گروه بینالملل: آیا دیپلماسی نعل واروی کاخ سفید در حال چهارمیخ کردن انقلاب کوباست؟ هر چه هست دولتهای چپگرای آمریکای لاتین با نگرانی به کوتاه آمدن رائول کاسترو از مواضع ضدامپریالیستی نیمقرن اخیر کوبا مینگرند. همانطور که پیشبینی میشد اجلاس سران قاره آمریکا در پاناما شاهد یک دیدار تاریخی بود و وزیران خارجه کوبا و آمریکا پس از 6 دهه خصومت میان 2 کشور در یک نشست تاریخی در پاناما دیدار و گفتوگو کردند. وزارت خارجه آمریکا با انتشار یک تصویر در صفحه اجتماعی خود از دیدار تاریخی جان کری، وزیر خارجه آمریکا و برونو رودریگز، همتای کوبایی وی در آستانه اجلاس سران آمریکا خبر داد. اما درحالی که از نظر آمریکاییها دیدار کری و رودریگز در پاناما به معنای از سرگیری روابط دیپلماتیک میان واشنگتن و هاوانا تلقی میشود، کوباییها هم به سرعت در حال فراموش کردن پیششرطهای اولیه آشتی با دشمن امپریالیستی 6 دههای انقلابشان از جمله بازگرداندن گوانتانامو به جزیرهشان هستند. تازه این مطلع دیدار بسیار مهمتر رائول کاسترو، رهبر کوبا و باراک اوباما، رئیسجمهور آمریکا بود که قرار بود واپسین ساعات شب گذشته به وقت تهران در پاناما با هم گفتوگو و تبادلنظر کنند البته این نخستین دیدار رهبران سابقا متخاصم محسسوب نمیشود، چرا که اوباما و کاسترو سال 2013 هنگام شرکت در مراسم تشییع جنازه نلسون ماندلا، رهبر ضدآپارتاید آفریقای جنوبی یکدیگر را ملاقات کرده و به شکل غیرمنتظرهای روی خوش به هم نشان داده بودند که البته بعدتر معلوم شد این بخشی از دیپلماسی پنهان کاخ سفید بوده است.
از سال ۱۹۵۸ یعنی یک سال قبل از انقلاب فیدل کاسترو در کوبا، این اولینبار است که وزرای خارجه 2 کشور با یکدیگر دیدار میکنند. یکی از مقامات وزارت خارجه آمریکا روند پیشرفت مذاکرات میان وزیران امور خارجه کوبا و آمریکا را «بسیار سازنده» توصیف کرده است. به بیان بهتر یانکیها خود را تنها چند گام کوچک با چهارمیخ کردن انقلاب کوبا دور میبینند. اوباما به رفع یکی از موانع عمده در مسیر تنشزدایی میان روابط دیپلماتیک کوبا- آمریکا نزدیکتر میشود که هدف آن خلعسلاح یک دشمن قدیمی در یک قدمی آمریکاست که بازگشایی سفارت در هاوانا و بازگشتن شرکتهای آمریکایی به این جزیره استراتژیک کارائیب نخستین گام آن به شمار میرود. البته جان وایت، نویسنده مستقل انگلیسی در این باره معتقد است اگرچه به نظر میرسد کاخ سفید در حال دور زدن انقلاب کوبا و یافتن راهی میانبر برای مطیع ساختن دوباره کشورهای لاتین است که بویژه در آمریکای جنوبی در حال تشکیل قطبی ضدآمریکایی هستند اما آمریکای لاتین دیگر مثل گذشته حیاطخلوت واشنگتن نخواهد شد. در صورتی که آمریکا نام کوبا را از فهرست کشورهای حامی تروریسم حذف کند راه بازگشایی سفارتخانههای 2 کشور در پایتختهای یکدیگر هموار میشود. در همین حال بن کاردین، سناتور دموکرات در کمیته روابط خارجی سنا، توصیه وزارت خارجه برای حذف نام کوبا از فهرست حامیان تروریسم را «نتیجه ماهها بررسی و مطالعه» دانسته و افزود حذف هاوانا از فهرست کشورهای حامی تروریسم «گامی مهم به سمت تلاشهای ما برای پیشبرد روابط پربارتر با کوبا» به شمار میآید. اوباما قبل از ترک آمریکا به مقصد پاناما، موضوع بازنگری در حفظ یا حذف نام کوبا در فهرست آمریکا از کشورهای حامی تروریسم را تایید کرده اما گفته بود تا دریافت کامل توصیهها، بیانیه رسمی درباره آن منتشر نخواهد کرد. با این حال رئیسجمهور آمریکا حتی در چنین شرایطی هم از تحمیل شرایط پله پله خود برای رفع تحریمها کوتاه نمیآید. اوباما در اظهارات اخیر خود در جامائیکا با بیان اینکه انتظار ندارد یک شبه همه چیز تغییر یابد، گفته است: «کوبا نمیتواند برای مثال همانند جامائیکا، ناگهان شریک دیپلماتیک آمریکا شود؛ این کار زمانبر خواهد بود». آمریکا در سال 1982 میلادی نام کوبا را در فهرست کشورهای حامی تروریسم قرار داد. حفظ نام کوبا در فهرست سیاه آمریکا هاوانا را با موانعی چون قطع هرگونه صادرات سلاح، قطع کمکهای اقتصادی و نیز تحریمهای مالی مواجه کرده و روند دستیابی این کشور به بانک جهانی و برخورداری از وامهای دیگر را دشوار میکند.