گروه اجتماعی: پیشنهاد لغو تعهد خدمت در آموزش و پرورش یعنی حذف دانشگاه فرهنگیان و پاک کردن مساله تربیت معلم، ریشه چنین تفکراتی نگاه اقتصادی به
آموزش و پرورش است. محمود فرشیدی، وزیر اسبق آموزشوپرورش با بیان این مطلب و درباره حذف قانون تعهد خدمت در
آموزش و پرورش و تضعیف دانشگاه فرهنگیان اظهار داشت: تعجب میکنم که چرا این پیشنهاد از سوی نوبخت، معاون نظارت راهبردی ریاست جمهوری مطرح شده است در حالی که با توجه به حساسیت آموزش و پرورش انتظار میرود این موضوع کارشناسی شود و آموزش و پرورش نیز در این رابطه پیشنهادات خود را مطرح کند. وی افزود: گلایه جامعه فرهنگیان در این زمینه است که نوبخت پیش از این سابقه حضور در آموزش و پرورش به عنوان دبیر و مدیرکل آموزش و پرورش را داشته است و این انتظار وجود دارد تا شناخت عمیقتری نسبت به مسائل تعلیم و تربیت و پیچیدگی آن داشته باشد. وزیر اسبق آموزش و پرورش با اشاره به اینکه در کشورهای پیشرفته دنیا بحث معلم و تربیت معلم از جایگاه ویژهای برخوردار است، در گفتوگو با تسنیم بیان داشت: در کشور ما متاسفانه در برخی موارد به دلیل نگاه سطحی به جایگاه معلم و مساله تربیت معلم پیشنهاداتی مطرح میشود که به عواقب آن توجهی نمیشود.
تحقیر معلمان با حذف قانون تعهد خدمت
فرشیدی همچنین عنوان کرد: پیشنهاد لغو تعهد خدمت در آموزش و پرورش یعنی حذف دانشگاه فرهنگیان و پاک کردن مساله تربیت معلم. یعنی هر فردی که مدرک کارشناسی دارد میتواند به مقام بالای معلمی دست یافته و به کرسی معلمی تکیه بزند و این برداشت عمیقی از معلمی نیست و به نوعی تحقیر معلمان است. وی خاطرنشان کرد: اگر بخواهیم مشاغل را براساس پیچیدگیها دستهبندی کنیم، معلمی پیچیدهترین و تخصصیترین شغل است چون مخاطب آن انسان و موضوع تعلیم و تربیت است. هر چه به این پیچیدگی توجه بیشتری شود تلاش میشود تا جایگاه معلمان ارتقا یابد و هر مقدار که نسبت به آن بیتوجهی صورت بگیرد و نگاه نازل به معلم وجود داشته باشد، شأن معلمی را پایین آوردهاند بنابراین نظراتی مطرح خواهد شد که همه میتوانند معلم شوند و نیازی به تخصص خاص نیست.
تربیت معلم به صورت فشرده!
وزیر اسبق آموزش و پرورش یادآور شد: شغل معلمی به دلیل تخصصی بودن و پیچیدگیهای خاصی که دارد به دورههای علمی و عملی طولانی مدت از جمله روانشناسی، فن بیان و روش تدریس نیاز دارد. در برخی موارد آقایان پیشنهاد میدهند که از طریق برگزاری دوره فشرده یکساله میتوان آمادگی معلمی را به افراد انتقال داد در حالی که این دورهها باید در سنی باشد که سن فراگیری فرد است.
به گفته فرشیدی، آموزش دانشجومعلمان باید زیرنظر اساتیدی که سابقه طولانیمدت معلمی دارند، انجام شود از سوی دیگر دانشجویان باید در قالب کارورزی به کلاس درس بروند و از معلمان گوناگون کار یاد بگیرند در حالی که از طریق برگزاری دورههای فشرده نمیتوان علوم متفاوت و دورههای کارورزی را به دانشجومعلمان منتقل کرد. وی بیان کرد: معلمی استعدادهای خاصی را نیاز دارد، عشق به تربیت کودکان از خصوصیات ضروری معلمی است. ممکن است یک فرد ویژگیهای لازم را داشته باشد اما به کار معلمی عشق نداشته باشد. در دانشگاه فرهنگیان طی دوران تحصیل، عشق به تعلیم و تربیت در دانشجویان تقویت میشود و آنها با دیدن معلمان پیشکسوت، الگوهای اخلاقی را فراگرفته و به لحاظ اخلاقی و اعتقادی طی چندین سال تربیت میشوند.
زمینهسازی برای ورود وزارت علوم
وزیر اسبق آموزشوپرورش اظهار داشت: دانشگاه فرهنگیان نهادی نوپاست و بزرگترین دلیل کارآیی نداشتن آن این است که رؤسای این دانشگاه افرادی هستند که عشق به این کار را ندارند و رویکرد آنها این است که وزارت علوم در این زمینه وارد شود در حالی که رسالت دانشگاههای زیرمجموعه وزارت علوم فقط انتقال علم است و دانشگاه فرهنگیان در کنار انتقال علوم به موضوع تربیت دانشجویان توجه میکند.
فرشیدی یادآور شد: دانشجو وقتی وارد دانشگاههای زیرمجموعه وزارت علوم میشود، اساتید رسالتی را در برابر تربیت آنها ندارند در حالی که رسالت دانشگاه فرهنگیان تربیت اخلاقی و علمی است. یک لیسانس ریاضی با دبیر ریاضی تفاوتهای بسیاری دارد. فردی که لیسانس ریاضی دارد دورههای آموزشی معلمی را ندیده است به همین دلیل است که گاه یک فرد با مدرک فوق لیسانس ریاضی نمیتواند به فرزند دبستانی خود ریاضی بیاموزد در حالی که علم آن را دارد اما شیوه انتقال این علم به فرزندش را نمیداند.
نگاه اقتصادی به تعلیم و تربیت
وی با اشاره به اینکه ریشه تفکرات درباره حذف قانون تعهد خدمت در آموزش و پرورش، اقتصادی است، تصریح کرد: آقایان اعلام میکنند که تعهد خدمت، بار مالی برای آموزش و پرورش دارد اگر اینگونه است آموزش و پرورش مساله تعلیم و تربیت را کنار بگذارد چون بار مالی دارد. نمیتوان با رویکرد اقتصادی به مسائل فرهنگی و تربیتی نگاه کرد. وزیر اسبق آموزش و پرورش ادامه داد: تربیت معلم موضوع بومی و موفق در کشور و میراث شهیدان رجایی و باهنر است که توانسته با موفقیت نیازهای آموزش و پرورش کشور را تامین کند، بهترین نیروهای آموزش و پرورش فارغالتحصیلان تربیت معلم هستند. چرا باید تجربه موفق و بومی خود را کنار بگذاریم؟ فرشیدی عنوان کرد: تعدادی از وزارتخانهها همانند وزارت دفاع و نیرو برای تربیت نیروی متخصص مورد نیاز خود که بیشتر نیروهای فنی نیز هستند، دانشگاه دارند، چرا آموزش و پرورش که در زمینه تربیت نیرو سابقهدارتر است باید محروم بماند؟ وزارت علوم به هیچ وجه صلاحیت تربیت معلم را ندارد همانطور که صلاحیت تربیت پزشک را ندارد چون امکانات آن را ندارد و وزارت بهداشت متولی تربیت پزشک است اما آموزش و پرورش در این زمینه مظلوم است و برخی نگاههای سطحی به دنبال حذف دانشگاه فرهنگیان هستند.
تکرار دوباره یک اشتباه
وی با اشاره به تجربه دانشگاه تربیت معلم اظهار داشت: این تجربه به شکست انجامید و هماکنون این دانشگاهها به دانشگاه خوارزمی تبدیل شدهاند چرا که مدتها زیرنظر وزارت علوم اقدام به تربیت نیرو میکردند اما از آنجایی که تخمین دقیقی از نیازهای آموزش و پرورش نداشتند، نیروهای تربیت شده توسط آموزش و پرورش جذب نمیشدند. حالا که این تجربه شکست خورده را داریم چرا باید دوباره آن را تکرار کنیم و تربیت معلم را به وزارت علوم بسپاریم؟
پشت پرده فعالیت علیه تربیت معلم
وزیر اسبق آموزش و پرورش تصریح کرد: پشت پرده این ماجرا جریاناتی فعالیت میکنند که در گذشته اقدام به حذف معاونتهای پرورشی و به حداقل رساندن و تضعیف مراکز تربیت معلم کردند و رویکرد اقتصادی و مالی به مساله تعلیم و تربیت داشتند هماکنون نیز این جریان فعال شده و میخواهد با موضوع تربیت معلم مقابله کند و اینگونه است که شاهد هستیم دانشگاه فرهنگیان در زمینه پذیرش دانشجو سال به سال ضعیفتر عمل میکند، در حقیقت تلاشهایی برای تعطیلی تربیت معلم و تضعیف دانشگاه فرهنگیان آغاز شده است.