام کردند از ابتدا هم چنین قصدی نداشتهاند و در هر قدمی که در گفتوگوهای هستهای برمیدارند، با کنگره هماهنگ هستند. این خبر البته ابعاد دیگری نیز داشت که به نظر میرسد این بعد از مساله برای مذاکرهکنندگان ایرانی جالب توجهتر باشد. از نظر رسانههای آمریکایی، اوباما قصد دارد بدون جلب نظر کنگره توافق نهایی با ایران را به پیش ببرد و این بدین معنی است که اوباما تنها میتواند تحریمهایی را لغو یا تعلیق کند که در حیطه اختیارات رئیسجمهور آمریکاست و ممکن است بسیاری از تحریمها که لغوشان باید به وسیله کنگره انجام گیرد، به دلیل اختلافات با کنگره لغو یا تعلیق نشوند. همین پیام کافیست که نشان دهد نقشه راه جدید کاخ سفید در برخورد با گفتوگوهای هستهای و لغو یا برداشتن تحریمها چگونه است. به نظر میرسد اوباما قصد دارد در آستانه توافق تاریخی هستهای با ایران، به دنبال استفاده حداکثری از مهره کنگره برای لغو نکردن تحریمهای کشورمان باشد. تاکنون هر زمان که وندی شرمن یا سایر مقامهای مسؤول کاخ سفید و وزارت خارجه آمریکا در گفتوگو با خبرنگاران ظاهر میشدند، در پاسخ به سوالات درباره میزان همکاری کنگره و دولت اوباما در مذاکرات به این مساله تاکید میکردند که کنگره در تمام مسیر همراه و یاور دولت است. آنطور که پیش از این «وطن امروز» نیز گزارش داده بود، وندی شرمن در آخرین گفتوگوی خود قبل از آغاز آخرین دور گفتوگوهای مستقیم میان ایران و آمریکا بیان کرده بود اعضای تیم سیاست خارجی اوباما هماهنگی کاملی با کنگره دارند و در جلسات مختلف با اعضای کنگره، تمام مسائل مربوط به گفتوگوها با ایران با اعضای کنگره آمریکا به اشتراک گذاشته میشود. این هماهنگی با این حال به نظر میرسد قرار است به بازی پلیس خوب و پلیس بد تبدیل شده و در نهایت کار را به جایی برساند که در توافق نهایی هم تنها صحبت از تعلیق تحریمها باشد و نه برداشته شدن کامل آنها. وزیر خارجه آمریکا در این باره به صراحت صحبت کرده و روزگذشته در پاسخ به افزایش نگرانیهای قانونگذاران آمریکا درخصوص گزارش تلاشهای دولت این کشور برای کاهش اختیارات کنگره در توافق هستهای با ایران، گفت: دولت باراک اوباما هیچ قصدی برای حذف کنگره در این زمینه ندارد. وزیر خارجه آمریکا گزارش اخیر روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز را که نوشته بود اوباما از تمام قدرت خود برای جلوگیری از اختیار کنگره در توافق هستهای با ایران استفاده میکند رد و تاکید کرد: رئیسجمهور آمریکا معتقد است کنگره نقش بسیار مهمی در مذاکرات هستهای ایران دارد و در آینده نیز خواهد داشت. براساس این گزارش، اعضای کنگره آمریکا شامل دموکراتها و جمهوریخواهان پس از آنکه گفته شد دولت این کشور برای تعلیق تحریمها علیه ایران نیازی به تصمیم کنگره ندارد بشدت از اینکه از هرگونه توافق هستهای با ایران کنار گذاشته شوند، نگران هستند. وزیر خارجه آمریکا همچنین اظهار کرد: در اولین قدم ما ابتدا تحریمها را به حالت تعلیق درمیآوریم که رئیسجمهور میتواند این کار را انجام دهد چون این کار برای روند خود مذاکرات ضروری است. کری یادآور شد: من تاکنون رایزنیهای منظمی را با کنگره داشته و متن جلسات را به آنها ارائه دادهام. همچنین گفتوگوهایی را با کنگره انجام دادهام. جان کری در ادامه بدون اینکه جزئیاتی درباره مسائل مورداختلاف باقیمانده ارائه دهد، گفت: من نمیخواهم به طور علنی مذاکره کنم. هر دو طرف مذاکرهکننده به صورت احترامآمیز، جدی و سخت با یکدیگر مذاکره کردهاند. وزیر خارجه آمریکا در پایان بیان کرد: من ابراز امیدواری نه خوشبینی میکنم که بتوانیم اختلافات باقیمانده را حل کنیم. این صحبتها اگرچه در نهایت با خوشبینی کری همراه بوده اما در متن خود نگرانیهایی را باید برای مذاکرهکنندگان ایرانی به وجود بیاورد که در نهایت قرار است تکلیف تحریمها چگونه تعیین شود؟ به نظر میرسد پاسخ این پرسش را باید دوباره در صحبتهای وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا پیدا کرد. معاون وزیر خارجه آمریکا در سخنرانی خود در پایتخت شیلی تصریح کرد مذاکرات هستهای میان ایران و 1+5 برای رسیدن به توافق جامع هستهای فشرده و جدی است. معاون وزیر خارجه آمریکا با اشاره به روند مذاکرات هستهای تصریح کرد: «ما پیشرفتهایی را در زمینه کاهش اختلافات به دست آوردیم اما هنوز کار بسیار سختی باقیمانده است. آمریکا از تمام کشورها میخواهد در متقاعد کردن ایران به اینکه هماکنون زمان پایان دادن به انزوا است، به ما بپیوندند. برای تحقق این امر، ایران باید گامهایی بردارد که به جهان تضمین دهد برنامه هستهای این کشور کاملاً همانطور که رهبر عالی این کشور اعلام کرده صلحآمیز است و صلحآمیز باقی میماند.» شرمن بارها از لفظ «تصمیم سخت» برای فاز نهایی توافق هستهای با ایران استفاده کرده است. به نظر میرسد با توجه به شرایطی که آمریکاییها برای مذاکرات گذاشتهاند و پرانتزهایی که هنوز از بین نرفتهاند، منظور شرمن، جان کری و اوباما از تصمیم سخت ایران، تصمیم مذاکرهکنندگان برای گذشتن از منافع ملی و خط قرمزها در موضوعاتی نظیر غنیسازی یا نیروگاه آب سنگین اراک باشد. آلن ایر، سخنگوی فارسیزبان وزارت خارجه آمریکا نیز در پاسخ به سوالی در این باره که آیا موضع آمریکا از ابتدا پافشاری بر عدم رفع یکباره همه تحریمها بوده، گفت: «ما قبلاً علناً گفتیم که اولا قصد ما این است که تحریمها تعلیق شود، بعد در صورت حصول اطمینان کافی لغو خواهند شد.» سخنگوی فارسیزبان وزارت خارجه آمریکا در ادامه رویکرد تمایل به عدم لغو یکباره تمام تحریمها در شروع فرآیند را از جمله «بدیهیات» دانست و افزود: «چون اگر خدای ناکرده ایران به تعهداتش پایبند نباشد ما باید دوباره تمام این نظام تحریمها را اعمال کنیم.» وی تصریح کرد: «پس منطقی است که تحریمها را تعلیق کنیم.» ایر با بیان اینکه منظور وی از تحریمها، تمام تحریمها از جمله تحریمهای یکجانبه، چندجانبه و تحریمهای شورای امنیت را شامل میشود گفت: در حال حاضر دو طرف سخت در تلاشند به هدف خود برسند.