گروه اقتصادی: افزایش بی‌ضابطه قیمت نان از سوی نانوایی‌های آزادپز در چند هفته مانده به پایان سال 1393 اعتراض مردم را در پی داشت و این موضوع نشان داد که وزارت صنعت، معدن و تجارت به‌رغم سرعت‌بخشی به اجرای برنامه آزادپز کردن 20درصد از نانوایی‌های کشور اما در نظارت و کنترل اینگونه نانوایی‌ها،دقت عمل به خرج نداده است. با این حال معاون توسعه بازرگانی داخلی وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اجرای برنامه آزادپز کردن نانوایی‌های کشور از عقب ماندن این برنامه براساس زمان‌بندی اعلام شده خبر داد. طبق مصوبه آذرماه دولت در سال گذشته،
۲۰ درصد از نانوایی‌های کشور باید به سمت آزادپزی بروند. مجتبی خسروتاج با بیان اینکه به‌طور متوسط تاکنون در کل کشور ۹ درصد از این میزان تا پایان پارسال تحقق پیدا کرده است، گفت: دولت به‌منظور توسعه فضای رقابتی در بین واحدهای نانوایی و ارتقای کیفی نان این مصوبه را به تصویب رساند و قرار شد20 درصد از آرد یارانه‌ای که به نانوایی‌ها داده می‌شود، تبدیل به آرد غیریارانه‌ای شود. وی ادامه داد: از این رو قرار شد هر استان به‌طور متوسط 20 درصد از مجموع 100 درصد آرد توزیعی یارانه‌ای خود را به سمت نانوایی‌های آزادپز سوق دهد. خسروتاج در ادامه با تصریح اینکه این نانوایی‌ها از شمول قیمت‌گذاری مستثنا خواهند بود، افزود: استثنا از قیمت‌گذاری به منزله فروش بدون ضابطه نیست بلکه ارائه اسناد لازم درباره خرید آرد آزاد و دیگر مدارک از الزامات این اقدام است. علاوه‌بر این براساس ضوابط سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، دستورالعمل لازم برای چگونگی محاسبه و قیمت‌گذاری این واحدها توسط خود واحدهای صنفی مشخص و کنترل و نظارت لازم در این باره انجام خواهد شد. به گفته وی، آزادپزی 20 درصدی نانوایی‌ها در استان‌ها با در نظر گرفتن شرایط و آمادگی هر استان صورت می‌گیرد. خسروتاج درباره ضرورت اجرای طرح آزادپزشدن نانوایی‌ها خاطرنشان کرد: به‌دلیل مشکلاتی مانند فسادآمیز بودن و خروج از شبکه توزیع قانونی که صنایع یارانه‌ای از جمله صنعت نان با آن روبه‌رو هستند اجرای این طرح ضرورت پیدا می‌کند.
برخورد با متخلفان صنعت آرد و نان
در همین حال مدیرعامل شرکت بازرگانی دولتی ایران از برنامه‌ریزی برای ارتقای کیفیت گندم، آرد و نان در کشور، نظارت بر نانوایی‌های آزادپز و دولتی و برخورد با متخلفان و سودجویان در سال جاری خبر داد. علی قنبری در این‌باره افزود: به نانوایی‌ها اعتبارات بهسازی اختصاص می‌یابد و برنامه‌های بهداشتی و نظارت برای ارتقای بهداشت نانوایی‌ها و کیفیت نان نیز با جدیت دنبال می‌شود. وی با بیان اینکه نانوایی‌های آزادپز در سراسر کشور مشخص هستند و با سودجویان و نانوایی‌های متخلف برخورد می‌شود، ادامه داد: تاکید بر تولید نان در 20 درصد از نانوایی‌های آزادپز با دستورالعمل‌های تهیه‌شده از برنامه‌های سال جاری است تا کیفیت نان در کشور ارتقا یابد که در این راستا کارگروه‌های استانی نیز نظارت‌های خود را بر نانوایی‌های آزادپز و دولتی اعمال می‌کنند. مدیر عامل شرکت بازرگانی دولتی ایران ادامه داد: درصددیم کیفیت نان را در حد استاندارد‌های اروپا ارتقا دهیم و برای این کار باید گندم تولیدشده از نظر سرب و مواد غیربهداشتی حداقل آلودگی‌های ممکن را داشته باشد. قنبری اضافه کرد: براساس کیفیت تولید گندم، ایران می‌تواند تنها از کشورهای آلمان، استرالیا، کانادا، آمریکا، روسیه، قزاقستان و اوکراین گندم وارد کند.
آزادسازی کامل قیمت نان سنگک
از سوی دیگر رئیس اتحادیه نانوایان سنگکی از آزادپز شدن همه نانوایی‌های سنگکی در سال‌جاری خبرداد. محمدرضا نظرنژاد درباره قیمت نان سنگک هم به مهر اظهار داشت: متوسط قیمت سنگک ساده آزادپز در تهران ۱۳۰۰ تومان است که بنا به درخواست مشتری، اگر نان یک رو کنجد، پخت شود، به قیمت ۱۵۰۰ تومان، دو رو کنجد با وزن چانه ۵۵۰ گرم، ۲۰۰۰ تومان و هر کیلوگرم نان سنگک ساده ۳ هزار تومان در سال عرضه می‌شود. نظرنژاد افزود: هیچ نانوایی حق ندارد به زور نان کنجدی را به بهانه افزایش قیمت، در اختیار مشتری بگذارد، بلکه مشتری خود باید متقاضی دریافت نان کنجددار باشد. وی تصریح کرد: برنامه دولت برای نان در سال ۹۴، حرکت به سمت آزادسازی قیمت است، این در حالی است که تاکنون در نان سنگک، تعداد نانوایان آزادپز بیش از ۲۰ درصد بوده است. به گفته نظرنژاد، قرار است در اردیبهشت و خردادماه سال جاری، میزان نانوایان آزادپز به ۶۰ درصد برسد و بر این اساس، پیش‌بینی می‌شود امسال به‌طور کامل قیمت نان آزادسازی شود. به‌گفته وی، امسال قیمت نان با توجه به بالا رفتن دستمزدها و نرخ حامل‌های انرژی، باید بین ۲۰ تا ۲۵ درصد افزایش یابد اما هنوز دولت تصمیمی برای افزایش قیمت نان نگرفته است.در این میان گزارش‌های میدانی از مناطق 19، 5، 6، 8 و یک تهران نشان می‌دهد، تعداد نانوایی‌های آزادپز بیشتر از 20 درصد است و تقریبا اغلب نانوایی‌های سنگکی به نرخ آزاد هر قرص نان را 1300 تومان به مردم می‌دهند. از سوی دیگر یک منبع آگاه خبر از مصوبه جدید مجلس برای برداشتن یارانه آرد بیش از 80 درصد نانوایی‌های کشور از ابتدای خرداد خبر داد که به تایید شورای نگهبان هم رسیده است. در این‌باره اما خسروتاج از مصوبه مجلس درباره آزادپز شدن بیش از 80 درصد نانوایی‌ها که قرار است از ابتدای خرداد آغاز شود، اظهار بی‌اطلاعی کرد و گفت: چیزی به ما ابلاغ نشده و از چنین موضوعی اطلاع ندارم.
افزایش خودسرانه قیمت نان در برخی نانوایی‌ها
افزایش ۷۰ درصدی قیمت نان در حالی صورت گرفت که هیچ خبری از سازمان جهاد کشاورزی استان مازندران، اتحادیه آرد و نان و اتاق اصناف ارائه نشده است. گزارش میدانی تسنیم از برخی نانوایی‌های سطح شهر ساری، حکایت از آن دارد که برخی نانوایی‌ها اقدام به افزایش خودسرانه قیمت نان کرده‌اند. از سوی دیگر، برخی نانوایان، قیمت هر نان را حدود 100 تا 150 تومان افزایش داده‌اند که البته این افزایش قیمت بیشتر در نان‌های سنگک و بربری محسوس است به نحوی که یک قرص نان سنگک که در گذشته 650 تومان بوده است، اکنون به قیمت 800 تومان عرضه می‌شود، این در حالی است که نان بربری نیز که قیمت 500 تومانی داشته است، اکنون از سوی برخی نانوایان 650 تومان هم عرضه می‌شود. همچنین برخی بربری‌فروشان هم اندکی کنجد به نان اضافه کرده و آن را به قیمت گران‌تر به مشتریان می‌فروشند، در حالی که میزان کنجدی که اضافه می‌شود، به اندازه صد تومان افزایش قیمت، ارزش ندارد اما شاید بیشتر از آنچه افزایش قیمت نان در دید مشتریان محسوس باشد، کم شدن وزن چانه‌ها که به نوعی گرانفروشی هم هست، به چشم می‌خورد و نظارتی هم در این زمینه صورت نمی‌گیرد.