گروه سیاسی: چند هفته دیگر بیشتر تا پایان ضربالاجل نهایی 24 نوامبر برای رسیدن به توافق هستهای ایران با غرب باقی نمانده است و 2 احتمال بیشتر پیشروی طرفهای درگیری در این معامله وجود ندارد؛ آنها یا باید به فکر اتمام مذاکرات و رسیدن به نتیجه باشند یا انحلال جلسات! در این میان هر کدام به طریقی در حال آزمودن طرف مقابل هستند که بدانند استراتژی نهاییاش چه خواهد بود. آمریکا با افزایش فشارها و تهدیدها از جانب کنگره، ایران را در معرض آزمون قرار داده و سعی دارد بفهمد آیا ایرانیان حاضر هستند تصمیم «سخت» نهایی را در اینباره بگیرند یا اینکه قرار است ایران با همین موضع به مذاکرات ادامه دهد که از خطوط قرمز ترسیم شده قبلی کوتاه نمیآید. انتخابات میاندورهای مجلس نمایندگان آمریکا با این حال در سیر وقایع مربوط به مذاکرات هستهای تاثیرگذار است. جمهوریخواهان هم میخواهند جلوی توافق هستهای را بگیرند و هم اگر نتوانستند جلوی این فرآیند را بگیرند، در نهایت راهی برای فرار از اجرایی کردن آن در دولت بعد از اوباما داشته باشند. به همین دلیل هم چالش اصلی اوباما این روزها به این مساله تبدیل شده که آیا باید با کنگره در توافق نهایی همگام باشد یا اینکه با دور زدن کنگره، خود به سمت بستن قراردادی با ایران برود که در نهایت ضمانت اجرایی هم ندارد. با این حال روزنامه
واشنگتنپست که در بسیاری از مراحل گفتوگوهای هستهای به زبان جمهوریخواهان در برابر ایران تبدیل شده بود، روز سهشنبه در گزارشی بیان کرد گرچه گفته میشد توافق نکردن بهتر از توافق بد است اما به نظر میرسد رئیسجمهور آمریکا بشدت از شکست مذاکرات با ایران هراس دارد. به نوشته تحلیلگر این روزنامه، دولت آمریکا معتقد است در صورت شکست مذاکرات، این آمریکا است که دچار خسارتهای زیادی شده و بیشتر از ایران متحمل ضرر میشود. اما در هر صورت شکست مذاکرات چندان هم برای جمهوریخواهان بد نیست. در واقع این تحلیل به همان تحلیلهای ابتدایی از مذاکرات هستهای بر میگردد: دموکراتها برای پیروزی در انتخاباتهای بعدی بشدت نیازمند رسیدن به توافق با ایران هستند چرا که اوباما از لحاظ سیاست خارجی بشدت طی سالهای گذشته منفعلانه عمل کرده و شکستهای زیادی برای آمریکا رقم خورده است. اگرچه مقامهای وزارت خارجه آمریکا معتقدند این ایران است که باید تصمیم نهایی و سخت درباره برنامههای هستهایاش را بگیرد و توافق را محتملتر کند اما رسانههای آمریکایی معتقدند این دموکراتها هستند که به این توافق نیازمندند و به همین دلیل فشارهای خود بر ایران را هر روز بیشتر کردهاند. در این میان اما خبری از سوی یکی از نمایندگان مجلس ایران منتشر شد که رسانههای آمریکایی را در شوک فرو برد. علیرضا زاکانی، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی چند روز پیش به صراحت اعلام کرد ایران و آمریکا درباره برنامه هستهای به توافق رسیدهاند و مذاکرهکنندگان ایرانی در برابر درخواستهای آمریکا کوتاه آمدهاند. انتشار این خبر بلافاصله با تکذیب قطعی دولت روبهرو شد. با این حال این خبر نشان داد در صورتی که رویای آمریکایی تحقق یافته و ایران تصمیم سخت را گرفته و به خواستههای آمریکا تن دردهد، در ایران موجی از اعتراض شکل خواهد گرفت و مردم و مسؤولان این توافق را نخواهند پذیرفت. این گفتوگوی نماینده مردم تهران در خانه ملت در واقع دورنمای مذاکرات را زودتر از موعد نشان داد. آنطور که آسوشیتدپرس روز گذشته نوشته است، این خبر و تکذیب شدن آن توسط وزارت امور خارجه ایران نشان میدهد ایران از خواستههای خود «نمیتواند» کوتاه بیاید و تقدیر نهایی مذاکرات با همین خبر تا حدودی مشخص شده است. از نظر خبرگزاری آسوشیتدپرس، دولت ایران مجبور شده مساله رسیدن به توافق نهایی با آمریکا را تکذیب کند چرا که نمایندگان مجلس معتقدند دولت منافع ملی کشور را با قبول این توافق زیر پا گذاشته است. از نظر این خبرگزاری این مساله نشاندهنده آن است که تنشهای داخلی در ایران در پی رسیدن به زمان نهایی توافق بیشتر میشود: «وزارت امور خارجه ایران گفته است نمایندگانی را که گفتهاند دولت خطوط قرمز را زیر پا گذاشته، تحت تعقیب قضایی قرار میدهد.» یکی دیگر از صحبتهایی که موجب شده بازی آمریکا در قبال مذاکرهکنندگان ایرانی تا حدودی بر هم بریزد، صحبتهای زاکانی درباره ضرورت تایید شدن توافق هستهای در مجلس است. دولت اوباما به خوبی میداند چگونه باید با کارت کنگره در مذاکرات با ایران بازی کند اما به نظر میرسد نمایندگان ایران خود وارد ماجرا شدهاند تا برای مجلس نیز سهمی در مذاکرات درنظر بگیرند تا بدین طریق بتوانند فشارهای بیشتر بر دولت را در گفتوگوهای آینده که قرار است دوباره میان اشتون، ظریف و کری برقرار شود، از نمایندگان ایران دور کنند.