بهزاد مهرکش: آمریکاییها به خشم آمدهاند، گویی با یک اتفاق جدید روبهرو شدهاند. این اتفاق برخلاف انتظار آنها بود. پرتاب ماهواره امید به فضا، مسؤولان آمریکایی را شوکه کرده است. ایران پیش از فجر نیز 3 ماهواره را با موفقیت به فضا پرتاب کرده بود اما آمریکاییها هیچگاه تا حد پرتاب فجر به آن واکنش نشان نداده بودند. بهت آمریکاییها تا حدی بود که انگار قرار بود این اتفاق نیفتد و فجر در مدار زمین قرار نگیرد! به گزارش «وطنامروز»، درست یک روز بعد از پرتاب موفقیتآمیز ماهواره فجر به فضا و قرار گرفتن آن در مدار زمین، وزارت خارجه آمریکا در ادامه سیاستهای ضد ایرانی خود نسبت به این اقدام جمهوری اسلامی واکنش نشان داد. جن ساکی، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مدعی شد برنامه موشکی ایران همچنان تهدید خطرناکی برای منطقه است. ساکی صراحتا اعلام کرد برنامه موشکی ایران در مذاکرات هستهای مطرح شده است؛ موضوعی که مسؤولان وزارت امور خارجه کشورمان بارها آن را تکذیب کرده و تاکید کردهاند این موضوع جایی در مذاکرات ندارد. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا اما در تکرار مواضع قبلی دولت آمریکا موضوع توانایی حمل کلاهک هستهای توسط موشکهای بالستیک ایران را از موضوعات مورد مذاکره عنوان کرد. به گزارش تسنیم، جن ساکی در واکنش به پرتاب ماهواره فجر توسط ایران مدعی شد برنامه موشکی ایران همچنان تهدید خطرناکی برای منطقه است و با دقت آن را رصد میکنیم. جن ساکی در نشست خبری با خبرنگاران افزود: یکی از موضوعاتی که در مذاکرات ایران و 1+5 مطرح میشود بررسی قابلیتهای حمل کلاهک هستهای توسط موشکهای بالستیک است. این موضوع در مذاکرات هستهای بحث شده و خواهد شد. نکته قابل توجه درباره ادعای طرح موضوعات موشکی در مذاکرات هستهای توسط واشنگتن این است که دقیقا یک روز قبل از این اظهارنظر ساکی، سید عباس عراقچی مذاکرهکننده ارشد کشورمان ضمن ابراز خوشبینی به آینده مذاکرات گفته بود مذاکرات هستهای به مراحل حساس نزدیک شده است. سیدعباس عراقچی روز دوشنبه در حاشیه مراسم ادای احترام معاونان و مدیران وزارت امور خارجه به مقام شامخ امام راحل، گفت: هنوز اختلافاتی میان طرفین در خصوص موضوعات مطرح شده در روند مذاکرات هستهای وجود دارد، اما به آینده مذاکرات بسیار خوشبین و امیدوار هستیم. عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای ایران گفت: مذاکرات هستهای ایران با گروه 1+5 به مراحل حساس خود نزدیک شده و روند مذاکرات در روزهای آینده با شتاب بیشتری دنبال خواهد شد. عراقچی تصریح کرد: دستیابی به توافق جامع و نهایی در مذاکرات هستهای منوط به حسننیت طرف مقابل درباره توجه به حقوق مشروع ایران براساس قوانین و معاهدات بینالمللی است. معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه جمهوری اسلامی با جدیت و حسننیت خواهان ادامه روند مذاکرات است، تاکید کرد: در صورت واقعبینی کشورهای غربی به طور قطع مذاکرات منجر به نتیجه مطلوب و توافق خواهد شد. گفتنی است سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در حالی تلاش کرده تا دستاورد بومی ایران را که در فاصله 470 کیلومتری زمین قرار میگیرد تهدید جلوه دهد که ماهواره فجر کاربردهای هواشناسی، نقشهبرداری و تحقیقاتی دارد. ماهواره بومی فجر همچنین روز گذشته از آسمان کشورهای آمریکا و کانادا، اقیانوس اطلس و قاره آفریقا عبور کرد.
عراقچی تکذیب کرد
اما ادعای قدیمی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مبنی بر طرح برنامه موشکی ایران در جریان مذاکرات با واکنش سید عباس عراقچی مواجه شد. معاون وزیر امور خارجه و مذاکرهکننده ارشد کشورمان در واکنش به این اظهارات گفت هیچگاه در چارچوب گفتوگوهای هستهای با 1+5 اجازه طرح و مذاکره درباره توان دفاعی و موشکی کشور داده نشده و در آینده نیز داده نخواهد شد. به گزارش «وطن امروز»، عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای کشورمان در واکنش به اظهارات سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره پرتاب ماهواره فجر به فضا اظهار داشت: «ارسال ماهواره فجر به فضا و قرار دادن آن در مدار زمین که به پشتوانه فناوری و دانش پیشرفته فرزندان این مرز و بوم صورت گرفته است، در راستای رویکرد درازمدت جمهوری اسلامی ایران برای حضور در فضا و تقویت زیرساختهای ارتباطاتی و اطلاعاتی کشور صورت گرفته است.» وی با اشاره به ماهیت کاملاً علمی و اقتصادی این پرتاب گفت: «ماهوارهبر سفیر که این ماهواره را در مدار زمین قرار داده است نیز به دست توانای متخصصان سازمان هوافضای وزارت دفاع به منظور حضور در فضا با اهداف کاملاً صلحآمیز طراحی و ساخته شده است.» عراقچی در عین حال اضافه کرد: «برنامه موشکی کشورمان ماهیت کاملاً دفاعی دارد و جمهوری اسلامی ایران به هیچ عنوان مسائل دفاعی کشور را قابل مذاکره نمیداند و در مورد آن حاضر به گفتوگو با هیچ طرف خارجی نیست.»وی افزود: «بدین لحاظ هیچگاه در چارچوب گفتوگوهای هستهای کشورمان با 1+5 چه در گذشته و چه در حال حاضر اجازه طرح و مذاکره درباره توان دفاعی و موشکی کشور داده نشده و در آینده نیز داده نخواهد شد».
واشنگتن حرف جدیدی زده است؟
اما طرح برنامه موشکی ایران در مذاکرات هستهای موضوعی نیست که مسؤولان آمریکایی برای اولین بار به آن اشاره کرده باشند. واشنگتن و کاخ سفید بارها در جلسات مختلف خبری و سیاسی عنوان کردهاند موشکهای بالستیک ایران موضوعی است که در توافق جامع باید مطرح شود. جن ساکی اما اینبار علاوه بر لزوم طرح برنامه موشکی، مطرح شدن این موضوع در مذاکرات را در قالب جملهای خبری بیان کرد. موضوعی که وندی شرمن نیز به نحو دیگری بیان کرده بود. وندی شرمن، عضو ارشد مذاکرهکننده تیم آمریکایی شامگاه چهارشنبه ۲۰ فروردین سال جاری در یک نشست خبری گفته بود پیش از پرداختن به گام نهایی، موضوع موشکهای ایران باید بررسی شود. شرمن همچنین تصریح کرد درباره همه نگرانیها صحبت شده است. شرمن تاکید کرده بود: «درخصوص موشکهای بالستیک ایران باید بگویم طرح اقدام مشترک (توافق ژنو) به نحوی از انحا به همه مسائلی پرداخته است که باید در توافقنامه جامع باشد از جمله حل و فصل مسائلی که در این زمینه مطرح است. درعین حال، طرح اقدام مشترک تصریح کرده است که باید به قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز به عنوان بخشی از توافقنامه رسیدگی شود و فکر میکنم همه میدانید که یکی از مسائل مطرح در قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل متحد، دغدغههایی است که درباره موشکهای بالستیک با قابلیت حمل تسلیحات هستهای وجود دارد. بنابراین، وقتی میگویم درباره همه نگرانیهای موجود صحبت شده است، منظورم این است که درباره همه نگرانیها بحث شده است.» شرمن همچنین در جلسه استماع کمیته روابط خارجی سنای آمریکا، از لزوم طرح مباحث موشکی در توافق جامع سخن گفته بود. علاوه بر وزارت خارجه، مقامات کاخ سفید نیز صراحتا از طرح برنامه موشکی ایران برای رسیدن به توافق جامع خبر داده بودند. اواخر بهمن ماه سال گذشته جی کارنی، سخنگوی کاخ سفید از مطرح شدن برنامه موشکی ایران در مذاکرات هستهای خبر داد. وی در این خصوص گفت: آنها باید به مسائل مربوط به برنامه موشکی خودشان بپردازند. در حقیقت نکته قابل توجه در اظهارات روز گذشته جن ساکی این است که وی ادعای مطرح شدن برنامه موشکی ایران در جریان مذاکرات هستهای را صریحتر از شرمن و به صورت مصداقی مطرح کرده است.
طرح برنامه موشکی همان توافق ژنو است؟
اینکه مسؤولان آمریکایی به طور مداوم بر لزوم طرح برنامه موشکی ایران برای رسیدن به توافق جامع سخن میگویند اگرچه با تکذیبهای مداوم مسؤولان دستگاه دیپلماسی مواجه میشود اما ناشی از یک حقیقت تلخ غیرقابل انکار است. به گزارش «وطن امروز»، در حقیقت ریشه این ادعای مقامات آمریکایی را باید در توافق ژنو پیدا کرد. دستگاه دیپلماسی کشورمان صراحتا طرح این موضوع در گام میانی و به منظور رسیدن به توافق جامع را در توافق ژنو متعهد شده است، موضوعی که از همان ابتدای مطرح شدن متن اصلی توافقنامه ژنو کارشناسان مسائل هستهای و دیپلماسی و بسیاری از رسانهها نسبت به آن هشدار دادند که البته این نقدها آنها را به همسویی با اسرائیل متهم کرد. در بخش مقدمه توافق ژنو به صراحت به قطعنامههای شورای امنیت اشاره شده است. در این بخش آمده است:«در فاصله میان گامهای اولیه و گام آخر، گامهای دیگری از جمله پرداختن به قطعنامههای شورای امنیت با هدف پایان رضایت بخش بررسی موضوع توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد وجود خواهد داشت.» همان زمان بسیاری از کارشناسان مطرح کردند که اگر نهایتا قرار بود قطعنامههای شورای امنیت که موضوع موشکی ایران نیز یکی از آنهاست اجرا شود، اساسا چه نیازی به مذاکره بود. سید عباس عراقچی بهمن ماه سال گذشته در نشستی در پاسخ به سوال «وطن امروز» درباره گام میانی توافق ژنو و طرح قطعنامه شورای امنیت گفته بود: درباره قطعنامههای شورای امنیت، اینکه توافق میگوید به آنها خواهیم پرداخت، از نظر ما address کردن است یعنی میتواند از آنها صرفنظر شود و از نظر آنها ممکن است به معنی اجرا باشد. همانطور که مشخص است حتی مذاکرهکننده ارشد کشورمان نیز صراحتا به اختلاف تفسیر این بند از توافق ژنو تصریح میکند؛ موضوعی که اکنون به پاشنه آشیل دستگاه دیپلماسی تبدیل شده است.
درخواست بودجه 6/9 میلیارد دلاری پنتاگون برای مقابله با برنامه موشکی ایران
وزارت دفاع آمریکا در بودجه ۲۰۱۶ میلادی خواستار 6/9 میلیارد دلار منابع مالی برای مقابله با تهدید موشکهای دوربرد کره شمالی و تهدید احتمالی ایران شده است. به گزارش تسنیم، وزارت دفاع آمریکا در بودجه پیشنهادی 585 میلیارد دلاری سال 2016 میلادی خود، خواستار اختصاص 6/9 میلیارد دلار منابع مالی برای مقابله با تهدید برنامه موشکهای دوربرد کره شمالی و تهدید بالقوه ایران شده است. پنتاگون افزود: ارتش آمریکا هنوز عمیقا در سراسر جهان، درگیر است. فعالیتهای روسیه در اوکراین، ابولا و ظهور داعش، مهمترین چالشهای ژئوپلیتیک است که آمریکا با آن روبهرو است.وزارت دفاع آمریکا همچنین اعلام کرد این آژانس باید با چالشهای کنونی و در حال ظهور مثل حملات سایبری، افزایش قدرت چین و تهدیدات مربوط به فعالیتهای فضایی مقابله کند.بودجه پنتاگون سال گذشته با 7/7درصد افزایش به بیش از 534 میلیارد دلار رسیده که این بالاترین بودجه نظامی در تاریخ آمریکا به شمار میرود. در عین حال، بودجه 51 میلیارد دلاری پنتاگون برای انجام عملیات احتمالی در خارج از کشور، نسبت به بودجه 2015 میلادی با افت 21 درصدی روبهرو شده است.