گروه سیاسی: دریاسالار مایک مولن، رئیس سابق ستاد مشترک ارتش ایالات متحده در یادداشتی در نشریه پولتیکو به تشریح دلایل خود برای موافقت با توافق ایران و آمریکا در جریان هستهای پرداخته است. درباره اینکه بسیاری از مقامات آمریکایی توافق احتمالی ایران و آمریکا درباره موضوع هستهای را پیروزی بزرگ آمریکا درباره مسائل خاورمیانه میدانند، مطالب زیادی گفته و نوشته شده است اما روز شانزدهم آوریل (پنجشنبه گذشته) مایک مولن مطلبی را در نشریه پولتیکو منتشر کرده که شباهت بسیاری به اخبار پشتپرده و تحلیلهای اخیر آمریکاییها از توافق هستهای با ایران دارد. به گزارش «وطن امروز»، او در این مقاله رسیدن ایران و آمریکا به چارچوبی مشترک برای رسیدن به توافق هستهای را دستاوردی بزرگ برای دولت اوباما دانسته که حتی در شرایطی که این توافق به سرانجام نهایی نیز نرسد، باز هم آثاری مثبت در پی خواهد داشت. مولن در این یادداشت آورده است: مانند تمام توافقهای اینچنینی، جزئیات بسیار مهم است و بخش مهمی از توافق را تشکیل میدهد. من از ضربالمثل «اعتماد اما بررسی کن» خوشم میآید؛ این در حالی است که تأثیر واقعی این توافق بسیار گستردهتر است و اگر این توافق حاصل شود، فرصتی تاریخی برای تغییر است، تغییری که نه تنها ایران بلکه در کل خاورمیانه و دنیا ایجاد میشود. او در ادامه با تقسیم کردن جامعه ایرانی به 2 جناح اصلاحطلب و اصولگرا، خاطرنشان کرده است: «در حالی که اجماعی کلی بین رهبران و جمعیت ایران درباره ضرورت حفظ جمهوری اسلامی در این کشور وجود دارد، نظرها درباره اینکه این نظام چگونه باید باشد یا اینکه چگونه میتوان موفقیت این نظام را شاهد بود، بشدت متفاوت است.» وی همچنین این توافق را گام نخست آمریکا برای نزدیک شدن هر چه بیشتر به جامعه اصلاحطلبان میداند و در ادامه یادآور میشود: بیشتر مردم ایران و کسانی که آنها را تندرو یا اصولگرایان میدانند، جمهوری اسلامی را نوعی کاتالیزور و نمونه برای تسلط هژمونی شیعه در منطقه میدانند و به دنبال بازگشت به روزهایی هستند که ایران امپراتور واقعی منطقه بود و خواستار افزایش تسلط شیعیان در منطقه هستند. اصلاحطلبان در دیگر سو، به دنبال بازگشت ایران به جامعه بینالملل هستند اما به گونهای که درباره مسائل منطقهای مسؤولیتپذیری بیشتری
داشته باشند.
تفاوت نگاه اصلاحطلبان و اصولگرایان
دریاسالار مولن در ادامه توافق هستهای را فرصت بزرگی برای آمریکا میداند و تصریح میکند: بازی زیبای دیپلماتیک با جامعه بینالملل، احتیاج به تغییرات زیادی در ذهن مردم و سیاستمداران ایران دارد و این نوع تغییرات به آسانی و با سرعت به دست نمیآید. جناحهای قدرتمند حاضر در نظام ایران، همچنان به صورت عمیقی به غرب مشکوک هستند و بر این باورند که حتی در این توافق نیز، کشورهای جامعه بینالملل همگی به دنبال تغییر رژیم در ایران هستند و تنها مقاومت و ماجراجوییهای سیاسی میتواند قدرت را در ایران حفظ کند. اصلاحطلبان با این حال از توافق هستهای به این دلیل استقبال و حمایت میکنند که میدانند این اولین گام برای تکاملی است که آنها به دنبالش هستند اما این توافق میتواند به روشن شدن آتشی در ایران منجر شود که 2 گروه را به جان هم میاندازد و ادامه این مبارزه بیشتر به رئیسجمهور روحانی بستگی دارد که چگونه میتواند رضایت حامیانش را با ایجاد تغییرات به وجود آورد. مرحله نهایی این مبارزات زمانی خواهد بود که گروهی از بزرگان ایران و خبرگان برای مجلس خبرگان رهبری در زمستان آینده به رقابت میپردازند و مرحله نهایی این مبارزه نیز در بهار سال 2016 در انتخابات مجلس شورای اسلامی و در نهایت انتخابات ریاستجمهوری در سال 2017 خواهد بود. هر کدام از این دو دیدگاه که برنده این انتخاباتها شوند، برای سالهای آینده پیروز میدان خواهند بود و این انتخابات، عواقب فوقالعادهای برای خاورمیانه خواهد داشت.
توافق و سیاست خارجی آمریکا
این مساله ممکن است روی سیاست خارجی آمریکا نیز تأثیرات فوقالعادهای داشته باشد و سبب باز شدن درهای ایران به روی آمریکا شود که در طول 35 سال گذشته بسته باقی مانده بودند. ملاقات با مردم ایران و همچنین مواجه شدن مردم ایران با آمریکا و روابط دوجانبه فرصتی را برای تضعیف حمایت ایران از گروههای تروریستی و نفوذ ایران در بین گروههای اسلامی منطقه به وجود میآورد. این مساله همچنین باعث توازن بیشتر قدرت آمریکا در منطقه میشود. ما باید دوباره تمام ارتباطاتی را که در منطقه داشتیم مورد ارزیابی قرار دهیم؛ در مرحله نخست ارتباط با دولتهای سنی و تنشزدایی با ایران میتواند تلاشهای ما درباره شکاف فرقهای موجود در خاورمیانه را در شرایط بهتری قرار داده و از هماهنگی بیشتری برخوردار کند. من با چشمان باز به این توافق مینگرم. اینکه چگونه ما به این نقطه رسیدهایم، کاملاً آکادمیک است. تا به امروز هیچ راه معتبرتری برای کاهش احتمال دستیابی ایران به بمب اتم نداشتیم و این معامله، قدرت بالقوهای در این باره در اختیارمان میگذارد.