آب ایران، گواراترین آب دنیا
دانش پورشفیعی: کمتر کسی را میتوان یافت که از آبمعدنی یا بستهبندی استفاده نکرده باشد بویژه در دهه اخیر که با افزایش تولید و گسترش فرهنگ استفاده از این نوع آبها، هماکنون در سراسر ایران میتوان انواع برندهای استانی آبهای بستهبندی را یافت. در اینباره با پیمان فروهر، دبیر انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان آبهای معدنی و آشامیدنی ایران به گپ نشستم که در ادامه میخوانید.
مصرف سرانه آب بستهبندی در ایران چند لیتر است؟
باتوجه به آمار دریافتی از واحدهای تولیدی، سالانه حدود یک تا 5/1 میلیارد لیتر از محصولات صنعت بستهبندی آب در ایران تولید میشود که بر همین اساس سرانه مصرف آب بستهبندی در کشور به حدود 15 تا 20 لیتر میرسد که این مقدار در مقایسه با کشور ترکیه با سرانه بیش از 130 لیتر، از مقدار کمی برخوردار است.
چرا این صنعت به اشتغالزایی در مناطق محروم رونق داده است؟
با توجه به قرار گرفتن بیشتر کارخانجات تولیدکننده آبهای بستهبندی در کنار چشمهها یا مناطق بکرکوهستانی و روستایی و بهطور کلی مناطق دور از شهرها و مراکز جمعیتی، این صنعت یکی از اشتغالزاترین فعالیتهای صنعتی در مناطق محروم است. با نصب و راهاندازی یک واحد تولید آب بستهبندی با ظرفیت 12 هزار بطری در ساعت، حداقل 80 الی 100 شغل ایجاد میشود.
درباره کیفیت آبهای زیرزمینی ایران، اظهارنظرها متفاوت است. این موضوع تا چه اندازه قابل اثبات است؟
آبهای زیرزمینی ایران با توجه به بافت زمینشناسی در اغلب نقاط کشور از کیفیت مطلوبی در حوزه گوارایی برخوردار است. چه بهدلیل حضور پارامترهای کاتیونی و آنیونی در مقادیر استاندارد و مطلوب در آبهای زیرزمینی ایران، بلع آب در بیشتر مناطق کشور با احساس گوارایی همراه بوده و از آنجا که گوارایی هر آب رابطه معکوس با مقدار و ترکیب املاح موجود در آن دارد بنابراین بیشتر آبهای زیرزمینی کشور بهدلیل حضور املاح در مقادیر نهچندان بالا، از دسته آبهای گوارای دنیاست. همچنین قرار داشتن بیشتر چشمهها در مناطق بکر کوهستانی و بهدور از اجتماعات انسانی یا فعالیتهای صنعتی سبب شده تا مقدار عناصر کمیاب در آب خروجی همواره در محدوده استانداردهای ملی و بینالمللی باشد اما آنچه از اهمیت بسزایی برخوردار است، عوامل اثرگذار بر کیفیت نهایی محصولات است که در اینباره نوع یا چگونگی فرآیند تولید مهمترین عامل در میان دیگر عوامل خواهد بود.
روش تولیدآبهای بستهبندی در ایران به چه ترتیب است؟
فرآیند استحصال آب از چشمه یا چاه، فرآیند تصفیه آب، تکنولوژی بهکار گرفته شده در تولید و سطح دانش عوامل تولید، مهمترین عامل در تعیین کیفیت محصولات است، بنابراین توجه به تفاوتهای موجود در میان کارخانجات مختلف در حوزههایی چون کیفیت اولیه منبع برداشت آب (چشمه یا چاه)، کیفیت تجهیزات تصفیه، کیفیت ماشینآلات و تکنولوژی بهکار گرفته شده و کیفیت مواد اولیه مورد استفاده در تولید، حضور محصولات مختلف با کیفیتهای متنوع را امکانپذیر ساخته است. اگرچه انواع آبهای بستهبندی به دلایل بالا در دسترس همگان است اما آنچه از اهمیت بسزایی برخوردار است، سلامت هریک از محصولات بوده که با نظارت دقیق سازمان ملی استاندارد و اداره نظارت بر مواد غذایی و آشامیدنی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر فعالیت واحدهای تولیدی و همچنین نمونهبرداریهای روزانه کنترل میشود.
با این توضیح شما پیشنهاد میکنید مردم آب معدنی بنوشند یا لولهکشی؟
از آنجا که هر دو عامل آب و هوا (اکسیژن) از الزامات فرآیند متابولیسم در بدن است بنابراین هر چه این دو عامل از کیفیت مطلوبتری برخوردار شود، عمل متابولیسم با راندمان بیشتر و در نتیجه سوختوساز سلولی با سرعت بیشتری انجام میگیرد. مصرف آبی که پس از عبور از لایههای مختلف زمین حاوی انواع املاح معدنی در مقادیر مقبول و مطلوب بوده و بدون هیچگونه آلاینده از میان صخرههای کوه جاری شده، عامل موثری در بهبود و افزایش سرعت سوختوساز بدن میشود. با نگاهی به مراحل تأمین آب از سوی شبکه توزیع شهری باید گفت در این شبکه، آبهای سطحی از مناطق مختلف و درنهایت تخلیه به رودخانه جمعآوری شده و سپس در پشت دیواره سد نگهداری و ذخیره میشود. پس از آن به تصفیهخانه انتقال پیدا کرده و با حذف انواع آشغال و مواد زائد جامد، انواع مواد شیمیایی همچون کلرور فریک، سولفات آلوم و آهک به آب اضافه میشود. از آنجا که شبکه توزیع شهری و اتصالات و تجهیزات زیرزمینی آن در کلانشهرها از قدمتی 40 تا50 ساله برخوردار است، این امر به مفهوم انواع فرسودگی، پوسیدگی و در نهایت نشت آب از شبکه به بیرون است طوریکه بر اساس آخرین گزارش مسؤولان وزارت نیرو حدود 30 درصد از آب تصفیه شده بهصورت نشت از شبکه توزیع، خارج شده و به هدر میرود.