متاسفانه در سال‌های اخیر استفاده از سموم کشاورزی برای مبارزه با آفات محصولات، موجب باقی ماندن این سموم روی محصولات شده که زنگ خطری جدی برای سلامت مردم به شمار می‌رود. به گزارش مهر، هرچند هشدارهای لازم درباره خطرناک بودن آثار باقیمانده از سموم و آفت‌کش‌های شیمیایی در محصولات کشاورزی و سرطانزا بودن آنها بارها مورد تاکید قرار گرفته اما هنوز گزارش‌ها نشان می‌دهد استفاده نادرست از این روش‌ها در کشور و به‌تبع آن در استان همچنان ادامه دارد. باقیمانده سموم و کودهای شیمیایی در محصولات کشاورزی طی دهه اخیر یکی از دلایل اصلی بروز انواع بیماری‌ها بوده که در این میان آذربایجان غربی به‌عنوان یکی از قطب‌های اصلی کشاورزی کشور در جهت کشاورزی ارگانیک حرکت می‌کند. اجرای طرح‌های الگوی کشت، پرداخت تسهیلات به کشاورزان تولیدکننده محصولات ارگانیک، مبارزه بیولوژیکی با آفات و فرهنگسازی تولید و عرضه محصولات سالم و ارگانیک از جمله اقداماتی است که در جهت تولید محصولات ارگانیک در آذربایجان غربی در حال انجام است. در این راستا تولید محصولات ارگانیک با هدف کاهش تاثیرات جبران‌ناپذیر سموم کشاورزی بر سلامت انسان‌ها چند سالی است که جزو اولویت‌های بخش کشاورزی استان بوده که امروز آلو و انگور استان از دیدگاه استاندارد جزو محصولات ارگانیک هستند. تولید آلو و انگور در آذربایجان غربی گامی موثرجهت حرکت به سوی قرار گرفتن سایر محصولات کشاورزی استان در ردیف محصولات ارگانیک است، هرچند در این مسیر مشکلات زیادی از جمله ناآگاهی کشاورزان نسبت به نوع و اندازه مصرف سموم وجود دارد.
مصرف بی‌رویه سم در آذربایجان غربی
مدیرکل استاندارد و تحقیقات صنعتی آذربایجان غربی در گفت‌وگو با مهر در این باره با اشاره به اینکه هم‌اکنون در جامعه نگرانی از باقی ماندن بیش از حد استاندارد لازم سموم در محصولات کشاورزی وجود دارد، افزود: بالا بودن میزان سموم باقیمانده روی محصولات کشاورزی منجر به بروز بیماری‌های خاص می‌شود. منصور جلایر با بیان اینکه متاسفانه در آذربایجان غربی کشاورزان از سموم بیخود و بی‌رویه و از روی ناآگاهی استفاده می‌کنند، اظهار داشت: هم‌اکنون دو محصول انگور و آلوی تولیدی در آذربایجان غربی موفق به دریافت گواهی استاندارد به لحاظ سموم باقیمانده شده است. وی خواستار برخورد جدی دستگاه‌های ذی‌ربط با مصرف سموم شیمیایی در تولید محصولات کشاورزی شد و با بیان اینکه در صورت عدم توجه جدی به این موضوع با مشکلات زیادی برای صادرات محصولات تولیدی مواجه خواهیم شد، گفت: باید توجه داشت که صنایع استان بر پایه کشاورزی شکل گرفته پس تولید محصولات ارگانیک به نفع اقتصاد منطقه هم خواهم بود. مدیرکل استاندارد و تحقیقات صنعتی آذربایجان غربی با بیان اینکه جهاد کشاورزی محصولات کشاورزی را برای گرفتن در لیست محصولات ارگانیک به این نهاد معرفی می‌کند، ادامه داد: آزمایشات لازم روی محصولات انجام و در نتیجه در صورت دارا بودن استانداردهای لازم گواهی استاندارد برای محصول صادر می‌شود. جلایر با اشاره به مرزی بودن آذربایجان غربی و واردات محصولات کشاورزی به کشور از طریق مبادی ورودی استان، ادامه داد: باید برای واردات محصولات سالم در مبادی ورودی نسبت به راه‌اندازی قرنطینه اقدام شود تا با بررسی کالاها و اطمینان از سالم بودن آنها جواز ورود به کشور صادر شود. وی زیباتر شدن محصول را یکی از دلایل کشاورزان برای مصرف سموم و هورمون‌ها در محصولات دانست و عنوان کرد: استفاده منطقی و کارشناسی از سموم کشاورزی ضروری بوده و صرفا برای زیباتر شدن محصول نباید به سمت مصرف سم و هورمون رفت چرا که در درازمدت موجب از دست رفتن بازار داخلی و خارجی می‌شود. جلایر استفاده از سموم را آخرین راهکار ارائه شده از سوی کارشناسان برای کنترل عوامل آسیب‌زا در محصولات کشاورزی دانست و یادآور شد: در صورت ادامه روند فعلی شاهد افزایش تاثیرگذاری سموم مصرفی در سلامتی افراد جامعه و به‌دنبال آن افزایش هزینه‌های زندگی خواهیم بود.
سم‌پاشی بی‌برنامه در مزارع کشاورزی
همچنین به گفته معاون بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی آذربایجان غربی، مصرف سموم کشاورزی پرخطر در استان از یکهزار تا 1200 تن در طول 20 سال به زیر یکهزار تن کاهش یافته ولی با وجود این اقدامات هنوز هم شاهد مصرف بی‌رویه سموم و مبارزه شیمیایی با آفات کشاورزی در سطح استان هستیم. اما اعمال مدیریت تلفیقی کنترل آفات و استقرار شبکه‌های مراقبت و پیش‌آگاهی از جمله راهکارهای ارائه شده از سوی کارشناسان برای کاهش مصرف سموم است که در نتیجه منجر به کاهش میزان باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی، افزایش کیفیت محصول و افزایش میزان صادرات می‌شود. بر اساس برنامه 5 ساله پنجم توسعه برای تولید محصول سالم و ارگانیک باید در 25 درصد اراضی زراعی و باغی آذربایجان غربی مبارزه تلفیقی با آفات و بیماری‌های گیاهی انجام شود که برای رسیدن به این هدفگذاری همکاری همه دستگاه‌های ذی‌ربط و جلب همکاری کشاورزان ضروری است.