خشک شدن بستر رودخانه‌ها و باتلاق جازموریان در جنوب استان کرمان کانون‌های بروز گردوغبار را در این استان افزایش داده و موجب شده این استان طی روزهای اخیر زیر سایه گردوغبار محلی فرو رود. به گزارش مهر، همزمان با فصل بهار کرمانی‌ها طی هفته گذشته به‌صورت مداوم شاهد پدیده گردوغبار در شهرهای مختلف بویژه در شهر کرمان هستند و غباری از خاک شهر را در برگرفته است و بارش‌های مقطعی و کوتاه‌مدت زندگی مردم را گل آلود می‌کند. بروز پدیده گردوغبار در شرق استان کرمان اما به پدیده‌ای بسیار شدیدتر تبدیل شده است و با وزش اندک بادی کانون‌های بیابانی این مناطق موجب بروز توفان‌های شدید شن می‌شود. در جنوب استان کرمان اما در حالی بزرگ‌ترین حوزه آبریز این استان در سکوت مسؤولان محیط‌زیست و استان کرمان به بیابان تبدیل شده است که بستر خشک رودخانه‌ها و بویژه دریاچه و بستر جازموریان به کانون شن و گردوغبار تبدیل شده است. طی روزهای اخیر گردوغبار در استان موجب بروز مشکلات تنفسی برای بیماران، سالمندان و کودکان شده است و برخی نیز ترجیح می‌دهند از ماسک استفاده کنند. این در حالی است که هواشناسی کرمان از ادامه روند فعلی و ماندگاری گردوغبار طی چند روز آینده خبر می‌دهد. رئیس مرکز پیش‌بینی هواشناسی استان کرمان در گفت‌وگو با مهر کانون گرد و غبار در استان کرمان را محلی دانست. حمیده حبیبی از بارش‌های رگباری باران همراه با وزش باد و گردوخاک طی روزهای آینده خبر داد. وی گفت: از اواسط هفته جاری شاهد هوایی ابری و افزایش ابر و وزش باد نسبتا شدید و گردوخاک و احتمال بارش پراکنده در پاره‌ای نقاط هستیم. وی یادآور شد: بارش‌های رگباری باران بیشتر در ساعات بعدازظهر مشاهده می‌شود.
کانون‌های گردوغبار در کرمان محلی است
وی اظهار داشت: ابری بودن هوای استان چندان تاثیری بر دمای هوا ندارد و فقط احساس می‌شود هوا کمی خنک‌تر شده است. حبیبی افزود: کانون‌های گردوغبار در استان کرمان محلی است و با بروز باد در استان و بلند شدن گردوغبار شکل می‌گیرد. وی خشکسالی را دلیل اصلی افزایش این کانون‌های شن دانست و گفت: بیشترین میزان گردوغبار در شرق و جنوب استان کرمان شکل می‌گیرد. طبق گفته محمد ابراهیمی، فعال محیط‌زیست در استان کرمان خشکسالی در سال‌های اخیر موجب شده بستر بسیاری از رودخانه‌ها و قنات‌ها در استان کرمان خشک شود و بسیاری از مزارع نیز خشکیده‌اند و به دلیل از بین رفتن پوشش‌های گیاهی در استان کرمان کانون‌های فرسایشی نیز افزایش یافته‌اند اما مهم‌ترین کانون‌های فرسایش بادی در استان کرمان ۱۶ مورد برآورد می‌شود که بیشترین تاثیر را نیز در ایجاد گردوغبار دارند. وی بیشتر کانون‌های گردوغبار را محلی یا از استان‌های یزد و سیستان بلوچستان دانست.
۱۰۰ روستای کرمان در محاصره شن
وی بادهای ۱۲۰ روزه سیستان را نیز که این روزها بیش از ۱۲۰ روز طول می‌کشند و همچنین گستره جغرافیایی بیشتری را نیز دربرمی‌گیرند عاملی برای بروز این پدیده در استان کرمان دانست و افزود: نزدیک به یکصد روستا در کرمان همیشه در محاصره شن هستند زیرا اصولا در کویر بنا شده‌اند. ابراهیمی افزود: سالانه میلیاردها تومان در کرمان بر اثر بروز این توفان‌ها خسارت وارد می‌شود که برآوردش معادل ۱۵ میلیارد تومان است. این فعال محیط‌زیست گفت: اجرای طرح‌های ترسیب کربن و کشت گیاهان در کانون‌های شن این روزها به مهم‌ترین عامل برای مقابله با بیابانزایی تبدیل شده است اما خشکسالی بسیاری از این گیاهان را خشکانده است.
بسیاری از جنگل‌های محلی نیز در حال نابودی است. وی ادامه داد: کرمان 2/18 میلیون هکتار مساحت دارد که کانون‌های بادی 2/4 میلیون هکتار تحت‌تاثیر این توفان‌های شن قرار دارد و سایر مناطق نیز شاهد گردوغبار است و هر سال بر وسعت کانون‌های گردوغبار افزوده می‌شود.
۶۷۶ هزار هکتار از وسعت استان تحت تاثیر کانون‌های فرسایش بادی است
یک فعال محیط زیست گفت: ۶۷۶ هزار هکتار ازاستان تحت تأثیر کانون بادی است و هر سال بر وسعت این کانون‌ها هم افزوده می‌شود. ابراهیمی خاطرنشان کرد: نرماشیر، جاده زاهدان، دارزین، وکیل‌آباد، شورآباد فهرج، دارستان و شورگز و ریگان که اکثرا در شرق استان قرار دارند از جمله کانون‌های اصلی توفان‌های شن در استان کرمان است. وی گفت: متاسفانه در سال جاری میزان بارندگی‌ها نیز کاهش یافته و رودخانه‌ها شاهد افت شدید آب هستند و رودخانه‌های فصلی نیز زودتر خشک می‌شوند. این فعال محیط‌زیست گفت: تاسفبار است که هزاران هکتار بستر باتلاق جازموریان در جنوب کرمان خشکیده و به بیابان تبدیل شده و به بزرگ‌ترین کانون شن در جنوب کرمان تبدیل شده است اما هیچ اقدامی از سوی مسؤولان مرتبط دیده نمی‌شود حتی در این باره انتقاد هم نمی‌شود. وی احداث سد روی سرشاخه‌های هلیل‌رود و بمپور را از مهم‌ترین دلایل خشک شدن جازموریان دانست و افزود: اگر هامون به دلیل عدم آبرسانی هیرمند خشک شده و کانون شن در شرق کرمان شده است اما جازموریان را خودمان خشک کرده‌ایم و کاری هم برای احیای مجدد این دریاچه نمی‌کنیم. وی گفت: متاسفانه میزان بارندگی در استان کرمان در سال جاری آنقدر کم بوده که عملا سدها نیز پر نشده است و این روند همچنان ادامه دارد و هر روز نیز بر کانون‌های بادی استان کرمان افزوده می‌شود در حالی که اگر کانون‌های بادی کاهش یابد دیگر خسارت‌های میلیاردی ناشی از توفان‌های شن در کرمان روی نمی‌دهد و مشکلات بشدت کاهش می‌یابد.