گروه اقتصادی: چندگانگی اظهارات مقامات دولتی درباره سرنوشت یارانه نقدی همچنان محل اختلاف در پرداختن یا نپرداختن آن به نیازمندان و غیرنیازمندان است. در ظاهر قرار است این رویه اظهارگونه به سیر تسلسل خود ادامه دهد و از آن نتیجهای متقن به دست نیاید که دولت تصمیم داشته باشد آن را اجرایی کند. در این باره سخنان محمد شریعتمداری، معاون اجرایی رئیسجمهور قابل توجه است که گفته تکلیف حذف یارانهها سال آینده روشن میشود. شریعتمداری با بیان اینکه دولت قصد تضعیف قدرت خرید طبقه فرودست و متوسط جامعه را ندارد، خاطرنشان کرد: تلاش دولت برای افزایش قدرت خرید در جامعه است که این سیاست ادامه خواهد داشت. شریعتمداری درباره سیاست دولت در زمینه پرداخت یارانه و آخرین وضع حذف یارانه ثروتمندان اظهار داشت: درباره بحث یارانهها باید بگوییم دولت از ابتدا یک نگاه اندیشمندانه و عالمانه به این قضیه داشته است چراکه تردیدی نیست پرداخت یارانه به تمام اقشار جامعه به طور هدفمند که میراث دولت گذشته بود از اساس غلط است. وی ادامه داد: دولت در این زمینه از تصمیم عجولانه و شتابزده خودداری کرده و نهادهایی مانند وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و سازمان هدفمندی یارانهها را مسؤول کردهایم که با دقت به این موضوع توجه کنند و در سال 1394 با توجه به اینکه بهطور طبیعی طبق ماده ۲۱ قانون ۹۳ منقضی میشود برنامه سیاست دولت در این زمینه مشخص شده و با یک بررسی کارشناسانه سیاست جدید دولت در این زمینه مشخص میشود.
شناسایی پولداران در ماههای آینده
در همین حال علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز از شناسایی اغنیا در ماههای آینده خبر داد و گفت: تا پایان سال تصمیمگیریها براساس شناسایی خانوارها انجام میگیرد. ربیعی با بیان اینکه یارانه نقدی پردرآمدها در آینده نزدیک حذف خواهد شد، ادامه داد: یکی از مشکلاتی که در بخش یارانههای نقدی با آن روبهرو هستیم ضعف در شناسایی خانوارهاست که قرار شده بانک اطلاعاتی با همکاری دستگاهها تشکیل شود و بهطور حتم ظرف ماههای آینده درصد خطاها کاسته خواهد شد و در این صورت میتوانیم تعداد دقیق نیازمندان و افرادی را که باید به آنها یارانه تعلق گیرد، شناسایی کنیم. ربیعی ادامه داد: در گذشته بهدلیل فقدان بانک اطلاعات به همه مردم یارانه تعلق میگرفت اما با تشکیل بانک اطلاعات این مشکل برطرف خواهد شد و تا پایان سال تصمیمگیریها براساس شناسایی خانوارها انجام میگیرد ضمن اینکه ما نمیخواهیم بیعدالتی با تصمیمگیریهایمان همراه شود. وی با اعلام اینکه 5 تا 6 میلیون فرد پُردرآمد داریم که میزان ثروت آنها با میزان ثروت پولداران یا ثروتمندان در کشورهایی مثل آمریکا چندان تفاوتی ندارد، اضافه کرد: ما در اجرای برنامه یارانه 7 میلیون نفر فقیر را شناسایی کردهایم، ضمن اینکه در آیندهای نزدیک میزان این 7 میلیون نفر به 10 میلیون نفر افزایش خواهد یافت. همچنین احمد میدری، معاون رفاه وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از تشکیل کمیته شناسایی خانوارها خبر داده و اعلام کرده است که این وزارتخانه براساس بانک اطلاعاتی پیشنهاداتی را به مجمع سازمان هدفمندی یارانهها میدهد البته با تشکیل بانک اطلاعاتی صرفاً بحث شناسایی و حذف یارانهبگیر پردرآمد را در دستور کار نداریم. براین اساس رئیسجمهور دستور داده است که وزارت تعاون ظرف 2 ماه، دستگاههایی که میتوانند در تشکیل بانک اطلاعاتی همکاری داشته باشند را معرفی کند و به تایید هیأت دولت برسد. شاید این دستور آغازی برای اجرای جدی تکالیف یارانهای دولت براساس قانون بودجه باشد. میدری با اشاره به تشکیل کمیته شناسایی خانوار ادامه داد: براساس مصوبه دولت قبل بانک اطلاعات و مسؤولیت نگهداری بانک اطلاعات بهعهده سازمان هدفمندی است و مسؤولیت دهکبندی گروهها و حذف دهکها در اختیار سازمان هدفمندی یارانهها است. وی بیان کرد: این کار در شورایعالی رفاه به دولت پیشنهاد شد و رئیسجمهور دستور دادند که ظرف مدت 2 ماه وزارت تعاون دستگاههایی را که میتوانند در تشکیل بانک همکاری داشته باشند معرفی کند و به تایید هیأت دولت برسد. به گفته میدری بهگونهای اطلاعات افراد را برای تشکیل بانک اطلاعاتی از دستگاهها کسب میکنیم که حریم خصوصی آنها محفوظ بماند طوریکه اطلاعات خودرو را کسب میکنیم، شماره پلاک، رنگ ماشین و شاسی را دریافت نمیکنیم و صرفاً سال ساخت ماشین و نام آن را دریافت میکنیم و به حریم خصوصی مردم احترام میگذاریم.
نما: یارانه نقدی 47 تایی شد
یارانه نقدی در حالی چهل و پنجمین مرحله واریز را هم پشت سرگذاشت که در آستانه 4 سالگی اجرای قانون هدفمندی یارانهها هنوز تفکیکی بین متقاضیان نیازمند و پردرآمد وجود ندارد. از آذر سال 1389 تا آبان امسال ثبتنامکنندگان برای دریافت یارانه نقدی در 45 مرحله 47 یارانه 45 هزار و 500 تومانی دریافت کردهاند با این توضیح که اختلاف در تعداد مراحل و دریافت به زمانی برمیگردد که در اوایل اجرای فاز اول چهار یارانه نقدی در دو مرحله ادغام و واریز شده بود. گزارش عملکرد سازمان هدفمندی یارانهها در 6 ماه ابتدایی امسال نشان داد که در مجموع حدود 22 هزار میلیارد تومان درآمد کسب شده که 15 هزار و 900 میلیارد تومان آن مربوط به اصلاح قیمتها و 6600 میلیارد تومان هم ناشی از ردیف یارانهای قانون بودجه سالانه در یارانه نان، انرژی و کالاهای اساسی است. این درحالی است که در این مدت بالغ بر 20 هزار میلیارد تومان صرف پرداخت یارانه نقدی بین خانوارها شده است. از سوی دیگر و در گزارش عملکرد تبصره 21 قانون بودجه 1393مربوط به قانون هدفمندی تنها بخش اجرایی نشده بند «و» یعنی تعیین سقف درآمدی برای اختصاص یارانه نقدی به متقاضیان نیازمند و حذف یارانهبگیران پردرآمد بود؛ هرچند دولت راههای مختلفی برای ورود به حذف یارانهبگیران ثروتمند را بررسی کرد اما هنوز به طور جدی به آن وارد نشده و از اظهارات مقامات دولتی اینگونه به نظر میرسد که مسیر اصلی برای غربالگری چندان در دسترس نیست اما با توجه به تراز نبودن درآمدها و هزینههای هدفمندی یارانهها، شاید زمان آن فرا رسیده باشد که دولت با وجود سختیهای پیشرو با تسریع در روند بررسیها، بدون هیچگونه تعارف و ملاحظهای نسبت به حذف بینیازان از یارانه 45 هزار تومانی اقدام کند.