گروه اجتماعی: سرانجام پس از گذشت یک‌سال از ارائه پیشنهاد واگذاری مدیریت مقابله با آلودگی هوا به شهرداری پایتخت توسط محمدباقر قالیباف شهردار تهران، روز گذشته معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست در اظهارنظر متفاوتی درباره نقش شهرداری‌ها در کاهش آلودگی هوا و انجام اقداماتی برای مقابله با معضل آلودگی در کلانشهرها، گفته است: اگر شهرداری متولی اصلی آلودگی هوا باشد نمی‌تواند این کارها را به تنهایی پیش ببرد چراکه نیاز به نهاد ملی برای تصمیم‌گیری‌های فرابخشی وجود دارد! این اظهارنظر رسمی یک مقام مسؤول دولتی در شرایطی انجام شده است که از حدود یک‌سال پیش با ارائه پیشنهاد واگذاری مدیریت مقابله با آلودگی هوا به شهرداری تهران توسط قالیباف، همگان منتظر پاسخ قانع‌کننده و واکنشی نسبت به این پیشنهاد بودند اما یک‌سال گذشت و خبری نشد تا اینکه روز گذشته رئیس سازمان محیط‌زیست وضعیت آلودگی هوا را نیازمند یک نهاد ملی دانست و خاطرنشان کرد: در صورتی که مدیریت آلودگی‌ هوا به شهرداری‌ها سپرده شود، این نهاد قدرت اینگونه اقدامات را نخواهد داشت. جالب اینجاست که ابتکار در صحبت‌های خود به همکاری با شهرداری‌ها هم اشاره کرده است. به گفته وی، توسعه حمل‌ونقل عمومی موضوعی است که در برنامه وجود دارد. این در حالی است که این روزها نبض مترو در برخی کلانشهر‌ها بویژه پایتخت روی موج بی‌پولی می‌تپد و وضعیت پرداخت بدهی‌های میلیاردی دولت به مترو برای توسعه این وسیله حمل‌ونقل عمومی هنوز در پاره‌ای از ابهام قرار دارد و مشخص نیست دولت چه زمان و چگونه می‌خواهد این بدهی‌ها را پرداخت کند. علاوه بر این مدتی پیش محمدباقر قالیباف در زمان ارائه لایحه بودجه شهرداری به شورای اسلامی شهر تهران، در سخنانی با اشاره به تزریق بودجه‌های زیادی در خزانه ملی به نام شهرداری در طول سال گفته است: بسیاری از این اعتبارات و پول‌ها به شهرداری تعلق نمی‌گیرد، مانند جرایم راهنمایی و رانندگی و عوارض سوخت و عوارض شهری ساختمان‌ها که مستقیم به اسم شهرداری وارد خزانه می‌شود! در این شرایط این پرسش به وجود می‌آید که چرا از یک طرف شهرداری‌ها برای مدیریت مقابله با آلودگی هوا از نگاه مدیران سازمان محیط‌زیست توانایی لازم را ندارند و از طرف دیگر بودجه‌های مصوب و قانونی برای توسعه حمل‌ونقل شهری بویژه مترو در اختیار شهرداری‌ها قرار نمی‌گیرد؟
 کمک ناچیز دولت برای توسعه مترو
در حالی که دولت، مردم و شهرداری باید هر کدام، یک‌سوم هزینه بهره‌برداری مترو را بپردازند اما این سهم از سوی شهرداری به صورت ۸۵ درصدی پرداخت می‌شود. احمد دنیامالی، رئیس کمیسیون عمران شورای شهر تهران درباره مطالبات شهرداری تهران از دولت در حوزه حمل‌ونقل عمومی، اظهار داشت: پیگیری‌ها برای دریافت این مطالبات در حال انجام است اما نکته‌ای که در این بین وجود دارد این است که دولت هیچگاه این اعتقاد را ندارد که نباید در این حوزه کمکی داشته باشد. وی با بیان اینکه بین اعتقاد داشتن به یک امر و امکان عمل به آن تفاوت وجود دارد، به تسنیم بیان داشت: دولت اعتقاد دارد که باید به حمل‌ونقل عمومی همه شهرها و کلانشهرها کمک کند که براساس لوایح و بودجه این اتفاق در کلان کشور در حال انجام است و هزینه‌هایی برای ساخت جاده و... صورت می‌گیرد اما بحث ما در حال حاضر درباره شهرهاست. وی افزود: در این حوزه قوانین نیز شفاف و لازم است و براساس آن دولت باید در توسعه زیرساخت مترو 50 درصد هزینه را بپردازد و در حوزه بهره‌برداری آن نیز به همین شفافی مثلثی داریم متشکل از مردم، دولت و شهرداری که باید هزینه را بین آنها تقسیم کنیم، یعنی یک‌سوم هزینه مربوط را مردم، یک‌سوم هزینه را دولت و یک‌سوم دیگر را باید شهرداری بپردازد. دنیامالی خاطرنشان کرد: طبق اطلاعاتی که داریم در عمل دولت نمی‌تواند کمک موثری به شهرداری داشته باشد و تاکنون نیز کمک‌هایی که صورت گرفته ناچیز بوده است، امسال نیز کمکی در این حوزه از سوی آنها نداشته‌ایم بنابراین این فرآیند بین مردم و شهرداری تقسیم شده است و با توجه به اینکه نمی‌توان هزینه‌ها از مردم دریافت کرد در حال حاضر زیر 15 درصد هزینه از مردم دریافت می‌شود و 85 درصد را شهرداری می‌پردازد. رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران اظهار داشت: امیدواریم دولت در بخش‌های دیگر حوزه حمل‌ونقل عمومی به شهرداری کمک کند، یعنی تسهیلات لازم و فاینانس پروژه‌ها را فراهم کند تا بتوان هم حمل‌ونقل عمومی را توسعه داد و هم بهره‌برداری آن را اداره کرد.