عبدالباری عطوان*: سرتیپ احمد العسیری، سخنگوی ائتلاف ضد یمن دوشنبه اعلام کرد حملات هوایی ضد یمن از سر گرفته میشود اما سوالی که اینجا وجود دارد این است که این حملات هوایی تا چه زمانی ادامه مییابد و این بار هواپیماهای جنگی میخواهند کجا و چه چیزی را بمباران کنند. آتشبس عموما زمانی اتفاق میافتد که طرفین درگیر از طریق میانجیها به توافق میرسند و مدتی دست از جنگ بر میدارند اما این قانون درباره آتشبس یمن صادق نبود، زیرا عربستان به دلیل فشارهای بینالمللی و به دلیل وخامت اوضاع انسانی در یمن ناچار شد تن به این آتشبس بدهد، زیرا حدود 24 میلیون یمنی از نبود غذای کافی، آب آشامیدنی سالم، سوخت، دارو و برق رنج میبرند و بیش از 500 هزار نفر نیز برای یافتن مکانی امن، خانه و کاشانه خود را ترک کردهاند و البته این ارقام در حال افزایش است. در حال حاضر همه اتفاقنظر دارند که راهحل سیاسی تنها گزینه برای برونرفت از این جنگی است که یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان آن را علیه یکی از فقیرترین کشورها آغاز کرده اما برای رسیدن به این هدف باید بسترهای لازم را فراهم آورد و البته تاکنون این بستر فراهم نشده است. تلاشهای عربستان برای برگزاری کنفرانسی با مشارکت همه گروههای یمنی بدون حاشیه راندن گروهی خاص جهت حل بحران یمن در ژنو، با شکست مواجه شده است. در حالی که عربستان پیوسته اصرار داشته این کنفرانس در ریاض آن هم با حضور نمایندگان یمنی طرفدار خود و به ریاست عبدربه منصور هادی برگزار شود اما جنبش انصارالله و برخی طرفهای دیگر یمنی این کنفرانس را تحریم کردهاند و البته این کار آنها منطقی و قابل درک است، زیرا ریاض نهتنها در حوادث یمن بیطرف نبوده بلکه عربستان به یمنیها اعلام جنگ کرده و جنگندهها و بمبافکنهایش را برای بمباران این کشور فقیر عربی فرستاده و یمن را از زمین و هوا و دریا به محاصره درآورده و به همین دلیل رفتن به ریاض برای شرکت در چنین کنفرانسی به معنای تسلیم شدن در برابر عربستان و پذیرفتن شرطهای این کشور است و این یعنی بهعنوان مثال انصارالله باید همه سلاحهای خود را تحویل دهد، از صنعا و تعز، عدن و الحدیده عقبنشینی کند و در نهایت برای استقبال از عبدربه منصور هادی، رئیسجمهوری مستعفی یمن فرش قرمز پهن کند. تسلیم شدن در فرهنگلغت یمنیها جایی ندارد و اگر عربستانیها که چندین بار علیه این کشور اعلان جنگ کردهاند، این حقیقت را نمیدانند که این فاجعه بسیار بزرگی است. عربستان با نادیده گرفتن بسیاری از گروههای یمنی و از جمله جنبش انصارالله مرتکب اشتباه بزرگی میشود و با این سیاستها نمیتوان راهحلی سیاسی برای بحران یمن یافت بلکه چنین سیاستهایی باعث تشدید خشونتها و پیچیدگی اوضاع در این کشور میشود.
عربستانیها در اقدامی خودسرانه شبکههای تلویزیونی یمن را تعطیل و از پخش آنها در ماهوارههای عربی خودداری کردند ولی این حق همه طرفهاست که دیدگاههای خود را بیان کنند حتی اگر طرف آنها دشمن باشد. آزادی بیان یعنی این و حتی در زمان جنگ نیز اخلاقیات نباید فراموش شود. کنفرانس ریاض برای حل بحران با چالشهای زیادی مواجه است، زیرا همه گروههای یمنی در این کنفرانس حضور ندارند و از سوی دیگر این کنفرانس در محلی برگزار شده که مناسب این کار نیست به همین دلیل باید گفت کنفرانس ریاض باید در جایی بیطرف مانند ژنو یا مسقط یا الجزایر یا حتی در مقر سازمان ملل برگزار شود. امیدوار بودیم آتشبس تمدید میشد تا شرایط برای ارسال کمکهای بشردوستانه به شمار بیشتری از مردم یمن فراهم میآمد. ادامه جنگ نتیجهای جز کشتار و ویرانی ندارد، مهاجمان از این پس میخواهند چه اهدافی را بمباران کنند. مگر جایی برای بمباران باقی مانده است. به نظر ما، عربستان در حمله به یمن از رسیدن به بیشتر هدفهای خود ناکام مانده است، انصارالله همچنان در حال پیشروی است و شبکه القاعده نیز در حال قدرت یافتن و همچنین اقامت عبدربه منصور هادی در ریاض در حال طولانی شدن است و اینگونه که مشخص است جنگ در یمن در حال گسترش است و در نتیجه باید انتظار ویرانی بیشتر این کشور و کشته و زخمی شدن شمار بیشتری از مردم را داشت.
*تحلیلگر برجسته مسائل منطقه