حسام آبنوس: نقش گروههای مبارز در پیروزی انقلاب اسلامی بر کسی پوشیده نیست اما برخی مواقع به این دلیل که از بعضی از مبارزان کمتر اسم برده شده تصوری درباره آنها وجود ندارد و عموم شهروندان نیز نسبت به آنها در بیاطلاعی به سر میبرند. گروه «ابوذر» یکی از این گروههاست که در شهرهای نهاوند و همدان مبارزات خود را شروع کرد و کمکم به گروهی بزرگ و تاثیرگذار در جریان انقلاب بدل شد و توانست بهعنوان وزنهای در مبارزات انقلابی تلقی شود. رمان «ستارههای دب اصغر» عنوان رمانی است روایی که جواد افهمی آن را نگاشته و در آن سرگذشت گروه ابوذر همدان را از تاسیس تا محاکمه و پیروزی انقلاب اسلامی روایت کرده است. این رمان که انتشارات فاتحان آن را روانه بازار کتاب کرده با زبانی ساده و روان و لحنی رسا سرگذشت اعضای نوجوان و انقلابی گروه ابوذر را برای خواننده روایت کرده که این روایت تنها یک روایت تاریخی صرف نیست و نویسنده با استفاده از تکنیکهای نوشتن، یک حادثه و برش از تاریخ را به اثری ادبی و قابل توجه تبدیل کرده است. جریان سیال ذهن شکل خاصی از روایت داستان است که مشخصههای اصلی آن پرشهای زمانی پی در پی، درهمریختگی دستوری و نشانهگذاری، تبعیت از زمان ذهنی شخصیت داستان و گاه نوعی شعرگونگی در زبان است که به دلیل انعکاس ذهنیات مرحله پیش از گفتار شخصیت رخ میدهد. در «ستارههای دب اصغر» نیز با یک جریان سیال ذهن در شخصیت معلم روبهرو هستیم که بیشتر اتفاقات از زاویه دید وی روایت میشود و اتفاقات از زبان معلم برای خواننده بازگو میشود. روایت غیرخطی در داستان وجه بارز و در حقیقت نقطه اوج رمان است که افهمی با ظرافت آن را در رمان خود لحاظ کرده است. رفت و برگشت در مسیر داستان به نحوی هنرمندانه لحاظ شده که خواننده نهتنها آنها را اضافی نمیداند بلکه با آنها ارتباط برقرار میکند و این روایت غیرخطی را مایه پیشرفت داستان تلقی کرده و آن را در خدمت مسیر قصهگویی نویسنده میداند. نشان دادن تصویری از مبارزان انقلابی که از آبشخور اندیشههای اسلامی سیراب شده و در مسیر اهداف و آرمانهای اسلام انقلابی تلاش میکنند یکی از نکات و وجوه ممتاز «ستارههای دب اصغر» است که پیش از این کمتر دیده شده و جواد افهمی بهخوبی توانسته در این اثر آن را به معرض نمایش بگذارد. نشان دادن موقعیت گروههای انقلابی پیش از انقلاب در جامعه و میزان تاثیر آنها در پیروزی انقلاب دیگر نکتهای است که خواننده کتاب میتواند آن را لمس کند و نویسنده نسبت به آن بیتوجه نبوده و همین میزان توجه و دقت موجب شده اثری قابل توجه و شایسته خلق شود. شرح جزئیات در رمان «ستارههای دب اصغر» دیگر نکتهای است که باید مورد توجه قرار گیرد. افهمی در شرح جزئیات هر صحنه و موقعیت به اندازهای دقت به خرج داده تا خواننده خود را در موقعیت شخصیتهای داستان احساس کند و همراه با آنها واکنش نشان دهد. این مساله در جزئیترین تصاویر نیز مصداق دارد و مخاطب با آنها دست و پنجه نرم میکند. اما نکتهای که در «ستارههای دب اصغر» باید مورد توجه قرار گیرد نحوه ورود به داستان است که به نظر میآید در ابتدا کمی مخاطب برای ورود به آن با مشکل روبهرو خواهد بود که البته این مساله در صفحات ابتدایی به چشم میآید اما کمکم با متنی روان همراه با توصیفات جلب توجهکننده روبهرو خواهد شد. علاوه بر آن در برخی مقاطع این حس به خواننده دست میدهد که متن فاقد یکدستی لازم است و این عدم وجود یکدستی هرچند لطمهای به مسیر قصه وارد نمیکند ولی بهعنوان نکتهای نه چندان مثبت در متن وجود دارد. در مجموع رمان «ستارههای دب اصغر» اثری شایسته است که مطالعه آن به خوانندگان رمان انقلاب توصیه میشود، این کتاب که یکی از کاندیداهای جایزه ادبی جلال آلاحمد بوده است اما به خاطر کمتوجهی رسانهها و شاید بیتوجهی ناشر در محاق فراموشی قرار گرفته و میطلبد با توجه رسانهها و برگزاری نشستهای نقد و بررسی به آثاری از این دست نسبت به خالقان آنها توجه بیشتری شود تا انگیزههای آنها برای خلق آثار مرتبط با انقلاب اسلامی بیش از پیش شده و ترغیب شوند تا در این زمینه قلم بچرخانند. رمان «ستارههای دب اصغر» به قلم جواد افهمی در 278 صفحه از سوی نشر فاتحان روانه بازار کتاب شده است.