استیون مافسون : می‌توان گفت عنوان شغلی «وزیر انرژی آمریکا» تا حدی اسمی بی‌مسما بوده است، زیرا تقریباً دوسوم بودجه وزارت انرژی آمریکا صرف مواردی می‌شود که هیچ ربطی به انرژی ندارد! در عوض، این بودجه‌ها در فعالیت‌هایی از قبیل نگهداری از زرادخانه هسته‌ای آمریکا و پاکسازی زباله‌های رادیواکتیو از تأسیسات قدیمیِ تولید سلاح‌های هسته‌ای این کشور، هزینه می‌شود. در ماه‌های اخیر، مذاکرات هسته‌ای آمریکا با ایران باعث شده «ارنست مونیز» فیزیکدان دانشگاه «ام‌آی‌تی» از شغل نسبتاً پشت پرده و ساکتش، ناگهان به وسط معرکه و کانون توجهات رسانه‌ها پرتاب شود، دولت اوباما امیدوار است نظرات کارشناسانه مونیز درباره توافق هسته‌ای با ایران بویژه در رابطه با مسائل فنیِ آن، به آن دسته از اعضای نگران و عصبیِ کنگره، اطمینان دوباره در رابطه با توافق هسته‌ای ایران بدهد، زیرا اعضای کنگره طی ارزیابی‌های خود، این توافق را سبک- سنگین خواهند کرد. «کارول براونر» یکی از مقامات کاخ‌سفید در دوره اول ریاست جمهوری اوباما گفت: «یکی از ویژگی‌های مونیز این است که می‌تواند موضوعات فنی بسیار پیچیده را به زبان ساده، به نحوی که افراد غیرکارشناس نیز آن را به‌خوبی درک کنند، توضیح دهد. این ویژگی مونیز برای دولت اوباما بسیار حائز اهمیت است، زیرا کاخ‌سفید باید قادر باشد مفاد توافق هسته‌ای با ایران را برای اعضای کنگره با شفافیت و روشنیِ هرچه تمام‌تر تشریح کند تا نظر مثبت آنان را به تایید این توافق جلب کند». هنگامی که ایران تصمیم گرفت علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی این کشور را به مذاکرات هسته‌ای اعزام کند، دولت آمریکا نیز مونیز را به این مذاکرات فرستاد. صالحی نیز از دانشگاه ام‌آی‌تی فارغ‌التحصیل شده است و در آنجا روی رآکتورهای نوترون سریع مطالعه و تحقیق می‌کرده است. با این حال، صالحی و مونیز در دانشگاه ام‌آی‌تی باهم آشنا نشدند ولی اکنون با زبان فنی مشابهی با یکدیگر صحبت می‌کنند و روند مذاکرات فنی را در خلال گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران به صورت روان‌تر پیش بردند. این دو نفر (صالحی و مونیز) در رأس گروه‌های کوچکی از کارشناسان (ایرانی و آمریکایی) باهم مذاکره می‌کردند. علاوه بر این، مونیز و صالحی ساعت‌ها در ملاقات‌های 2 نفره رودررو باهم صحبت کرده‌اند که باعث شد سایر مذاکره‌کنندگان بر سایر موضوعات مجزای غیرفنی، مانند نحوه کاهش تحریم‌ها، تمرکز کنند. صالحی در برخی موارد از منتقدان مذاکرات هسته‌ای بود و از این رو، شرکت دادن او در این مذاکرات به عنوان تلاش ایران برای دستیابی به توافقی مورد قبولِ همه، ارزیابی شده است. مونیز هنگامی که پس از مذاکرات لوزان به واشنگتن بازگشت به این مساله اشاره کرد و گفت: «نقش ما اصولاً این بود که ابعاد فنی این توافق را حل و فصل کنیم. اگر ما بتوانیم این کار را انجام دهیم، قادر خواهیم بود آن بخش (فنی) را از ابعاد سیاسیِ توافق منفک کنیم». البته وزارت خارجه آمریکا، غیر از مونیز، از کارشناسان آزمایشگاه‌های مختلف ملی آمریکا نیز استفاده کرده است. در ضمن مونیز خودش نیز از گروه کارشناسان وزارت انرژی آمریکا کمک گرفته است. وی از این کارشناسان و همچنین آزمایشگاه‌های ملی آمریکا خواسته است محاسبات درباره زمان مورد نیاز ایران برای تولید اورانیوم با غنای بالا برای تولید سلاح هسته‌ای را بار دیگر بررسی کنند تا از صحت نتایج آن (که ایران به یک سال زمان برای تولید سلاح هسته‌ای نیاز دارد) مطمئن شوند. مونیز از گروه‌های کارشناسی موسوم به «تیم‌های قرمز» استفاده کرده است تا با دقت کامل تلاش کنند متوجه شوند آیا شرایط توافق هسته‌ای قابل دور زدن و تخطی (توسط ایران) هست یا خیر؟
کارشناسان فنی آمریکایی که بعضاً از آزمایشگاه‌های یادشده به لوزان اعزام شده و در معیت هیأت مذاکره‌کننده آمریکایی بودند، پس از آنکه در اواخر شب، کارِ مذاکره‌کنندگان سیاسی تمام می‌شد، تا صبح مشغول به کار بودند تا تمام مسائل مطرح‌شده در مذاکرات سیاسی را از لحاظ فنی ارزیابی کنند و قبل از آنکه مذاکره‌کنندگان سیاسی در صبح روز بعد از خواب بیدار شوند، نتایج بررسی‌های خود را با آنان در میان بگذارند، زیرا ممکن بود در مذاکرات روز بعد به آن نیاز پیدا شود. یکی از کارشناسان فنی آمریکایی گفت: «من 3 روز کاری پی‌درپیِ 22 ساعته داشتم، زیرا هر شب تا دست‌کم بعد از ساعت 4 صبح بیدار و مشغول بررسی‌های فنی بودم و روز بعد نیز ساعت 5/8 صبح در مذاکرات در کنار هیأت مذاکره‌کننده آمریکایی حضور داشتم تا به هر نوع سوال جدید که ممکن است در خلال مذاکرات پیش آید، پاسخ دهم». مونیز گفت: «وظیفه اصلی ما این است که به ابعاد مهم فنی بپردازیم. مثلاً تلاش کنیم دریابیم برنامه هسته‌ای ایران چند سال دیگر چه شکلی خواهد داشت و آیا ملزومات ما را درباره شفاف‌سازی و اعتمادسازی در رابطه با ماهیت صلح‌آمیز این برنامه برآورده خواهد کرد یا نه؟ ما باید همواره بدانیم آیا برنامه هسته‌ای ایران در چارچوب توافق امضاشده (در صورتی که امضا شود) به‌پیش می‌رود و اگر چنین نیست، زمان کافی به آمریکا و متحدانمان بدهیم که اگر نیاز به واکنش به حرکات ایران داشته باشند، بتوانند پاسخی درخور و مناسب به آن بدهند».
«باراک اوباما» رئیس‌جمهور آمریکا نیز گهگاه در تشریح مذاکرات هسته‌ای ایران و دادن اطمینان به اعضای کنگره به نقطه‌‌نظرات مونیز و سایر کارشناسان هسته‌ای آمریکا اشاره می‌کند و می‌گوید این افراد حقیقتاً در رابطه با موضوعات فنی این مذاکرات از اطلاعات کافی برخوردارند. اوباما با مطرح کردن این مساله تلاش دارد نشان دهد دولتش در مذاکرات هسته‌ای با ایران، همواره از رایزنی با کارشناسان آمریکایی که به جزئیات فنیِ این گفت‌وگوها اشراف دارند، بهره می‌برده است.
واشنگتن‌پست