گوپال راتنام: نیروهای آمریکایی پس از 11 سال و میلیاردها دلار هزینه و پس از آنکه در سال 2011 از عراق خارج شدند، بار دیگر به این کشور آمده‌اند. این بار، آنها برنامه‌ریزی کرده‌اند مدت طولانی‌تری در آنجا بمانند.
هنگامی که نیروهای آمریکایی در سال 2003 برای بیرون راندن صدام از قدرت، به عراق حمله کردند، دیوید پترائوس که در آن زمان بالاترین مقام نظامی آمریکا بود، به یک گزارشگر گفت: «به من بگویید پایان ماجرا چگونه خواهد بود.» پس از 11 سال و صدها میلیارد دلار هزینه، هزاران سرباز آمریکایی یک بار دیگر، این بار برای برخورد با دشمن دیگری، به عراق آمده‌اند اما همان مساله همچنان طنین‌انداز است.
 حضور بلندمدت آمریکا در عراق
در پی شکست مذاکرات آمریکا با عراق به منظور انعقاد توافقنامه امنیتی، نیروهای آمریکایی در سال 2011 از این کشور خارج شدند اما با دستور باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا درباره اعزام حدود 3 هزار و 100 نیرو برای آموزش نیروهای عراقی برای مقابله با دولت اسلامی (داعش) آنها بار دیگر به این کشور بازگشتند. به گفته مسؤولان سابق و تحلیلگران وزارت دفاع آمریکا، هر چند نیروهای آمریکایی و عراقی به تازگی موفق شدند بر این گروه مسلح غلبه کنند اما جلوگیری از غوطه‌ور شدن عراق در درگیری‌های فرقه‌ای و مذهبی ممکن است مستلزم حضور بلندمدت نیروهای آمریکایی باشد.  جیمز جفری که بین سال‌های 2010 تا 2012 سفیر آمریکا در عراق بود، گفت: «شما بدون حضور بلندمدت آمریکا در عراق، نمی‌توانید به هدف مورد نظر خود، یعنی برقراری ثبات در عراق و شکست دائمی دولت اسلامی، دست یابید». وی افزود: «حتی اگر دنیا را به آنها بدهیم، کردها و سنی‌ها این ایده را که بغداد تحت تسلط شیعیان و به‌طور غیرمستقیم ایران باشد، نخواهند پذیرفت مگر اینکه ما حضور داشته باشیم».  جیمز جفری گفت سازمان ملل قرار است یک نیروی حافظ صلح یا نظارتی ایجاد کند، اما به کمک قدرت نظامی آمریکا و این بدان معناست که پیش‌بینی می‌شود پس از شکست داعش، یک نیروی آمریکایی در عراق و در نهایت در سوریه می‌ماند.  اکنون بیش از 2 هزار سرباز آمریکایی در حال آموزش سربازان عراقی برای جنگ با داعش هستند. این در حالی است که هواپیماهای بدون سرنشین و جنگنده‌های آمریکایی صدها حمله هوایی کرده و موفق شده‌اند پیشروی‌های این گروه را متوقف کنند.
ظرف چند ماه آینده حمله زمینی گسترده به این گروه تروریستی نخواهد شد اما کارشناسان می‌گویند برای جلوگیری از تکرار شکست خروج آمریکا از عراق در سال 2011 که این امکان را برای ایران فراهم کرد تا به یک قدرت حاکم تبدیل شود و به این ترتیب سنی‌ها به حاشیه بروند و موجب ظهور دولت اسلامی شد، اکنون زمان آن رسیده که پیش‌بینی کنیم پس از شکست داعش یا تحت کنترل قرار گرفتن آن، چه اتفاقی خواهد افتاد. یکی از گزینه‌های مورد نظر، تشکیل یک نیروی بین‌المللی حافظ صلح بین کردها، سنی‌ها و شیعیان منطقه و پیشگیری از غوطه‌ور شدن عراق در جریان بحران قومی و مذهبی است.
جیمز جفری، عضو موسسه مطالعات خاورمیانه واشنگتن گفت برای شروع، اوباما شاید به نیروهای آمریکایی اجازه دهد در جنگ با داعش، در کنار نیروهای کرد پیشمرگ و قبایل سنی نقشی مهم‌تر ایفا کنند و به این دو گروه تضمین دهد که ما «برای مدتی طولانی» اینجا خواهیم بود.
هرچند کردها و سنی‌ها در جنگ با داعش از خود مایه گذاشته‌اند اما به محض اینکه جنگ با داعش پایان یابد، «کردها و سنی‌ها همان مطالبه سابق خود» را خواهند داشت. کردها که استقلال می‌خواهند و سنی‌ها نیز ممکن است با گروه جهادی بعدی آرمان مشترکی بسازند.
به گفته سرهنگ استیو وارن، سخنگوی پنتاگون، از 3 هزار و 100 نیروی نظامی که اوباما اجازه داد به عراق بروند، اکنون 2 هزار و 140 نظامی در این کشور حضور دارند و بقیه نیز طی هفته‌های آینده به این کشور اعزام خواهند شد.
 شیعیان، سنی‌ها و کردها
وی افزود حدود 800 تن از این نیروها برای حفاظت از سفارت آمریکا در بغداد و دیگر کارمندان آمریکایی در آنجا حضور دارند و بقیه نیز در حال آموزش نیروهای نظامی عراق هستند. گروه کوچکی متشکل از 20 نظامی عضو نیروی دریایی در پایگاه هوایی الاسد در استان الانبار، از مواضع قدرتمند داعش، مستقر شده‌اند.
بسیاری از قبایل سنی که آمریکا تلاش می‌کند آنها را به حمله به داعش جلب کند، قبایلی هستند که در شکست القاعده در عراق به دست آمریکا در سال 2006 نقشی سرنوشت‌ساز داشتند. این قبایل بعدها علیه دولت نوری المالکی، نخست‌وزیر شیعه عراق که حاضر نشد به این شبه‌نظامیان بابت مبارزه با القاعده مزد بدهد یا پس از پایان خشونت‌ها آنها را به استخدام نیروهای دائمی ارتش درآورد، جبهه گرفتند و این مساله راه را برای ظهور دولت اسلامی هموار ساخت.
در حالی که حیدر العبادی، نخست‌وزیر کنونی عراق که شیعه و ارتباط نزدیکی با ایران دارد، علنا متعهد شده است بر خلاف مالکی، دولتی «باز» را اداره کند. به گفته مقامات آمریکایی و اروپایی، وی در نشست‌های خصوصی خود با مسؤولان درباره اعتماد به رهبران قبایل سنی ابراز تردید کرده است.  آنتونی کوردسمن، محقق امنیت ملی در مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی گفت: «حتی اگر این گروه شکست بخورد یا کوچک‌تر شود، در صورتی که آمریکا با جناح‌های کلیدی در عراق و با متحدانش به منظور ایجاد ساختاری باثبات برای تعامل بین عرب‌های شیعه، عرب‌های سنی و کردها همکاری نکند، تاثیر چنین سرانجامی محدود خواهد شد».  جیمز جفری در مقاله‌ای که اواخر دسامبر در سایت اینترنتی موسسه مطالعات خاورمیانه واشنگتن منتشر شد، گفت اما توافق سیاسی بین گروه‌های مختلف، ضروری است تا از «ظهور یک جنبش اسلامگرای دیگر در هزاره بعدی» اجتناب شود. وی افزود هر چند عراق تا حدودی به کردها در شمال این کشور استقلال اعطا کرده است اما اجازه دادن به سنی‌های این کشور برای بهره‌مندی از آزادی‌های مشابه در مناطق عرب سنی‌نشین، مستلزم «یک تغییر فرهنگی داخلی، ضمانت‌های بین‌المللی و یک نیروی نظارتی خارجی» است.  ارتش و وزارت خارجه آمریکا می‌گویند ایجاد این نیروی صلحبان یا نظارتی فعلا در دستور کار نیست.
دولت اوباما می‌گوید حدود 60 کشور در ائتلاف بین‌المللی ضد داعش حضور دارند که در میان آنها کشورهای عربی هچون مصر، عربستان‌سعودی، اردن، امارات عربی متحده و کویت دیده می‌شوند.
  پیشینه کوزوو
به اعتقاد کوردسمن، اگرچه کشورهای عرب ائتلاف ضد داعش، این گروه را که بویژه از سنی‌ها تشکیل شده است، تهدیدی برای آسایش و راحتی خود تلقی می‌کنند اما عمیقا به دولت عراق که تحت حاکمیت شیعیان است و تمایل دارد آن را به دستان ایران سوق دهد که تنها قدرت شیعی منطقه است، بدگمان هستند.
سابقه یک نیرو پاسدار صلح بین‌المللی تحت حمایت سازمان ملل پیش از این وجود دارد.  جامعه بین‌المللی در گذشته نیز تلاشی را از این دست با مأموریت سازمان ملل در کوزوو در سال 1999 انجام داد. در پایان جنگ کوزوو در سال 1999، شورای امنیت سازمان ملل به ناتو اجازه داد به منظور جلوگیری از نقض حقوق بشر از سوی نیروهای صرب و درگیری بین ارتش آزادیبخش کوزوو و نیروهای یوگسلاوی
50 هزار سرباز در آنجا مستقر کند. نزدیک به 4500 سرباز ناتو از 30 کشور مختلف با مأموریت صلحبانی در حال حاضر همچنان در کوزوو هستند. نیکولا هراس محقق مرکز نیو آمریکن سکیوریتی که یک مرکز جدید امنیتی آمریکایی است اعلام کرد برخلاف آنچه در پایان سال‌های 1990 در منطقه بالکان شاهد آن بودیم، حضور درازمدت سربازان آمریکایی در عراق ممکن است باعث بازگشت خشونت‌ها شود.  هراس افزود مشارکت آمریکا در چنین نیروی پاسدار صلحی با توجه به خشمی که در منطقه از اشغال عراق توسط آمریکا در دهه قبل وجود دارد، به احتمال زیاد بسیار جنجال‌برانگیز خواهد بود.  وی با اشاره به بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه گفت چنین نیروی ثبات‌بخشی شاید در سوریه بیشتر معنی داشته باشد و به‌عنوان تضمینی امنیتی در دوره انتقالی پس از اسد به کار رود.
وی خاطرنشان کرد تشکیل نیرویی چند ملیتی همچنین می‌تواند بر خلع سلاح گروه‌های شبه‌نظامی و ادغام دوباره آنها در جامعه و جلوگیری از بازگشت داعش به شرق و شمال سوریه به محض آنکه داعش از این مناطق سوریه بیرون رانده شود، نظارت کند.
اما سیاست دولت اوباما در قبال سوریه تا حدی از هم گسیخته است به‌طوری که مخالفان میانه‌رو تضعیف شده‌اند و تندروها در حال احیا هستند. به احتمال زیاد هیچ نیروی حافظ صلحی قادر به کنترل فشارها نیست و «هیچ‌کس واقعا قادر به پیش‌بینی نیست که آیا و چگونه این مناقشات مختلف پایان خواهد یافت».
پایگاه اینترنتی اسلیت