دیوید بلر: «ملک سلمان» با تغییر مسیر جانشینی و در پیش گرفتن یک سیاست خارجی جسورانه، خود را درگیر تصمیمهایی کرده است که پیشینیانش از آن دوری میکردند. حاکمان سعودی معمولا امتیاز میدهند و از تصمیمگیریهای بزرگ خودداری میکنند. اگر هم تغییر سیاسی ایجاد شود، روند آن بسیار کند است بویژه اگر پادشاه پیر و بیمار باشد. این فرض عادی درباره سیاستهای عربستان سعودی بود که اکنون ملک سلمان با سرعتی قابل توجه آن را دگرگون کرده است. این پادشاه ضعیف 80 ساله که از ماه ژانویه بر تخت نشسته است، با تغییر ناگهانی مسیر جانشینی خود نسخهای سعودی از یک انقلاب سلطنتی را به اجرا درآورد. تاکنون سلطنت بین پسران «عبدالعزیز بنسعود» بنیانگذار این پادشاهی که در سال 1953 درگذشت، دست به دست میشده است از این رو پیشینیان پادشاه کنونی سرسختانه در برابر انتقال پادشاهی به نسل بعدی مقاومت میکردند. وقتی 37 پسر بنسعود به جناحهای مختلف تقسیم و دچار اختلاف شدند، تصور کنید اگر صدها نوه بخواهند برای رسیدن به تاج و تخت با یکدیگر بجنگند، آنگاه چه روی خواهد داد؟! اما ملک سلمان با تعیین یکی از نوههای بنسعود بهعنوان پادشاه بعدی این مشکل را به جان خرید. «مقرن» جوانترین پسر در قید حیات بنسعود قرار بود وارث سلطنت باشد اما اکنون پادشاه با بیرحمی او را کنار زده است. شاهزاده «سعود الفیصل» وزیر امور خارجه نیز پس از
40 سال از سمت خود برکنار شد. برکناری سعود الفیصل با اتخاذ سیاستهای قاطعانهتر همزمان شده است. ماه گذشته ملک سلمان بمباران یمن را آغاز کرد که یکی از بزرگترین عملیاتهای نظامی در تاریخ عربستان محسوب میشود. عربستان همچنین به منظور آسیب رساندن به اقتصاد روسیه و ایران تصمیمی مهم برای کاهش قیمت نفت اتخاذ کرده است. عربستان که تا پیش از این بسیار محتاط بود و همواره تلاش میکرد در سایه اعمال نفوذ کند، اکنون آشکارا از هر اهرمی برای قدرتنمایی استفاده میکند. علت این تغییر رویه ترس از بلندپروازیهای ایران است اما رقابت با این قدرت شیعه مساله جدیدی نیست؛ آنچه جدید است برآورد عربستان از موضع آمریکاست. در گذشته سران عربستان احساس میکردند میتوانند برای برقراری نظم در خاورمیانه و تامین امنیت کشورشان به آمریکا اطمینان کنند اما اکنون ملک سلمان بر این باور است این دوران به پایان رسیده است. وی معتقد است آمریکا در حال عقبنشینی از منطقه و رها کردن عربستان به حال خود است. از این رو تصمیماتی که پیشینیان سلمان از اتخاذ آنها خودداری میکردند، اکنون اجتنابناپذیر به نظر میرسد.
دیلی تلگراف