بهزاد مهرکش: اکران «دوران عاشقی» به کارگردانی علیرضا رئیسیان در جشنواره فیلم فجر را میتوان نماد جمع نقیضین در محتوا و فرم دانست. القای برداشتهای مختلف از صحنههای مختلف فیلم و روایت پیوسته و بازی خیلی خوب چهرههای شاخص حاضر در فیلم قطعا نقاط قوتی است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد. اما اگر بخواهیم خلاصه فیلم را به لحاظ محتوا در یک عبارت جمع کنیم چیزی جز حمله به حکم شرعی ازدواج موقت به بهانه دفاع از حقوق زن و خانواده متصور نخواهد شد. اساسا توصیه به ازدواج موقت به عنوان یک حکم فقهی تنها راهکار کنترل مسائل اجتماعی مرتبط با آن نیست اما اینکه به بهانه دفاع از بنیان خانواده صراحتا در لحظه لحظه این فیلم، ازدواج موقت به عنوان عامل بدبختی زنان جامعه و سست شدن بنیانهای خانواده مطرح شود موضوعی است که با نگاهی گذرا به فضای عمومی جامعه یا مراجعهای به دادگاههای خانواده بطلان آن اثبات خواهد شد. اساسا در جامعه اسلامی نکاح دائم اصل است و استفاده از نهاد ازدواج موقت صرفا در شرایط خاص جهت پیشگیری از شیوع فحشا و روابط جنسی آزاد در جامعه مورد تشریع قرار گرفته است. از ابتدای فیلم دوران عاشقی که البته با حرکتهای حرفهای دوربین بهخوبی فضای آشفته حاکم بر ذهن یک وکیل خانواده را نشان میدهد این موضوع به ذهن مخاطب القا میشود که دغدغههای اجتماعی در حوزه خانواده و افزایش طلاق تا چه میزان به یکی از مشکلات فراگیر جامعه ما تبدیل شده است. موضوعی که البته متاسفانه غیرقابل انکار است اما اینکه عمده یا به نحوی تمام مراجعهکنندگان به خانم وکیل که از قضا وکیل برجسته و شهیری نیز هست از جنس ازدواج موقت، خیانت براساس ازدواج موقت، بدبخت شدن یک زن نیازمند براساس ازدواج موقت و قس علیهذا باشد، چه تصویری را از ریشه اصلی مشکلات خانواده در ذهن ایجاد میکند؟ نکته قابلتوجه اینکه حتی موضوعاتی مانند خیانت که در حقیقت محوریت اصلی این داستان است نیز به موضوع ازدواج موقت مربوط میشود. اینکه در میان صدها دلیل موجود برای سست شدن بنیانهای خانواده از جمله نفوذ شبکههای ماهوارهای، فراگیر شدن فیلمهای مبتنی بر خیانت در شبکههای خارجی، گسترش شبکههای اجتماعی بویژه در تلفن همراه، نادیده گرفتن پایبندیهای جنسی و اخلاقی پیش از ازدواج و تاثیر در دوران پس از ازدواج و... تنها و تنها ازدواج موقت به عنوان امالمصائب مشکلات خانواده مطرح میشود بهخوبی ژانر این فیلم را از موضوع اجتماعی به یک موضوع صددرصد سیاسی شیفت میدهد. اما عوامل مشهودی که در تزلزل بنیان خانواده به آن اشاره شد رئیسیان بنا به هر دلیلی تصمیم گرفت در آخرین کار خود حتی اشارهای نیز به آن نداشته باشد. از سوی دیگر اینکه آیا ازدواج موقت که در بالا به ماهیت آن اشاره شد و حکم مسلم فقه شیعه است طبق آنچه در دوران عاشقی به عنوان عاملی خطرناک برای بنیان خانواده مطرح شده است، چه سهمی را در میان موارد مذکور به خود اختصاص میدهد موضوعی است که خود قابل تامل و بحث است. اساسا هدف از این نوشتار توصیه به ازدواج موقت مردان متاهل نیست چرا که شرایط این امر در کتب فقهی و اخلاقی بیان شده است. این موضوع که هر اقدام حلالی در هر مقطعی لزوما نمیتواند موثر باشد و گاهی نیز خود میتواند موجب ایجاد اختلافی شود نیز قابل قبول است. اما اینکه به بهانه دفاع از حریم خانواده، دایره مشکلات را تنها از روزنه ازدواج موقت جستوجو کنیم قطعاً هر مخاطبی را آزار خواهد داد. دوران عاشقی اما حتی یکبار به روابط غیرشرعی و اخلاقی به عنوان یکی از مهمترین عوامل فروپاشی خانواده اشاره نمی کند.