میلاد گودرزی: ایتالیا، سرزمین داربی‌ها، تقویم سری‌آ پر است از داربی‌های ریز و درشت هفتگی، داربی‌هایی که عموماً ریشه جغرافیایی دارد و بعضاً هم ریشه تاریخی. از جمع داربی‌های جغرافیایی، می‌توان به داربی دلامادونینا اشاره کرد، به مجسمه مریم باکره بر فراز شهیرترین کلیسای شهر. داربی دلاموله میان یوونتوس و تورینو که به واسطه بنای تاریخی موله آنتونلیانا در تورین به این نام شهرت پیدا کرده است. داربی کاپیتولینو که همان داربی پایتخت‌نشینان ایتالیا میان رم و لاتزیوست. داربی سیسیل میان کاتانیا و پالرمو. داربی پر از خشم جنوا و سامپدوریا، داربی دلو استرتو میان مسینا و رجینا و از جمع داربی‌های تاریخی، داربی دل سوله یا داربی خورشید میان رمی‌های پایتخت‌نشین و جنوبی‌های ناپل اما شاید داربی ایتالیانو، میان یوونتوس و اینتر، بی‌نیاز از قرابت جغرافیایی، بزرگ‌ترین داربی سرزمین چکمه به شمار رود.
تاریخچه
ریشه داربی ایتالیا را به جیانی بررا، بانفوذترین روزنامه‌نگار قرن گذشته ایتالیا نسبت می‌دهند، زمانی که در اواخر دهه 60 و مشخصاً در فصل 68-1967 کلیدواژه داربی دی ایتالیا (ایتالیانو) را برای نخستین‌بار وارد ادبیات ورزشی کشور ایتالیا می‌کند. رقابت‌های قهرمانی ایتالیا نخستین‌بار در فصل 1898 شکل می‌گیرد، زمانی که هنوز تیمی به‌ نام اینتر متولد نشده بود و یوونتوس یکساله هم چندان شکوه و جلوه‌ای در فوتبال این کشور نداشت. آن‌ سال‌ها، خودنمایی جنوا 6 قهرمانی از 7 عنوان قهرمانی نخست این رقابت‌ها را برای آنان به همراه داشت. یوونتوس هم 7 سال بعد، در سال 1905 اولین‌بار جشن قهرمانی می‌گیرد. در اولین فصل جدایی اینتر از میلان در فصل10-1909 نراتزوری هم داستان قهرمانی‌هایش را کلید می‌زند، بعد از آن پرو ورکالی که این روزها نامی از آن در سطح اول فوتبال ایتالیا برده نمی‌شود، 5 بار پیاپی قهرمان می‌شود و بازی‌ها به‌خاطر جنگ جهانی به یک خواب زمستانی 5 ساله می‌رود. رقابت‌های حرفه‌ای سری‌آ از فصل 20-1919 برپا می‌شود و اینتری‌ها نخستین جام را به خانه می‌برند. رقابت دو تیم در امتداد قرن ادامه می‌یابد. 5 قهرمانی متوالی یووه در دهه 30 و 80 سال بعد 5قهرمانی متوالی اینتری‌ها در دهه 2000. با این حال یووه فراز و نشیب‌های کمتری را نسبت به رقیبش تجربه می‌کند و استوارتر از نراتزوری پیش می‌رود و به نخستین تیم با 2 ستاره در فوتبال ایتالیا تبدیل می‌شود.  در تمام این سال‌ها، تقابل اینتر و یووه جذابیت و حساسیت‌های بیشتری نسبت به جدال‌های میلان و یووه داشته است، حداقل تا پیش از آغاز عصر طلایی میلان در دهه‌های 80 و 90 که این تیم ظرف مدت 10 سال، 6 بار قهرمان سری‌آ می‌شود. بعد از این عصر طلایی، اگرچه روسونری‌ها داعیه‌های بیشتری دارند اما هرگز کسی آنها را یک طرف بزرگ‌ترین داربی کشور نمی‌داند، داربی ایتالیا برچسبی همیشگی است، پر از ریشه‌های تاریخی که حصرش را به اینتر و یووه داده است. ریشه‌هایی که از 16 آوریل 1961 کلید می‌خورد. دو تیم در جریان رقابت شانه‌به‌شانه برای قهرمانی در بازی فینال‌گونه فصل رو در روی هم قرار می‌گیرند اما شورش تماشاگران بازی را نیمه‌کاره می‌گذارد. مسؤولان بازی‌ها در ابتدا طرف یوونتوسی را گناهکار می‌دانند و بازی 2 بر صفر به سود اینتر سند زده می‌شود اما 2 ماه بعد و زمانی که فصل به مقطع حساس خود می‌رسد، رأی قبلی به واسطه اعتراض باشگاه یوونتوس باطل و دستور به تکرار بازی می‌شود. آنجلو موراتی، پدر ماسیمو موراتی که در آن زمان مالک باشگاه اینتر بود، عنوان می‌کند که نفوذ خانواده آنیلی باعث این تغییر ناگهانی در رأی شده است و او در واکنش و اعتراض به این موضوع، به سرمربی تیمش می‌گوید تیم آکادمی باشگاه را به مصاف یوونتوس بفرستد.  10 جولای 1961 هم قطعاً در تاریخ داربی‌های دو تیم برای همیشه به یادگار خواهد ماند، یووه با نتیجه 9-1 تیم جوانان اینتر را در هم می‌کوبد و ضمن  رقم زدن پرگل‌ترین داربی تاریخ دو باشگاه، از عنوان قهرمانی‌اش دفاع می‌کند. نقطه الهام‌بخش این بازی، زننده تک‌گل اینتر است، ساندرو ماتزولا، پسر 19 ساله والنتینو ماتزولا ستاره تیم افسانه‌ای تورینو در دهه 40، تیمی که بعد از 5 قهرمانی پیاپی در سری‌آ، در سانحه هوایی مشکوک سوپرگا برای همیشه از صحنه تاریخ محو  می‌شود. محو می‌شود تا رقیب پایین‌دست گذشته آن روزها، یعنی یووه دوباره تیم اول تورین شود، پرونده سوپرگا برای همیشه خاکستری باقی می‌ماند. 26 سال بعد در آوریل 1998 جرقه دیگری زده می‌شود. روزهایی که اینتر و یووه شاه‌ماهی‌های فوتبال را در ترکیبشان دارند. یک طرف رونالدوی برزیلی و طرف مقابل زیدان فرانسوی. اینتر بازی رفت را با تک‌گل یوری یورکائف در خانه برده و حالا در هفته سی‌ویکم (لیگ ایتالیا در آن زمان با 18 تیم برگزار می‌شد) دو تیم در فینال لیگ برابر هم قرار می‌گیرند. گل دقیقه 21 آلکس دل پیرو نتیجه بازی و بعدها جام قهرمانی را برای یووه رقم می‌زند اما این بازی یک تاریخ نانوشته هم دارد. ضربه آشکار مارک یولیانو به سینه رونالدو در محوطه جریمه یووه از سوی چیکارینی به هیچ انگاشته می‌شود، پنالتی واضحی که بعدها بارها دستمایه کمدین‌های خوش‌ذوق ایتالیایی قرار می‌گیرد و بغض فروخورده ابدی اینتری ها. پیروزی‌های متوالی یووه در سال‌های ابتدایی دهه 2000 ادامه دارد. دو پیروزی 3 بر1 و 3 بر صفر در سال‌های 2001 و 2003 برای یوونتوس عملا نشان می‌دهد رقیب آبی و مشکی را یارای مقابله با آنها نیست. بلافاصله در همان سال و در نیمه‌نهایی لیگ قهرمانان اروپا اتفاق جالبی می‌افتد. دو تیم دو طرف نیمه‌نهایی می‌شوند. در یک سو یووه باید از پس رئال برآید و در سوی مقابل اینتر، میلان همشهری را در پیش دارد، آن هم درست بلافاصله بعد از اینکه غول مادریدی رونالدو و زیدان دو طرف را بلعیده. تمام ایتالیا چشم انتظار داربی اول کشور در فینال هستند. یووه در شب اول از دور برگشت که شاید بهترین بازی تمام تاریخ بیانکونری در اروپا به شمار بیاید، با گل‌های ترزگه، دل پیرو و سوپرگل
به یادماندنی پاول ندود، تک‌گل زیدان را بی‌ثمر می‌گذارد و به فینال می‌رسد. در آن سو اما اینتر با دو تساوی
صفر - صفر و 1-1 و تنها و تنها به واسطه قانون گل زده در خانه حریف برابر میلان می‌شکند تا رویای ابدی بر باد رود. و سرانجام آتش جنگ که در جریان رسوایی‌های معروف فوتبال ایتالیا موسوم به کالچوپولی شعله‌ور می‌شود. یوونتوس 2 قهرمانی سال‌های 2005 و 2006 خود را از دست می‌دهد و راهی سری ب می‌شود و اینتر با تصاحب یکی از این دو قهرمانی، درخشان‌ترین روزهایش را استارت می‌زند. اینتری‌ها معتقدند عدالت (و نه همه آن) در قبال رقیب اجرا شده و یوونتوسی‌ها طرف مقابل را به غارت جام و عنوانشان متهم می‌کنند. 6 سال می‌گذرد. در تمام این مدت بارها طرفین مدارک تازه‌ای رو می‌کنند و بارها دادگاه‌های ارشد ایتالیا به راه می‌افتند اما پایان هر یک تنها و تنها سرمنشأ کینه‌های بیشتر می‌شود و قصه‌ای که هنوز و همیشه سر دراز دارد. یووه و اینتر حالا میانه‌ای به تاریکی بارسلونا و رئال، لیورپول و یونایتد، گلاسکو و سلتیک و در آن سوی اقیانوس‌ها بوکا و ریورپلاته دارند. نزاعی که هیچ‌گاه سر آتش‌بس نمی‌گیرد و برای همیشه بزرگ‌ترین داربی ایتالیا خواهد ماند.