گروه بینالملل: منابع آگاه عربستانی، وضعیت جسمانی ملک عبدالله بن عبدالعزیز، پادشاه این کشور را پس از انتقال به بیمارستان، بسیار وخیم توصیف میکنند. دیوان پادشاهی عربستان، چهارشنبه گذشته با انتشار بیانیهای اعلام کرد پادشاه برای اجرای آزمایش و معاینات پزشکی به بیمارستان شهرک پزشکی «ملک عبدالله» در ریاض منتقل شده است. این اولینبار است که خبر حضور پادشاه عربستان در بیمارستان به بهانه معاینه به طور فوری در رسانههای سعودی بازتاب داده میشود. با توجه به وضعیت نامساعد جسمی عبدالله بن عبدالعزیز، احتمال اینکه او به دلایل دیگری راهی بیمارستان شده باشد نیز وجود دارد. پادشاه 90 ساله عربستان پیش از این نیز بارها برای درمان و جراحی به خارج از این کشور انتقال یافته بود.
بازار داغ شایعات مربوط به مرگ عبدالله
اولین بار نیست که شایعات مرگ عبدالله بن عبدالعزیز منتشر میشود اما این بار بستری شدن شاه عربستان و انتشار سریع خبر آن، شایعات را تقویت کرد. از زمان انتشار خبر انتقال شاه عربستان به بیمارستان، گفته میشود ملک عبدالله از یک هفته گذشته دچار مرگ بالینی شده و به واسطه لولههای اکسیژن و تنفس مصنوعی زنده است اما ارگانهای حیاتی او از کار افتاده است. هرچند این شایعات فقط در حد شایعه باقی مانده اما دیوان پادشاهی عربستان پس از خبر انتقال شاه به بیمارستان هنوز هیچ واکنشی به اخبار و شایعات نشان نداده است. در عین حال هنوز هیچ قرار رسمی شاه، لغو نشده و علاوه بر این برخی منابع نزدیک به خاندان سعودی ضمن تأکید بر بد بودن حال شاه، خبر مرگ وی را تایید نکردهاند.
اقدامات قبل از مرگ ملک عبدالله
مجتهد، فعال رسانهای عربستانی که از نزدیکان به خانواده حکومتی است، فاش کرد اطرافیان ملک عبدالله قصد دارند قبل از اعلام خبر مرگ پادشاه، ۳ تغییر اساسی را در راس هرم قدرت این کشور به نام وی صورت دهند. مجتهد دقایقی پس از انتشار خبر انتقال امیر عبدالله به بیمارستان شهر ریاض، تصریح کرد: خالد التویجری، رئیس دیوان پادشاهی عربستان بزودی تصمیمات زیر را از قول پادشاه صورت خواهد داد: برکناری سلمان از ولیعهدی و جایگزینی مقرن به عنوان ولیعهد، اعلام خبر مرگ امیر عبدالله و شاه شدن مقرن و تعیین متعب به عنوان ولیعهد مقرن. مجتهد درباره وضعیت فعلی پادشاه و شهر ریاض نوشت: از چند روز پیش تدابیر امنیتی اتخاذ شده بود اما از سهشنبهشب و پس از انتقال امیر عبدالله به بیمارستان، این تمهیدات 2 برابر شده و 5 ساعت پس از انتقال پادشاه، بیمارستان تبدیل به پادگان نظامی شده است. وی افزود: بیمارستان مخصوص پادشاه در باغ خوریم کاملا مجهز است اما به علت وخیم شدن حال پادشاه و نیاز به دستگاههای پیچیدهتر، او را به بیمارستان ریاض منتقل کردند.
جنگ قدرت در خاندان پادشاهی
درحالی که پادشاه عربستان به شکل شکبرانگیزی به بیمارستان انتقال یافته، شاهزادههای سعودی درحال رقابت برای ارتقای جایگاه خود و به قدرت رسیدن هستند. سایمون هندرسون، تحلیلگر سیاسی آمریکایی در تحلیلی در اینباره در پایگاه خبری بیزینس اینسایدر تأکید کرد که رقابت برای جانشینی میان شاهزادهها، عربستان را در آستانه بحران داخلی قرار خواهد داد. سایمون هندرسون با اشاره به اینکه برخی منابع
غیر رسمی بیماری ملک عبدالله را ناشی از مصرف زیاد سیگار طی سالیان متمادی توسط وی عنوان کردهاند، نوشت: اگر پادشاه عربستان بمیرد شاهزاده سلمان بن عبدالعزیز برادر 87 ساله وی به قدرت میرسد و بهرغم اینکه برنامه ملاقاتهای عمومی وی پر مشغله است ولی آشکارا وی از بیماری «زوال عقل» رنج میبرد. این در شرایطی است که جانشین تعیین شده برای سلمان، مقرن بن عبدالعزیز، آخرین فرزند بنیانگذار پادشاهی سعودی هم از تایید همه اعضای شورای بیعت برخوردار نیست. از سوی دیگر، هندرسون در تحلیلی درباره رقابت داخلی میان شاهزادگان سعودی برای رسیدن به قدرت و تلاش ملک عبدالله پادشاه عربستانسعودی برای تقویت جایگاه فرزندان خودش در هرم قدرت در عربستانسعودی نوشت: از 6 ماه قبل که «احمد بن عبدالعزیز» وزیر کشور عربستان پس از مرگ شاهزاده نایف بن عبدالعزیز به این سمت رسید، سوالات فراوانی ایجاد شد. بنابر این گزارش، پادشاه عربستان پس از برکناری احمد بن عبدالعزیز، محمد بن نایف برادرزاده وی را به این سمت گمارد تا زمینه را برای جانشین ولیعهد (ولی ولیعهد) شدن شاهزاده مقرن بن عبدالعزیز(که شخصیتی ضعیف است) فراهم کند و احمد بن عبدالعزیز را از نزدیک شدن به راس هرم بازدارد. این گزارش تصریح میکند هدف از دور نگه داشتن احمد بن عبدالعزیز از وزارت کشور و تقویت مقرن بن عبدالعزیز به جای وی، فراهم کردن زمینه ارتقای جایگاه «متعب بن عبدالله» فرزند پادشاه کنونی عربستان بوده که اکنون رئیس گارد پادشاهی است. در چنین شرایطی متعب بن عبدالعزیز میتواند جانشین دوم نخستوزیر شود که با این سمت میتواند در صورت ناتوانی ولی ولیعهد (مقرن بن عبدالعزیز) جایگزین وی شود و مسؤولیتهای وی را برعهده گیرد و در صورتی که مقرن ولیعهد شود، متعب میتواند خودش ولی ولیعهد شود. این پایگاه خبری در ادامه با اشاره به حمله شاهزاده سیف بن سعود به متعب بن عبدالله و رسانهای کردن تلاشهای متعب برای زمینخواری و افتتاح یک هتل مجلل در لندن، تاکید میکند رقابت پنهانی میان شاهزاده متعب بن عبدالعزیز فرزند ملک عبدالله و محمد بن نایف فرزند ولیعهد متوفی عربستان برای رسیدن به قدرت جریان دارد و هریک از آنها جداگانه با سفر به آمریکا تلاش میکنند نظر مقامات کاخ سفید را به سوی خود جلب کنند.
تغییر در سیاست نفتی با مرگ عبدالله
بیزینس اینسایدر در تحلیلی با اشاره به انتقال پادشاه عربستان به بیمارستان تاکید کرد مساله جانشینی در عربستان جای سوال دارد اما در میان سوالات جدیتر درباره سیاستهای نفتی عربستان مطرح میشود. بنابر این گزارش، عربستانسعودی تاکنون از کاهش تولید نفت خود برای متوقف کردن روند سقوط قیمت نفت امتناع کرده بود، چرا که باور داشت باید به بازار اجازه داد خودش مسیر مدنظر را مشخص کند اما این سیاست در هر زمان و هر دوره انتقالی احتمالی درباره جانشینی، تغییر میکند. این وبسایت خبری- تحلیلی در ادامه با اشاره به نگرانی جدی توده مردم عربستان از کاهش قیمت نفت در بازار جهانی تصریح کرد پس از انتقال پادشاه به بیمارستان این مساله به گل سرسبد مسائلی بدل خواهد شد که سرمایهگذاران را از گام برداشتن باز میدارد. این منبع در ادامه با اشاره به اینکه سیاست نفتی کنونی عربستان برای دوره انتقالی احتمالی در این کشور مناسب نخواهد بود، تصریح میکند مقامات عربستانی در این دوره انتقالی نیاز به حمایت و احساس خوب مردم دارند بویژه آنکه آخرین دوره انتقالی تجربه شده در عربستان 20 سال قبل بوده است. این وب سایت با اشاره به اینکه پادشاه بعدی عربستان تصمیمگیرنده نهایی درباره ادامه یافتن یا متوقف کردن سیاست نفتی فعلی خواهد بود، تاکید میکند باید منتظر ماند تا وضعیت سلامتی ملک عبدالله مشخص شود.