سیاوش رسولی: گزارشهای پزشکی روزهای گذشته حکایت از آن دارد که آلودگی شدید هوای زمستانی تهران، بخش قابل توجهی از شهروندان را درگیر خود کرده است. حتی کار به جایی رسیده که مراجعات پزشکی در این روزها افزایش یافته و مشکلات قلبی و تنفسی ماموریتهای اورژانس را بیش از پیش افزایش داده است، چراکه کیفیت هوا بویژه برای کودکان و سالمندان چندان مناسب نیست. از سوی دیگر مدیرکل محیطزیست استان تهران نیز اذعان داشته که امکان دارد آلودگی، شاخص 200 را رد کند و به این ترتیب اگر باران ببارد، باران اسیدی خواهد شد. در این بین سازمان محیطزیست هم مدتی است دلیل اصلی آلودگی هوا را بنزین تولید داخل معرفی کرده و بر این موضوع پافشاری میکند. تا به امروز که یک ماه از زمستان 93 را پشت سر گذاشتهایم، سایه آلودگی هوا بر آسمان پایتخت سنگینی میکند. مدیران محیطزیست هم مسؤولیت را هر بار به عهده سازمانهای دیگر و حتی دولت قبل میاندازند.
اینکه دائم بنزین مسؤول شناخته شود یا طرحهایی مانند زوج و فرد و تعطیلیهای مقطعی اتفاق افتد بهطور قطع راهحل مناسبی برای کاهش آلودگی هوا نیست. بلکه حتی میتوان آن را پاک کردن صورت مساله دانست. بسیاری از کشورهای جهان سالها پیش برای این معضل کلانشهرهای خود تدابیری اندیشیده و آن را حل کردهاند. پکن، نیویورک، توکیو و حتی پایتخت برخی کشورهای آفریقایی هم با مشکل آلودگی هوا روبه رو بودند و مدیران محیطزیستی در این کشورها به جای شانه خالی کردن از بار مشکلات، برای آن چارهای اندیشیدهاند.
نمونه بارز دیگر ابرشهرهای جهان که توانستند بر معضل آلودگی هوا غلبه کنند شهرهای لندن و مکزیکوسیتی است. شهرهایی که به همت بخش محیطزیستی کشورهای خود، توانستند پس از یک دوره بحرانی آلودگی هوا، برای همیشه مشکل آلودگی هوا را حل کنند. آنچنان که حتی برخی از این شهرها امروز با وجود تراکم جمعیت بسیار بالا از باکیفیتترین شهرها از نظر زیست محیطی در بین کلانشهرهای جهان محسوب میشوند.
به نظر میرسد که سازمان محیطزیست باید در ابتدای کار، دست از نگاه سیاسی به این ماجرا بردارد، چراکه تاکنون نگاه سیاسی محیطزیست به این ماجرا باعث شده تا از بالاترین مقام این سازمان تا کارشناسان آن، تمام مسؤولیت را متوجه دولت پیشین کنند. آنچنان که به محض حضور در رسانهها به جای نگاه علمی به ماجرا و حل آن، به دنبال یافتن مقصر هستند. در این میان باید توجه داشت که هر روز تاخیر بیشتر سازمان محیطزیست در بررسی واقعگرایانه این موضوع و شفاف نبودن با مردم درباره دلایل افزایش آلودگی در پایتخت، افزایش بیماریها و مشکلات ناشی از آلودگی را برای شهروندان در پی خواهد داشت، بویژه اینکه برخی آلایندهها عامل اصلی ابتلا به سرطان هستند به این ترتیب محیطزیست به جای پاک کردن صورت مساله اصلی در ارتباط با هوای ناپاک این روزهای پایتخت باید به فکر پاسخگویی در مقابل شهروندان باشد و تنها سلامت جامعه را مدنظر قرار دهد.