خروج آثار تاریخی از فهرست آثار ملی و تغییر کاربری اماکن تاریخی مازندران شتاب نگرانکنندهای به خود گرفته، به گونهای که برخی از این بناهای قدیمی به سفرهخانه و برخی به انبار علوفه تبدیل شده است. به گزارش مهر، بیش از 2 هزار و ۵۰۰ اثر تاریخی و طبیعی در مازندران شناسایی شده که به گفته متولیان میراث فرهنگی حدود ۷۰۰ اثر در سالهای گذشته به دلایل مختلف از جمله تخریب یا تغییر کاربری از فهرست میراث فرهنگی خارج شده است. سرنوشت بسیاری از اماکن تاریخی که رازهای نهفتهای از تاریخ و میراث کهن مازندران را در خود ثبت کردهاند نامعلوم است و برخی از آنها به سفرهخانه یا آغل دامها تبدیل شده است و برخی خانههای تاریخی در مرکز مازندران به جای مکانی برای بازدید گردشگران، به پاتوق جوانان برای کشیدن قلیان تبدیل شده و برخی از غارهای طبیعی استان نیز آغل دام شده است. مهدی ایزدی، معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایعدستی و گردشگری مازندران در گفتوگو با مهر، با اشاره به تغییر کاربری اماکن و محوطههای تاریخی در استان، اظهار داشت: با توجه به کاربری مسکونی و فرهنگی که اماکن تاریخی دارند براساس طرح احیا شده نوع کاربری آنان مشخص میشود. وی با بیان اینکه کاربریهای در نظر گرفته شده باید توجیه اقتصادی داشته باشد، افزود: تغییر کاربری براساس امکانسنجیهایی است که سازمان میتواند با برنامههای خود محقق کند. ایزدی نخستین اقدام در تغییر کاربری بناهای تاریخی را حفظ و صیانت اثر و همچنین درآمد اقتصادی توسط سرمایهگذار عنوان کرد و گفت: برنامه تغییر کاربری در شورای فنی مصوب و از طریق آن ابلاغ و براساس اقدامات انجام شده، ارائه میشود. وی با اشاره به اینکه صندوق بهرهبرداری و احیای سازمان میراث فرهنگی یکسری از آثار را مرمت میکند و در اختیار بخش خصوصی میگذارد، گفت: این برنامه به دلیل هزینههای بالا با پروسه ۵ الی ۱۰ سال به بخش خصوصی واگذار میشود. معاون میراث فرهنگی بیان کرد: برخی سرمایهگذاران برای احداث مراکز تفریحی و سرگرمی به دنبال مجوز هستند و برنامه سازمان برای واگذاری از طریق صندوق احیا واگذار میشود که تاکنون انجام نشده است، همانند خانه حاجآقا نسب در بابل، آب انبار نو، مسجد فرحآباد در ساری، خانه نیما در یوش و خانه منوچهری در آمل متقاضی داشت اما روند واگذاری خوب نبود و این پروژهها انجام نشد. ایزدی خاطرنشان کرد: امیدواریم در آینده با واگذاری این مجموعهها بناهای تاریخی نجات یافته، کاهش هزینه دولت و همچنین اشتغال و سرگرمی برای مردم فراهم شود. غار دسکند آمل از جمله غارهای زیبا و باستانی مازندران است که این اثر طبیعی و باستانی به گفته برخی طبیعتگردان و کوهنوردان، توسط روستاییان بومی دامدار تبدیل به آخور و محل نگهداری علوفه و دام شده است. شهر کهن در قلب کهنشهر آمل با قدمت 5 هزار ساله نیز نفسهای آخرش را میکشد و با آنکه در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده اما با شکایت مالکان باغ موسوم به باغ توکل با رای دیوان و با استدلال به اینکه این ملک شخصی است از فهرست آثار ملی خارج شده است. خسرو ابراهیمزاده، رئیس شورای شهر آمل با بیان اینکه اگر شهرداری اقدام به خرید این ملک تاریخی کند، میتوان از مدفون شدن این اثر تاریخی جلوگیری کرد، گفت: راه جلوگیری از نابودی میراث فرهنگی بهجامانده از شهر کهن آمل، خریداری آن از صاحب ملک است. وی خواستار حمایت مسؤولان برای خرید این ملک شد و گفت: با توجه به بودجه اندک شهرداری آمل راهکاری جز تامین مالی از منابع ملی یا استانی نداریم. به گزارش مهر، شهر کهن آمل از میراثهای ماندگار استان مازندران است که خطر ساختوساز و ویلاسازی آن را تهدید میکند و بیم آن میرود تنها بقایای این شهر تاریخی زیر ساختوسازهای جدید دفن شود. دلاور بزرگنیا، مدیرکل میراث فرهنگی مازندران در گفتوگو با مهر، شمار بناها و بقایای تاریخی و طبیعی که در فهرست آثار ملی ثبت شده است را ۲۵۰۰ اثر دانست و تعداد آثار خارج شده از فهرست را ۷۰۰ اثر اعلام کرد.