جنگلهای لرستان که در قلب رشته کوه پرسخاوت زاگرس قرارگرفته است شاهد تهدیدات جدی از زوال بلوط تا هجوم ریزگردها بوده تا مدیرکل منابع طبیعی لرستان از تخریب ۵۶۰هزار هکتار از جنگلهای بلوط خبر دهد. مهرداد بهاروندی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان در گفتوگو با مهر با بیان اینکه استان لرستان به لحاظ مساحت منابع طبیعی و عرصه جنگلی بلوط در رتبه سوم کشور قرار دارد، اظهار داشت: همچنین این استان به لحاظ وجود مراتع غنی نیز در رتبه ششم کشور قرار دارد. وی با اشاره به چالشهای جدی در حوزه منابع طبیعی همچنین مراتع لرستان عنوان کرد: یکی از چالشهای تخریب منابع طبیعی لرستان عوامل انسانی بوده به طوریکه این امر منجر به ایجاد تهدید اساسی برای عرصههای جنگی و مراتع استان لرستان شده است. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان همچنین خشکسالی، هجوم ریزگردهای عربی، آفات و... را از دیگر عوامل تخریب منابع طبیعی لرستان برشمرد و تصریح کرد: همچنین وقوع آتشسوزیها که عامل اصلی آنها انسانها بوده نیز یکی دیگر از عوامل تخریب عرصههای جنگلی استان است. بهاروندی با تاکید بر اینکه خوشبختانه آمار آتشسوزیها در عرصههای جنگلی لرستان طی سال ۹۳ نسبت به سال قبل کاهش چشمگیری داشته است، تصریح کرد: این امر نیز با مشارکت اقشار مختلف مردم، نیروی انتظامی، سازمانهای مردمنهاد و... در استان میسر شده است. وی با بیان اینکه استان لرستان در بحث کاهش آتشسوزیهای مراتع و جنگلها طی سال گذشته رتبه دوم کشور را کسب کرده است، عنوان کرد: میانگین کاهش آتشسوزیها در مراتع و عرصههای جنگلی کشور ۵۰ درصد بوده که این عدد در استان لرستان ۷۹ درصد بوده است.
خسارت پروژههای عمرانی به مراتع و جنگلها
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان همچنین احداث برخی پروژههای عمرانی را یکی دیگر از عوامل تخریب جنگلهای لرستان برشمرد و ادامه داد: متاسفانه احداث این پروژهها خسارت جدی به عرصههای منابع طبیعی وارد میکند. بهاروندی با تاکید بر اینکه در این راستا دستگاهها برای احداث پروژههای خود باید مسائل زیستمحیطی و الزامات منابع طبیعی را رعایت کنند، افزود: این اقدام باید عملیاتی شود تا کمترین خسارت به عرصههای جنگلی استان وارد شود.
چرای ۲ میلیون واحد دامی بدون مجوز
بهاروندی همچنین چرای بیرویه دامها را یکی دیگر از عوامل اصلی تخریب مراتع و عرصههای جنگلی لرستان برشمرد و بیان داشت: در حال حاضر 6 میلیون و ۵۰۰ هزار راس واحد دامی در لرستان وجود دارد که از این تعداد تنها 4 میلیون و ۵۰۰ هزار واحد دارای مجوز چرا هستند. مدیر کل منابع طبیعی لرستان با بیان اینکه بیش از 2 میلیون از واحدهای دامی عشایر ساکن لرستان فاقد پروانه چرا هستند، ادامه داد: همچنین 2 میلیون واحد دامی دیگر نیز مربوط به عشایر کوچرو بوده که فاقد مجوز و پروانه چرا هستند و از مراتع استان لرستان تغذیه میکنند. بهاروندی گفت: متاسفانه طی سال ۹۳ عشایر کوچرو ۱۵ روز جلوتر از موعد مقرر خود به منطقه و استان لرستان وارد شدند که این امر موجب خسارات فراوانی به منابع طبیعی و مراتع استان میشود. وی ادامه داد: کوچ زودهنگام عشایر به دلیل عدم هماهنگی استانهای همجوار لرستان بوده که نیازمند همکاری بیشتر این استانها بویژه استان خوزستان هستیم. وی با اشاره به بیماری زوال بلوط در عرصههای جنگلی لرستان یادآور شد: متاسفانه این بیماری نیز یکی دیگر از عوامل تخریب جنگلهای لرستان بوده که منجر به تخریب ۵۶۰ هزار هکتار از جنگلهای بلوط لرستان شد. مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان یادآور شد: بر اثر این بیماری و همچنین خشکیدگی درختان در عرصههای جنگلی بیش از 3 میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان به لحاظ ریالی خسارت به استان وارد شد.
تصرف عرصههای طبیعی و جنگلی لرستان توسط متخلفان
بهاروندی همچنین تصرف عرصههای منابع طبیعی و جنگلی لرستان توسط متخلفان را نیز یکی دیگر از عوامل تخریب جنگلهای لرستان برشمرد و گفت: متاسفانه متخلفان در این زمینه اقدام به تخریب و قطع درختان میکنند که با اقدامات صورت گرفته ما توانستیم طی سال گذشته بیش از ۲۱۴ هکتار از عرصههای جنگلی لرستان را از دست متصرفان آزاد کنیم.
تبدیل جنگل به زغال
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان همچنین به معضل زغالگیری از جنگلهای بلوط استان اشاره کرد و بیان داشت: این در حالی است که میزان زغال مصرفی در لرستان به ازای هر نفر ۱۹ کیلوگرم است. وی بیان داشت: با این اوصاف سالانه 7 هزار هکتار از جنگلهای بلوط لرستان تخریب و تبدیل به زغال میشوند. مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری لرستان سطح جنگلها و مراتع لرستان را 6 میلیون هکتار عنوان کرد و گفت: بیشترین دلایل تخریب جنگلهای استان آتشسوزی، ریزگردها، چرای بیرویه دامها، قطع درختان و خشکیدگی و زوال بلوط است. بنابر این گزارش، استان لرستان بهعنوان بام طبیعت ایران میزبان یکی از غنیترین رویشگاههای اصلی گونه منحصر به فرد بلوط در غرب کشور است که از لحاظ وسعت جنگل بعد از استانهای فارس و خراسان جنوبی در رده سوم کشور قرار گرفته است. همچنین جنگلهای استان لرستان بین استانهای زاگرسنشین بعد از استان فارس در رده دوم قرار دارد. این در حالی است که در سالهای اخیر جنگلهای زاگرس تهدیدات بسیاری را تجربه کرده و بخش عظیمی از وسعت این جنگلهای ارزشمند از دست رفته است که در این میان استان لرستان نیز از گزند آسیبها در امان نمانده و متاسفانه تخریبهای خرد و کلان بسیاری را شاهد بوده است.