printlogo


کد خبر: 133136تاریخ: 1393/11/15 00:00
تحلیلی متفاوت از جشنواره
دغدغه‌های خوب با راه‌حل‌های بد

سجاد اسلامیان: «چهارشنبه 19 اردیبهشت» نخستین ساخته وحید جلیلوند فیلمی 3 اپیزودی است که تلاش می‌کند مشکلات سه خانواده و 3 نفر را به تصویر بکشد. این فیلم در دو اپیزود اول علاوه بر طرح مشکلات 2 شخصیت زن بار دیگر چون همیشه در سینمای ایران از باب غیرت‌های عجیب و غریبی می‌گوید که سال‌هاست سینمای ایران با آن آشناست. این غیرت به‌ویژه در اپیزود دوم که به خانواده‌ای مذهبی اما سنتی می‌پردازد خیلی پررنگ‌تر می‌شود و فرآیند عجیبی را برای داستان ایجاد می‌کند. این منتقد در ادامه مطلب منتشر شده‌اش در خبرگزاری فارس اشاره می‌کند: اگر چه داستان در اردیبهشت می‌گذرد اما سرمای حاکم بر روابط، مردم، شخصیت‌ها و فضاها از سکانس نخستین نشان از آن دارد که نگاه مایوسانه کارگردان به جامعه پررنگ‌تر از نگاه امیدوارانه او به جامعه‌ای است که ولو خیری نیکوکار اما مقروض دارد.
کارگردان اما در اپیزود سوم یک دغدغه را مطرح کرده است که نمی‌توان از آن گذشت؛ دغدغه‌ای که از مشکلات مالی و اجتماعی این روزهای ایران برگرفته شده است. جلیلوند از مردی سخن می‌گوید که نیاز مالی‌اش برای درمان کودکش تامین نشده و فرزند خود را از دست داده است و این روزها برای آرام کردن وجدان خود سعی می‌کند به‌رغم اجاره‌نشینی 30 میلیون تومان را به فردی ببخشد. او از اینکه تنها کسانی که حاضر بودند پول درمان فرزندش را بدهند، نزول‌خورها بوده‌اند می‌نالد و حال چون یک رابین‌هود یا یک عابد زاهد یا هر آنچه نامش را بگذاریم حاضر است هبه کند. دغدغه جلیلوند در این فیلم درخور تقدیر است اما آنچه او برای حل این دغدغه پیشنهاد می‌کند نه عدالت که جود و بخشش است؛ چیزی که امام علی(ع) آن را نمی‌پسندد و معتقد است جود امور را از جایگاه خود خارج می‌کند.
چه اینکه از امام علی (ع) سؤال شد : عدل یا بخشش، کدام برتر است؟ حضرت فرمود : عدالت هرچیزی را در جای خود می‌نهد، در حالی که بخشش آن را از جای خود خارج می‌سازد. عدالت تدبیر عمومی مردم است، در حالی که بخشش، گروه خاصی را شامل است، پس عدالت شریف‌تر و برتر است.
این اما تنها مشکل فیلم «چهارشنبه 19 اردیبهشت» نیست که چندی است سینمای ایران که نه تنها جرات بلکه توان نقد جدی، درون‌گفتمانی و در عین حال ظریف و دقیق و منصفانه مدیریت کشور و بویژه مفاسد اقتصادی را ندارد به دام چنین فضاهایی برای بیان سخن خود افتاده و نتوانسته است از دغدغه عدالت سخن بگوید.
چه اینکه در سال گذشته نیز به‌رغم دغدغه‌های خوبی که سازنده فیلم «خط ویژه» داشت اما در پایان راه حل رابین هودی را برای برطرف کردن مشکلات مطرح کرد راهنمایی‌هایی که این بار در «چهارشنبه 19 اردیبهشت» صورت می‌گیرد. جالب این است که حدیثی است که می‌گوید «عدل و حق در بیان فراخ و در عمل تنگ و سخت است» و در این بین حتی سینمای ایران توان سخن گفتن از عدالت را نداشته، نخواسته یا ندارد.
 


Page Generated in 0/0070 sec