گروه سیاسی: 2 خبر از 2 تمدید! اولی اقدام اوباما در تمدید تحریم‌های اضطراری علیه ایران و دومی اظهارنظر صریح روس‌ها درباره عدم توافق ایران و 1+5 تا 3 آذر (24 نوامبر) و احتمال تمدید مذاکرات! به گزارش «وطن امروز»، این دو خبر هر دو از تمدید می‌گویند و اتفاقا هر دو تمدید به معنای «تحریم» است. باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا تصمیم گرفته است قانون موسوم به «وضعیت ملی اضطراری» که تحریم‌های جمهوری اسلامی ایران را دست کم تا یک سال دیگر پابرجا نگاه می‌دارد، تمدید کند. اوباما روز چهارشنبه (۲۱ آبان) به کنگره اعلام کرد «از آنجا که روابط ما با ایران هنوز به حالت عادی باز نگشته است» وضعیت فوق‌العاده را درباره ایران برای سی و ششمین سال تمدید می‌کند. وضعیت فوق‌العاده را جیمی کارتر، رئیس‌جمهور وقت آمریکا در سال ۱۹۷۹ در پاسخ به تسخیر سفارت سابق آمریکا در تهران اعلام کرد. از آن زمان تاکنون، رؤسای جمهور آمریکا در نوامبر هر سال این وضع را مرتبا تمدید کرده‌اند. به گزارش نشریه «یواس‌ا‌ی تو دی» در حال حاضر 30 مورد وضع فوق‌العاده تحت لوای قانون «وضعیت ملی اضطراری» برقرار است.
رؤسای جمهور آمریکا از زمان تصویب قانون «وضعیت ملی اضطراری» در سال ۱۹۷۶ تاکنون، 53 وضعیت فوق‌العاده را اعلام کرده‌اند. وضعیت فوق‌العاده مبنای قانونی بخش عمده‌ای از تحریم‌های آمریکا علیه ایران است. طبق مفاد قانون وضعیت اضطراری، این قانون بعد از یک سال خود به خود منقضی می‌شود مگر اینکه 90 روز پیش از تاریخ انقضای یک‌ساله، رئیس‌جمهور آمریکا در نامه‌ای به کنگره از تمدید آن خبر دهد. اوباما در حالی تحریم‌های اضطراری علیه ایران را تمدید می‌کند که اخیرا تصاویر مربوط به خوش و بش وزیر خارجه‌اش با جواد ظریف در ضیافت سلطان قابوس در مسقط به همه جای دنیا مخابره شده است. مذاکرات مسقط برگزار شد و تا چند روز دیگر (27 آبان) دور نهایی مذاکرات تا قبل از پایان مهلت توافق 4 ماهه در 3 آذر، آغاز خواهد شد اما در این میان این بار نیز همانند مذاکرات وین 5، وزن تمدید مذاکرات بر وزن توافق غلبه دارد. گویا این بار هم قرار نیست مذاکرات منجر به توافق جامع میان ایران و آمریکا و چند کشور دیگر شود. در همین راستا سخنگوی وزارت خارجه روسیه اعلام کرد ممکن است برای دستیابی به توافق جامع با ایران به زمانی بیش از ۲۴ نوامبر (۳ آذر) نیاز باشد. الکساندر لوکاشوویچ، سخنگوی وزارت خارجه روسیه با اشاره به مذاکرات ایران با غرب بر سر برنامه هسته‌ای این کشور گفت: «نمی‌توان به‌طور کامل این موضوع را که ممکن است به زمان بیشتری برای دستیابی به توافق با ایران نیاز باشد، رد کرد». به گزارش تسنیم به نقل از اینترفکس، وی همچنین با اظهار اینکه مسکو از نحوه پیشرفت مذاکرات بین ایران و گروه 1+5 نگران است، افزود طرفین احتمالاً نخواهند توانست تا مهلت تعیین شده 24 نوامبر به توافق جامع هسته‌ای دست پیدا کنند. از سوی دیگر مقامات مطلع از مذاکرات هسته‌ای بین ایران و گروه 1+5 می‌گویند دو طرف به‌رغم یک سال گفت‌وگو بعید است بتوانند تا مهلت 24 نوامبر (سوم آذرماه) به یک توافق نهایی هسته‌ای برای رفع تحریم‌های بین‌المللی در قبال محدودیت برنامه هسته‌ای ایران برسند. مقامات ایرانی و غربی به خبرگزاری رویترز گفته‌اند دو طرف احتمالاً توافق خواهند کرد در حین برطرف کردن اختلافات عمیق خود طی ماه‌های آینده یک توافق موقت هسته‌ای دیگر را که مبتنی بر رفع محدود تحریم‌هاست، امضا کنند. یک مقام غربی درباره رسیدن به توافق جامع تا 24 نوامبر می‌گوید: «احتمالاً ما فقط رئوس کلی توافق نهایی را تا 24 نوامبر خواهیم دید، نه خود آن را». رویترز علاوه بر این از قول منبعی که آن را یک مقام ارشد ایرانی توصیف کرده، این اظهارات را نقل می‌کند: «چیزی که احتمال آن خیلی زیاد است رسیدن به نسخه‌ای مفصل‌تر از توافق موقت ژنو است که برای مقابله با رکود (اقتصادی) در ایران و تمدید مذاکرات، کفایت می‌کند».
نمایش توافق
برخی شواهد نشان می‌دهد با نزدیک شدن به ضرب‌الاجل 3 آذر، تیم‌های مذاکره‌کننده ایران و آمریکا در پی آن هستند که بدون حاصل شدن یک توافق واقعی، اعلام کنند به طور کلی به توافق رسیده‌اند و بحث درباره موضوعات باقیمانده را ادامه بدهند. به نظر می‌رسد این تاکتیک قبل از هر چیز تلاشی است برای گریز از تبعات اعلام شکست مذاکرات که هر دو طرف عقیده دارند پس از آن رسیدن به یک توافق بسیار سخت خواهد شد. یک کارشناس ارشد مطلع از موضوع به «ایران هسته‌ای» گفت: «هنوز چیزی نهایی نشده ولی به نظر می‌رسد تیم ایرانی درصدد راه انداختن نوعی نمایش مذاکراتی است». وی اضافه کرد: «واضح است که به دلیل دیدگاه‌های آمریکا دو طرف به توافق نرسیده‌اند ولی می‌خواهند اعلام کنند توافق کردیم و بحث درباره جزئیات ادامه دارد». سیروس ناصری و عباس عراقچی این موضوع را تایید کرده‌اند. ناصری در نمایشگاه مطبوعات گفته است: «توافق بر سر کلیات و باقی گذاشتن جزئیات به نفع جمهوری اسلامی ایران است. اگر ایران به تفاهم کلی سیاسی با 1+5 دست یابد و زمان مناسبی برای بررسی تمام جزئیات با دقت تخصیص دهد به نفع کشور خواهد بود». عباس عراقچی هم پیش از این در مسقط گفته بود: «کماکان امید داریم تا سوم آذر یک توافق صورت گیرد، چه در کلیت یا حداقل در سطح کلان آن». یک ارزیابی اولیه حکایت از آن دارد که تیم ایرانی تصور می‌کند می‌تواند به این ترتیب از شکست مذاکرات و کاهش احتمال توافق جلوگیری و راه را برای توافق در آینده نزدیک باز کند اما متقابلا این خطر وجود دارد که با این روش، زیر پوشش مذاکره درباره جزئیات، یک معامله عمیقا نامتوازن شکل بگیرد.