گروه سیاسی: بعد از پایان آخرین دور مذاکرات هستهای برای رسیدن به توافق جامع در وین و موافقت برای تمدید 7 ماهه مذاکرات هستهای، برخی رسانههای خارجی به انتشار جزئیاتی از این دور مذاکرات و تعهدات جدید در آن پرداختند. به گزارش «وطن امروز»، انتشار جزئیات غیررسمی از روند مذاکرات هستهای ایران موضوع چندان غیر معمولی نیست اما این اقدام در سایه پنهانکاریهای تیم مذاکرهکننده هستهای و عدم ارائه جزئیات مذاکرات و توافقات صورت گرفته حتی به نمایندگان مجلس شورای اسلامی باعث شده است از ابتدای شروع مذاکرات در دولت جدید، بازار اخبار ضد و نقیض همواره گرم باشد. این اخبار که در بسیاری موارد توسط مهمترین رسانههای بینالمللی منتشر میشود در بعضی موارد نیز چندان دور از واقعیت نبوده است. نکته قابل توجه دیگر در این بین آن است که این عدم ارائه جزئیات که در آخرین گزارش محمدجواد ظریف در جلسه غیرعلنی مجلس نیز تکرار و موجب اعتراض نمایندگان مجلس شد در شرایطی صورت میگیرد که طرف مقابل در مذاکرات خصوصا مقام آمریکایی به هیچوجه به محرمانه بودن مذاکرات پایبند نیست و به صورت مداوم مسؤولان رژیم صهیونیستی و حتی برخی کشورهای اروپایی، آمریکایی و منطقه را در جریان جزئیات مذاکرات قرار میدهد. این موضوع در جریان آخرین دور مذاکرات هستهای شکل ویژهای به خود گرفت به گونهای که سعودالفیصل در حین مذاکرات هستهای ایران و 1+5 به وین سفر کرد و جان کری با حضور در هواپیمای وی، فیصل را در جریان مذاکرات هستهای قرار داد. بعد از توافق طرفین مذاکره بر تمدید 7 ماهه مذاکرات، این موضوع یعنی انتشار جزئیات توافق و روند مذاکرات توسط برخی مراکز و رسانههای غربی، بازهم تکرار شد. از موضوعات مطرح، تعهدات جدید ایران در تمدید 7 ماهه مذاکرات بود. به عنوان نمونه شورای ملی ایرانی - آمریکایی (نایاک) روز چهارشنبه (5 آذرماه) به نقل از منابع دیپلماتیک مفاد تمدید برنامه اقدام مشترک را منتشر کرد. بنا بر ادعای این مجموعه، ایران در تمدید توافق ژنو متعهد شده است در طول 7 ماه آینده، 35 کیلوگرم از مجموع 75 کیلو ذخایر اکسید اورانیوم با غنای 20درصد خود را به سوخت تبدیل کند. همچنین قرار است میزان بازرسیها از کارگاههای مونتاژ سانتریفیوژ ایران افزایش یابد. ایران همچنین اجازه بازرسیهای سرزده را نیز به آژانس خواهد داد. نایاک همچنین مدعی شده است ایران پذیرفته برخی فعالیتهای تحقیقات و توسعه را محدود کند. از جمله اینکه تهران دیگر به سانتریفیوژهای IR-5 گاز تزریق نخواهد کرد. روزنامه الرای کویت نیز جزئیاتی از محتوای مذاکرات را منتشر کرد. در بخشی از گزارش این روزنامه آمده است: «ایران موافقت کرده سازمان بینالمللی انرژی اتمی را در جریان عملکرد کارخانهها و مکانهایی قرار دهد که فقط مختص غنیسازی است حتی محرمانهترین سایتها مانند فردو و نطنز اما اجازه ورود به پارچین را نخواهد داد... البته ایران قبول نخواهد کرد که توافقی حاصل شود که بر خلاف حاکمیتش باشد... حال آنکه آمریکا تمایل دارد توافق هستهای را به پرونده چانهزنی سیاسی تبدیل کند که فراتر از موضوع هستهای باشد تا به پروندههای منطقه برسد». در این گزارش آمده است آمریکا و شرکای اروپایی آن، از تیم ایرانی خواستهاند اجازه بدهد - نه فقط تاسیسات هستهای بلکه - از کارخانههای تسلیحات نظامی نیز بازدید کنند که این پیشنهاد مورد موافقت طرف ایرانی قرار نگرفته است. اما حضور وزیر امور خارجه در مجلس و ارائه گزارش به نمایندگان هم باعث نشد تا ابهامات موجود درباره ادعاهای مطرح شده درباره تمدید 7ماهه مذاکرات ایران و 1+5 مرتفع شود. موضوعی که با اعتراض نمایندگان مجلس مواجه شد و نمایندگان تاکید کردند ظریف همچون همیشه کلیگویی کرد و حتی اخباری کمتر از آنچه در رسانهها موجود است در اختیار نمایندگان ملت قرار داد. ادعای مطرحشده درباره تعهدات ایران در تمدید مذاکرات باعث شد تا روز گذشته در نشست خبری مرضیه افخم، سخنگوی وزارت امور خارجه این موضوع توسط خبرنگاران مطرح شود. سخنگوی وزارت امور خارجه هرگونه تعهد جدید ایران در دوره تمدید 7 ماهه مذاکرات را تکذیب کرد. به گزارش ایسنا، افخم در پاسخ به سوالی درباره میزان تبدیل اکسید اورانیوم 20 درصدی ایران به میله سوخت در مدت تمدید مذاکرات هستهای اظهار داشت: در صدد تایید یا رد اخبار منتشر شده در اینباره نیستم. هیچگونه تغییری در مفاد توافق ژنو در زمینه ذخایر غنی شده و اکسید شده و تبدیل آن به میله سوخت در دوره تمدید مذاکرات صورت نمیگیرد و منطبق با فعالیتها و نیازهایی است که برنامه تحقیقاتی کشور دارد و در چارچوب برنامهریزی سازمان انرژی اتمی است و براساس اطلاعی که کسب کردهایم میزانی که ماهانه قرار بوده است اکسید اورانیوم به میله سوخت تبدیل شود کاهش هم یافته است. بنابراین این فعالیتها در چارچوب مشخص خود و برای تامین نیاز رآکتور تهران است. سخنگوی دستگاه دیپلماسی همچنین درباره طرح جزئیات مذاکرات در رسانهها و آنچه در آینده نیز طرح خواهد شد، اظهار کرد: تا زمانی که مذاکرات ادامه دارد هر گونه گزارش درباره جزئیات مذاکرات صحت ندارد و دقیق نیست و پیشاپیش گزارشهایی را که در این رابطه منتشر میشود رد میکنم.
آنچه از مذاکرات قابل ارائه بوده گفتهایم!
پنهانکاری تیم هستهای و عدم ارائه جزئیات مذاکرات که حتی به نمایندگان مجلس نیز ارائه نمیشود از دیگر سوالات مطرح در نشست خبری سخنگوی وزارت امور خارجه بود. افخم در اینباره گفت: درباره مذاکرات اطلاعرسانی دقیق و شفاف از آنچه قابل ارائه بوده است، انجام شده و آقای ظریف در پایان مذاکرات وین و آقای عراقچی در برنامه گفتوگوی ویژه خبری در این باره توضیح دادند همچنین در گزارشهایی که به مسؤولان عالی کشور پس از بازگشت تیم مذاکرهکننده به کشور ارائه شده است و نیز در همایش دیپلماسی هستهای، چارچوبهای مذاکرات و آخرین تحولات تشریح شده است. به نظر میآید ایران در مجموع کشورهای مذاکرهکننده بیشترین سطح اطلاعرسانی را نسبت به افکار عمومی خود داشته است که البته این وظیفه تیم مذاکراتی است. وی در پاسخ به اینکه برخی کارشناسان معتقدند توافق از پیش صورت گرفته است، گفت: دوستانی هستند که میخواهند در روند مذاکرات ایجاد شک کنند اما باید بگویم هنوز توافقی صورت نگرفته و همه چیز در مذاکرات در جریان است. بعد از مذاکرات مسقط هم بحثهایی در این باره مطرح شد اما این خبرها و گمانهزنیها درست نیست و اینکه گفته میشود توافقی حاصل شده کذب است.
میان انگلیس و بقیه فرقی نیست
روند فعالیت مجدد سفارت انگلیس در ایران که با روی کار آمدن دولت یازدهم شتاب ویژهای به خود گرفت چندی پیش و در پی اعلام این کشور مبنی بر جلوگیری ایران از ورود برخی تجهیزات رایانهای به ایران با مشکلاتی مواجه شده است. برخی کارشناسان علت جلوگیری ایران از ورود این تجهیزات را با مسائل امنیتی و احتمال تکرار جاسوسی توسط سفارت این کشور در ایران مرتبط دانستهاند. افخم در اینباره خاطرنشان کرد: همانطور که قبلا هم گفتهایم ایران براساس قوانین و مقررات داخلی خودش به این موضوع نگاه میکند و البته پایبند به مقررات کنوانسیون وین است. در عین حال تفاوتی بین کشورهایی که در ایران نمایندگی و سفارتخانه دارند قائل نیستیم و با همه به یک نحو رفتار میکنیم. ما وظیفه خود میدانیم شرایط فعالیت عادی و طبیعی نمایندگیهای مقیم تهران را فراهم کنیم. افخم ادامه داد: فعال شدن سفارتخانههای انگلیس و ایران در 2 کشور گام به گام و به طور تدریجی در حال انجام است و مسیری است که باید مرحله به مرحله پیش رود. وی درباره تمدید مذاکرات هستهای نیز گفت: درباره تمدید نیز روند مذاکرات به سمتی بود که دوطرف تصمیم گرفتند مذاکرات را ادامه دهند که بر همین اساس مذاکرات تمدید شد.