شهادت پیشوای یازدهم مسلمانان حضرت امام حسن عسکری(ع)
حضرت امام حسن عسکری(ع) پس از 28 سال زندگی و 6 سال امامت در هشتم ربیع‌الاول سال 260 هجری در شهر سامرا و به دست معتمد عباسی به شهادت رسید و در کنار مرقد مطهر پدر بزرگوار خویش مدفون شد. آن حضرت، همواره تحت نظر و در زندان‏های طاغوت عصر خود بود و سرانجام با زهر جفا، شهید شد. امام حسن عسکری(ع) با همه‏ اختناق و محدودیت‏های زمان توانست به بهترین وجه و در حد امکان، فشردگی مبارزه در مقابل ستمگران و حکام جور را حفظ کرده و این نهضت نهفته را هدایت کند. آن حضرت، قطب دایره‏ مبارزه بودند، و دیگران بر اطراف ایشان دور می‏زدند. دوست و دشمن می‏دانستند امام و پیروان ایشان، خلافت ناحق عباسی را قبول ندارند و طرفدار حکومت واقعی و نجات‌دهنده‏ اسلامند. امام حسن عسکری با وجود همه‏ فشارهای دستگاه جور عباسی و کنترل‏ها و مراقبت‏های بی‏وقفه‏ دولت مرکزی، یک سلسله فعالیت‏های سیاسی و اجتماعی و علمی در جهت حفظ اسلام و مبارزه با افکار ضداسلامی انجام داد که بدین‏گونه قابل ذکر است: کوشش‏های علمی در دفاع از آیین اسلام و رد اشکال‏ها و شبهات مخالفان و نیز تبیین اندیشه‏ صحیح اسلامی؛ ایجاد شبکه‏ ارتباطی با شیعیان مناطق مختلف از طریق تعیین نمایندگان و اعزام پیک‏ها و ارسال پیام‏ها؛ فعالیت‏های سری سیاسی به رغم کنترل‏های حکومت عباسی؛ حمایت و پشتیبانی مالی از شیعیان بویژه یاران خاص خود؛ تقویت و توجیه سیاسی رجال و عناصر مهم شیعه در برابر مشکلات؛ استفاده‏ گسترده از آگاهی غیبی برای جلب منکران امامت و دلگرم کردن شیعیان؛ آماده‌سازی شیعیان برای دوران غیبت فرزندشان؛ امام مهدی موعود‌(عج).
شهادت «ثقه..‌الاسلام میرزا علی آقا تبریزی» توسط قوای متجاوز روس در تبریز (1290ش)
میرزا علی‌آقا تبریزی معروف به ثقه..‌الاسلام در سال 1239 ش (رجب 1277 ق) در تبریز به دنیا آمد. وی در 23 سالگی راهی عتبات عالیات شد و در محضر شیخ محمدحسین فاضل‌اردکانی، میرزا حبیب‏الله رشتی و شیخ زین‏العابدین مازندرانی در تکمیل معارف اسلامی خود کوشید تا به مقام اجتهاد نائل آمد. ثقه..‌الاسلام تبریزی پس از 8 سال به تبریز مراجعت کرد و با نطق و موعظه، در هدایت افکار مردم می‏کوشید. پس از استقرار نظام مشروطه و پایان یافتن دوره استبداد صغیر در ایران، روسیه که حامی استبداد بود، درصدد اعاده استبداد در کشور برآمد و به دنبال بهانه بود. استخدام مورگان شوستر آمریکایی توسط مجلس شورای ملی برای خزانه‏داری کل کشور، بهانه را به دست آنها داد. روس‏ها از این عمل برآشفته و طی اولتیماتوم شدیدی، خواهان اخراج شوستر شدند. در این زمان بین مجلس و دولت بر سر این اولتیماتوم، بحث‏های زیادی درگرفت که در این حال، نیروهای روسیه نیز بخشی از مناطق غرب و شمال ایران را به اشغال خود درآوردند. با ورود سپاهیان روس به تبریز، بسیاری از مردم به دست آنان قتل‌عام شدند و ثقه..‌الاسلام تبریزی نیز سعی می‏کرد باگفت‌وگو مانع کشتار مردم گردد. در نهایت، روس‏ها  ثقه..‌الاسلام را در روز نهم محرم 1330 ق برابر با نهم دی‌ماه 1290 ش دستگیر کردند. آنها از ثقه..‌الاسلام خواستند برای حفظ جان و مقام خود، مجاهدان تبریزی را آغازگر جنگ و کشتار معرفی کند ولی وی این تقاضا را بشدت رد کرد. بنابراین قوای جنایت‌پیشه روس، این عالم مجاهد را پس از اهانت و هتک حرمت، به دار کشیده و در دهم دی‌ماه 1330ش برابر با عاشورای سال 1330ق به شهادت رساندند. میرزا علی آقا  ثقه..‌الاسلام مردی فاضل، قانع، فروتن و بردبار و در عین حال جسور و بی‏باک بود. به ایران و ایرانی عشق می‏ورزید و از بیگانگان نفرت داشت. در روزهایی که تبریز عرصه کشاکش اختلافات داخلی بود، وی سعی می‏کرد آنها را به هم نزدیک کند و نیروهایشان را در مبارزه با اشغالگران روس و انگلیس به کار گیرد.  ثقه..‌الاسلام در عرصه ادب نیز دستی توانا داشت و به هر 2 زبان فارسی و عربی مسلط بود. مِرآهُ‌.. الکُتُب و مقتل سیدالشُّهدا از جمله آثار این مجاهد انقلابی است.