عطوان*: اعتراف میکنم محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین بهتر از همه ما، ملت فلسطین را میشناسد و آنها را درک میکند و او است که میداند بهترین راه برخورد و تعامل با فلسطینیها این است که آنان را با عصای خود بهسمت مورد نظر هدایت کند و شعار همیشگی او «بهروی چشم، اطاعت میشود» است. این سخنان را در حالی به زبان میآورم که بهدلیل شکست اهانتآمیز و تحقیرکننده نمایش تصویب پیشنویس قطعنامه فلسطین در شورای امنیت بینهایت ناراحت و ناامید هستیم، قطعنامهای که بر تعیین سقف زمانی پایان اشغالگری اسرائیل تا مرزهای 1967 تأکید داشت. محمود عباس و همراهانش راهی شورای امنیت نشدند تا تصویب این قطعنامه را خواستار شده یا آمریکا را در تنگنا قرار دهند که از حق وتو استفاده کند، بلکه هدف آنان تلاش برای آرام کردن فلسطینیهایی بود که پس از یورش اسرائیلیها به مسجدالاقصی و تجاوز اخیر به غزه و نیز شهادت زیاد ابوعین، وزیر فلسطینی به خشم آمده بودند، تا به این ترتیب آنان را به سراب جدیدی سرگرم کنند و در این راه باز حرکتهای پهلوانی دیپلماتیک سابق تکرار شد در حالی که دیگر هیچ دلیلی برای تکرار این رفتارها وجود ندارد. یک سال پیش نیز عباس همین کار را کرد به این معنی که تصمیم به رسمیت شناختن عضویت فلسطین در سازمان ملل را خواستار شد تا آمریکا را به چالش بکشد و بعد از اینکه مطمئن شد این قطعنامه 9 رأی مورد نیاز را به دست نخواهد آورد و آمریکا نیز نیازی به استفاده از حق وتو ندارد، تصمیمش را به رأیگیری گذاشت و نتیجه نیز معلوم بود؛ سقوط وحشتناک. به هر حال محمود عباس چندی پیش با خشم و غرش تهدید کرد چنانچه پیشنویس این قطعنامه در شورای امنیت تصویب نشود، هماهنگی امنیتی با اسرائیل را متوقف میکند. امروز در این نمایش مسخره شاهدیم که محمود عباس در برابر دوربین تلویزیونهای وابسته به تشکیلات خودگردان درخواست پیوستن به 20 سازمان بینالمللی از جمله دادگاه بینالمللی کیفری را امضا کرد؛ اقدامی که در واکنش به ناکام ماندن برنامه او در شورای امنیت صورت گرفت. این اقدام نیز مانوری مثل تمام مانورهای قبلی رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین است و بهمعنی پیوستن فوری فلسطین به سازمانهای بینالمللی نیست، زیرا هرچند عباس تأکید کرد منظور از اظهاراتش در تنگنا قرار دادن واشنگتن نیست اما آمریکا بشدت با این اقدام عباس مخالفت کرده است و البته این درخواستها نیز هفتهها و حتی سالها همچنان مسکوت باقی خواهد ماند. فلسطینیها با بدترین نوع استبداد روبهرو هستند، زیرا عباس هرطور که بخواهد تصمیم میگیرد و طبق خواست آمریکا و اسرائیل نیز امتیازدهی میکند و پیشنویس قطعنامه شورای امنیت را طبق دیکتههای آنان و بدون مشورت با کسی حتی اعضای کمیته مرکزی یا اجرایی و سایر گروههای همقسم با او، اصلاح میکند. اکنون ناکامی عباس و مدیریت و دیپلماسی و ناکارآمدی سفارتهای او در 80 کشور جهان برملا شده است و باید پرسید: آیا منطقی است کشورهایی مانند روآندا و نیجریه که همواره کنار فلسطینیها بودهاند، به درخواستی که نه جنگ علیه اسرائیل و نه تحریم آن را خواستار است بلکه فقط تعیین سقف زمانی برای پایان اشغالگری آن را مطرح کرده است، رأی ممتنع بدهند؟ آیا منطقی است کشور بزرگی مانند هند را که همواره از فلسطین حمایت کرده است از دست بدهیم و شاهد نزدیک شدن آن به اسرائیل باشیم؟ مسؤول این وضعیت چهکسی است؟ در پاسخ به ما با افتخار خواهند گفت: فرانسه بهعنوان عضو دائم شورای امنیت به پیشنویس قطعنامه فلسطین رأی داد. اما این وضع پس از آن صورت گرفت که فرانسه مطمئن شد از مجموع 9 کشور، 7 کشور این قطعنامه را تایید خواهند کرد و در این صورت پرواضح است که این قطعنامه شکست خواهد خورد. از سوی دیگر، فرانسه این موضع را با اطمینان کامل و با هماهنگی روشن با آمریکا و اسرائیل گرفت. البته چهبسا ناکام ماندن پیشنویس قطعنامه محمود عباس در شورای امنیت، خیر باشد، زیرا این قطعنامه در واقع با تمام اصول فلسطینیها تعارض داشته و در آن از حاکمیت واقعی بر قدس شرقی و غربی نیز صرفنظر شده بود و با اصلاح و چشمپوشی از شرافت ملی فلسطینیها مطرح شد. اکنون فقط عباس نیست که بهخاطر تحقیر قضیه فلسطین و به حاشیه رفتن بینالمللی آن سرزنش میشود بلکه انتقاد ما متوجه کمیته مرکزی جنبش فتح که همچنان سکوت کرده و همچنین گروههای فلسطینی بویژه حماس و جهاد اسلامی نیز است؛ دو گروهی که در طول سالهای گذشته با عباس سازش کردند و همین باعث شد او ساز یکهتازی را کوک کند اما آنچه قلب ما را پر از درد و غصه میکند، اینکه این ناکامی فلسطین با پنجاهمین سالگرد تأسیس جنبش فتح که محمود عباس رئیس آن است، همزمان شد. اکنون درخواست آزادی به اولویت ملت فلسطین تبدیل شده است و نیاز مبرم آنان به شمار میآید و به نظر میرسد ملت فلسطین خیلی سریع به سازمان آزادیبخش جدید و جدی نیاز دارد.
* تحلیلگر برجسته مسائل منطقه