اسدالله خسروی: برخلاف وعده و وعیدهای مسؤولان برای پویایی و رونق‌بخشی بازار سرمایه اما این بازار به موجب سیرنزولی شاخص‌ها اکنون برای سهامداران بازاری سودآور و دلچسب نیست. برنامه‌ریزی‌ها و حمایت‌های دولت برای پویایی آن نیز تاکنون نتوانسته بورس را متحول کند. شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در پایان معاملات دیروز نیز با ۳۷۰ واحد افزایش به رقم ۶۴ هزار و ۹۸۰ واحد رسید. بر اساس اطلاعات مندرج در پایگاه شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، با رسیدن به روزهای پایانی سال و عرضه گسترده سهام، شاخص کل بورس دیروز نیز با 370 واحد افزایش به رقم 64 هزار و 980 واحد رسید و ارزش روز بازار به 290 هزار میلیارد تومان رسید. دیروز معامله‌گران در بورس تعداد 770 میلیون و 630 هزار برگه بهادار را در قالب 60 هزار و 848 نوبت معامله و به ارزش 268 میلیارد تومان داد و ستد کردند. همچنین دیروز شاخص قیمت (وزنی- ارزشی) با 160 واحد افزایش به 28 هزار و 222 واحد رسید. شاخص کل (هم وزن) با 67 واحد افزایش به 9 هزار و 878 واحد رسید. شاخص قیمت (هم وزن) با 62 واحد افزایش به 9 هزار و 63 واحد رسید. شاخص آزاد شناور با 775 واحد افزایش به 74 هزار و 395 واحد رسید. شاخص بازار اول در بورس با 273 واحد افزایش به 47 هزار و 949 واحد و شاخص بازار دوم بورس با 727 واحد افزایش به 127 هزار و 275 واحد رسید. دیروز نمادهای وب ملت، وپاسار مربوط به بانک پاسارگاد، نماد شرکت کشتیرانی جمهوری اسلامی، نماد بانک صادرات ایران و نماد بانک تجارت در تقویت شاخص اثرگذار بوده و نمادهای پارسان مربوط به گسترش نفت و گاز پارسیان و نماد فولاد خوزستان در کاهش شاخص اثرگذار بوده است. دیروز نمادهای شرکت‌های بانک صادرات ایران، سرمایه‌گذاری نفت و گاز و پتروشیمی تامین، ایران‌خودرو،‌ بانک ملت، صنایع آذر آب، زامیاد از نمادهای پر بیننده بورسی بوده است. به گزارش فارس، ‌دیروز در فرابورس ایران شاخص کل با 2 واحد کاهش به رقم 720 واحد و ارزش بازار اول و دوم فرابورس به 57 هزار میلیارد تومان رسید. دیروز معامله‌گران فرابورسی تعداد 145 میلیون و 662 هزار برگه بهادار در قالب 39 هزار و 504 نوبت معامله و به ارزش 156 میلیارد تومان دادوستد کردند. دیروز نمادهای پربیننده فرابورسی مربوط به شرکت‌های گروه سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی، مواد اولیه دارویی البرز بالک، شهرسازی و خانه‌سازی باغ میشه، توسعه خدمات دریایی و بندری سینا، بانک دی، سرمایه‌گذاری مسکن تهران و بانک حکمت ایرانیان بوده است. دیروز نمادهای فرابورسی مارون، جم، ذوب در کاهش شاخص فرابورس اثر داشته و نمادهای وگردش، دی، شپاس و وزمین در تقویت شاخص کل فرابورس اثر گذار بوده است.

شاخص بورس همچنان منفی می‌ماند

حسن اعتضادی، کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «وطن‌ امروز» درباره افت شدید شاخص‌ها تصریح کرد:‌ اگرچه برخی تداوم مذاکرات هسته‌ای را باعث سیرنزولی بورس می‌دانند اما باید گفت این تنها دلیل افت بورس نیست، چرا که بازار سرمایه با مشکلات درونی مواجه است و این بازار از مدیریت کارشناسانه خاصی که بتواند بورس را پویا کند برخوردار نمی‌باشد. وی یکی دیگر از علل سراشیبی شاخص‌ها را زیان‌دهی شرکت‌ها و مراکز تولید عنوان کرد و افزود: از آنجایی که بنگاه‌های تولیدی با محدودیت روبه‌رو هستند و سیاست‌ها و برنامه‌ریزی‌ها بعضا به زیان این بخش تمام می‌شود بنابراین نباید انتظار آن را داشت تا تولید از رونق خاصی برخوردار باشد. این کارشناس برجسته بازار سرمایه در پاسخ به اینکه بورس در سال آینده به چه سرنوشتی دچار می‌شود و آیا شاخص‌ها مثبت خواهد شد یا خیر، گفت: نوسان شاخص‌ها و کاهش آن در سال آینده نیز چون چند ماه اخیر ادامه خواهد داشت و به طور قطع نباید خوشبین بود که این بازار در سال آینده تغییری آنچنانی که به رشد بالای شاخص‌ها بینجامد داشته باشد. وی ادامه داد: البته این امکان وجود دارد که دولت با هدف حمایت از بازار سرمایه اقدام به عرضه سهام با قیمت کم کند تا بتواند از این طریق مردم را به سمت این بازار بکشد اما چنین تصمیماتی زودگذر و کم‌تاثیر بوده و بازار با افت و خیز اندکی مواجه می‌شود. اعتضادی پیش‌بینی کرد وضعیت بازار سرمایه تا خردادماه سال آینده تغییر چشمگیری نمی‌کند مگر اینکه مدیران و دست‌اندرکاران خبره با بررسی چگونگی وضعیت معاملات و شناسایی افرادی که با فعالیت در این بازار به نوعی در خفا سکاندار بورس شده‌اند، مطابق قوانین و مقررات این افراد را از معاملات حذف کنند تا بورس از درون اصلاح شود. وی با بیان اینکه بورس اوراق بهادار در صورت ثبات و جذابیت می‌تواند کمک شایانی به اقتصاد کشور کند، گفت: این بازار می‌تواند رقم زیادی از نقدینگی را در کانال صحیح تولید هدایت کند به شرط آنکه مدیریت در این بخش اقتصادی نسبت به قیمت سهام آگاهی کامل داشته باشد، در غیر این صورت با مشکل مواجه می‌شود. اعتضادی معتقد است: قوانین و مقررات بورس باید مورد تجدید نظر قرار گیرد و قوانین و مقررات جدیدی با توجه به شرایط فعلی اقتصاد وضع شود از طرفی ساختار بورس اوراق بهادار و ارتباط اطلاعاتی بین واحدهای مختلف باید مورد تجدید نظر قرار گیرد، چرا که مدیریت اطلاعاتی درباره معاملات اکنون ضعیف عمل کرده و اگر در این بخش نرم‌افزار مناسب تعبیه شود وضع قیمت‌ها حبابی نخواهد شد. او گفت: اکنون مانیتورینگ بورس بسیار ضعیف عمل می‌کند و در داخل تالار کارگزاری‌ها با خرید و فروش سهام بعضاً تخلف می‌کنند که این تخلفات متأسفانه از دید مدیران پنهان می‌ماند و به ثروت‌اندوزی بادآورده برای کارگزاران می‌انجامد. این در حالی است که کارگزاران در هیچ کجای جهان حق معامله در تالار بورس را ندارند و فقط بازاریاب سهام و مشاور درباره سهام شرکت‌ها هستند. این کارشناس بورس اضافه کرد: در همه جای دنیا معامله‌گران در استخدام بورس، کار معامله را انجام می‌دهند و پس از انجام عملیات نتیجه را به کارگزاران مربوط اعلام می‌کنند که این معامله‌گران در آمریکا Specialiot، در کانادا Trader، در انگلستان Jobber و در پاکستان و هندوستان دکال نام دارند. آنها شرکت کارگزاری ندارند که هم سهام بخرند و هم بفروشند و هم قیمت‌ها را به دلخواه بالا و پایین کنند. اعتضادی ادامه داد: ضروری است که وضع ثروت کارگزاران و دارایی‌های آنها قبل از کارگزاری و بعد از آن مورد بررسی و حسابرسی عملکرد قرار گیرد، چرا که در شرایط فعلی حسابرسی عملکرد وجود ندارد اما حسابرسی عملیاتی انجام می‌شود که مؤثر نیست. این استاد دانشگاه تصریح کرد: متأسفانه به علت نبود سیستم اطلاعاتی قوی و مناسب در بورس، افراد سودجو با فروش تعداد کمی سهم می‌توانند قیمت برخی سهام را بشدت افزایش دهند. به طور مثال در یک کارگزاری دستور فروش سهام یک شرکت صادر شده اما در ده‌ها کارگزاری دیگر دستور خرید همان سهم ارائه می‌شود. در نتیجه این کار باعث رقابت بین کارگزاران شده و سود حبابی قیمت سهام نصیب آنها می‌شود. وی به فروش مجوز یک شرکت کارگزاری به قیمت 10 میلیارد تومان اشاره کرد و گفت: از آنجایی که کارگزاران می‌توانند سودهای هنگفتی را از طریق کارگزاری کسب کنند، به این کار روی می‌آورند و چون این امکان وجود دارد که در بورس پولشویی شود، در نتیجه کارگزاران می‌توانند از این طریق (خرید و فروش سهام) هزاران میلیارد پول کثیف را پاک کنند. این کارشناس بازار سرمایه ساماندهی بورس، انسجام و پویایی آن را در گرو تغییر ساختار بورس، جدا شدن کارگزاران از معامله‌گران، غیرقانونی کردن خرید و فروش پروانه کارگزاری‌ها، تقویت سیستم بازرسی یا مانیتورینگ، آموزش مدیران و کارشناسان، عدم دخالت دولت در بورس و اصلاح شاخص‌های بورس از طریق متخصصان و شفاف‌سازی آن دانست.