دیوید اسپو: جمهوریخواهان که کنترل کنگره آمریکا را در دست دارند، خواهان قدرت تصمیمگیری درباره مذاکرات به منظور کاستن از تحریمها علیه ایران در ازای اعطای امتیازات از سوی این کشور درباره تحقیق و توسعه هستهای خود و تبدیل یک دستاورد مورد حمایت 2 حزب به قانون به منظور نشان دادن قابلیت حاکمیت منطقی هستند.
زمانی که پای گفتوگوها با ایران به میان میآید، «باراک اوباما» رئیسجمهور آمریکا بر زدن حرف نهایی تاکید دارد.
2 طرف، خواست خود را وارد طرحی خواهند کرد که به تصویب سنا رسید؛ یک مصالحه کلاسیک که بدون به چالش کشیدن جدی قدرت رئیسجمهور برای هدایت سیاست خارجی براساس قانون اساسی، اختیارات کنگره را افزایش میدهد.
براساس این طرح- که هماکنون به مجلس نمایندگان میرود- کنگره وقت خواهد داشت پیش از لغو تحریمها، برای رد هرگونه توافق رای بدهد. اوباما نیز حق خود را برای وتوی مخالفت نمایندگان محفوظ میدارد. در صورتی که دموکراتها به صورت گروهی دولت را تنها نگذارند، وتوی اوباما پابرجا خواهد بود و توافقنامه به اجرا درخواهد آمد. پیامدهای بلندمدتتر تلاش (ادعایی) ایران برای دستیابی به تسلیحات هستهای، بقای اسرائیل و آینده خاورمیانه، در مبارزات انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 به منظور انتخاب جانشین اوباما، بهطور مفصل مورد بحث قرار خواهد گرفت.
«تد کروز» سناتور تگزاس، این هفته در سخنانی در سنا اعلام کرد: «من قبول دارم که دادن نقشی مناسب به کنگره درباره یک توافقنامه بینالمللی درباره این موضوع، از اهمیت فوقالعادهای برخوردار است».
وی که یکی از گزینههای جمهوریخواهان برای نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری است، در عین حال افزود: با توجه به اوضاع کنونی، «بعید است این مصوبه جلوی یک توافق بد با ایران را بگیرد». این اظهارات نشاندهنده نبرد پیش رو در کنگره در سال جاری میلادی زمانی که توافقنامه برای رأیگیری ارائه میشود، است.
کروز میخواست کنگره را ملزم کند پیش از اجرای هر گونه توافق، در حمایت از آن رای مثبت دهد که این به نمایندگان، نه دولت، قدرت تصمیمگیری نهایی را اعطا میکرد. این برای کاخ سفید، غیرقابل قبول بود و در نتیجه، هیچگاه در سنا به رای گذاشته نشد؛ یکی از بسیاری از تغییرات پیشنهادی که به همین علت، سرنوشت مشابهی پیدا کرد.
کروز تنها نامزد احتمالی انتخابات ریاست جمهوری نبود که خود را وارد 3 هفته رایزنی درباره طرحی کرد که سرانجام با 98 رأی موافق و تنها یک رای مخالف به تصویب رسید.
«مارکو روبیو» سناتور جمهوریخواه فلوریدا، تغییری را پیشنهاد کرد که ایران را ملزم میکرد بهعنوان یکی از پیششرطهای کاهش تحریمها، حق موجودیت اسرائیل را به رسمیت بشناسد. وی، اوباما را به «اقناع دائمی» ایران در جریان مذاکرات متهم و اعلام کرد توافق احتمالی به معنای گامی به سوی جنگ است.
با این حال، اصلاحیه وی نیز میتوانست طرح مورد حمایت 2 حزب را متزلزل کند. با توجه به سیاست داخلی، دموکراتها برای دادن رای منفی به این پیشنهاد، مشکل داشتند و تایید آن باعث میشد رئیسجمهور حمایت از روی اکراه خود را از این طرح پس بگیرد. این پیشنهاد کنار گذاشته شد.
در نهایت، روبیو، همچون کروز، به این طرح رای مثبت داد. وی گفت: «حداقل، این، فرآیندی را ایجاد میکند که براساس آن، مردم آمریکا از طریق نمایندگان منتخب خود میتوانند درباره یک مساله با اهمیت فوقالعاده بحث کنند».
این همان دیدگاهی بود که «میچ مککانل»، رهبر اکثریت سنا از کنتاکی ابراز کرد. وی که از منتقدان سرسخت سیاستهای اوباما است، سخنرانی خود را در سنا اینگونه آغاز کرد: «مشاهده اینکه سنا بزودی یک طرح مهم دیگر مورد حمایت 2 حزب را به تصویب خواهد رساند، خوب است».
این یک هدف سیاسی فراگیر برای حزبی است که دموکراتها دائما آن را به مدیون بودن به راستگراهای سازشناپذیر متهم میکنند.
مککانل، بهعنوان رهبر اکثریت، هیچ اقدام مشخصی برای رأیگیری درباره اصلاحات پیشنهادی روبیو، کروز و دیگر جمهوریخواهان که دموکراتها و کاخ سفید بیشترین اعتراض را به آن داشتند، اتخاذ نکرد. وی با انتقاد از توافق احتمالی، در عین حال اعلام کرد این مصوبه، «بهترین فرصت را در اختیار رأیدهندگان ما، از طریق کنگرهای که انتخاب میکنند، قرار میدهد تا وارد بحث درباره مذاکرات
کاخ سفید با ایران شوند».
«باب کورکر» سناتور تنسی و رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا اعلام کرد این مصوبه، نخستین مورد در سالهای گذشته است که کنگره «عرضاندام میکند و قدرتی را که پیش از این به رئیسجمهور داده شده بود، پس میگیرد».
«بن کاردین» سناتور مریلند و دموکرات ارشد این کمیته، این طرح را یک نمونه عالی از حمایت 2 حزب از یک مساله با اهمیت زیاد توصیف کرد و گفت: «این مصوبه درباره محتوای توافقنامه احتمالی با ایران قضاوت نمیکند بلکه به کنگره، فرصت میدهد هر گونه توافقی که تحریمهای کنگره را به حال تعلیق در خواهد آورد، بررسی کند».
«اریک شولتز» سخنگوی کاخ سفید با اعلام اینکه اوباما این مصوبه را به شکل فعلیاش امضا خواهد کرد، در عین حال افزود: «اگر تغییراتی در مجلس نمایندگان انجام شود که انعقاد توافقنامهای را که جلوی دستیابی ایران به سلاح هستهای را میگیرد، به خطر بیندازد، ما با آن مخالفت خواهیم کرد». کروز که استدلال میکند توافق احتمالی چنین کاری انجام نمیدهد، اوضاع را تا حدی متفاوت میبیند.
وی گفت: «جای تعجب نیست که کاخ سفید از مخالفت خود با این مصوبه دست برداشته است. همه آن کاری که رئیسجمهور باید برای تحمیل یک توافق بد با ایران بر آمریکا انجام دهد، داشتن 34 سناتور در حزب دموکرات یا 145 عضو (مجلس نمایندگان) است»؛ رقمی که برای وتو، لازم است.
آسوشیتدپرس