تجارت کالاهای اساسی و مواد اولیه مورد نیاز کارخانجات در آب‌های آزاد و اقیانوس‌ها، پدیده جدیدی در تجارت کشور است که توسط شرکت‌های خاص و براساس رانت اطلاعاتی انجام می‌گیرد. جواد سمساریلر، رئیس انجمن حمل و نقل بین‌المللی در گفت‌و‌گو با تسنیم افزود: در سال‌های اخیر شاهد تجارت جدیدی در آب‌های آزاد و معامله آن روی کشتی هستیم که برخلاف تجارت بین‌الملل و روال دیگر کشورهاست. سمساریلر اظهار داشت: یکی از نکات منفی این نوع تجارت عدم انجام بررسی‌های لازم از لحاظ کیفیتی روی کالاست. وی ادامه داد: این نوع واردات، رانت اطلاعاتی مربوط به مجوز و قیمت این محصول را در پی دارد و همه بازرگانان به شکل برابر قادر به انجام این کار نیستند. وی خاطرنشان کرد: در موارد زیادی مشاهده شده که کالاهای ارزان‌قیمتی مانند شکر 6 تا 9 ماه در گمرک باقی مانده و در نهایت افزایش هزینه واردات آن از جیب مردم پرداخت می‌شود. وی با تاکید بر اینکه این نوع واردات براساس توافقات زیرمیزی انجام می‌شود و کسانی که اقدام به واردات به این شکل می‌کنند، توان مالی بالایی دارند، گفت: این واردات به‌طور معمول در کالاهای اساسی، مواد غذایی مورد نیاز مردم و مواد اولیه کارخانه‌هاست که درحجم انبوه انجام می‌شود و کارخانه‌ها و تولیدکننده‌ها به دلیل نیاز مصرفی مجبور به خرید از آنها هستند.