ارگ بهارستان، میراث تاریخی ۲۳۰ ساله استان خراسانجنوبی به دلیل بیمهری مسؤولان پا به خزان گذاشته و به دلیل آب شدن روزانه شکوهش در آستانه پیوستن به دفتر گمشدگان بناهای تاریخی است.بنای تاریخی ارگ بهارستان یکی از بزرگترین و با شکوهترین باغهای ایرانی که همچون نگینی زیبا در دل کویر خراسان جنوبی درخشیده و بهار را در ذهن هر مخاطبی تداعی میکند سالهاست که در کانون بیتوجهی قرار گرفته و دوره خزان را طی میکند. متاسفانه این سازه تاریخی سالها قبل از شناسایی و ثبت در فهرست آثار ملی بخش گستردهای از آن توسط نهادهای مختلف دولتی و نیمه دولتی مجزا شده و آنچه از این باغ باشکوه باقیمانده کوشکی نیمه ویران و فضایی مخروبه است. ارگ بهارستان یکی از مهمترین آثار تاریخی شهر بیرجند متعلق به دوره افشار است که در تاریخ ۲۵ اسفند ۱۳۷۹ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسید. این بنای با ارزش تاریخی با نمایی زیبا و ساختاری ظریف و چشمنواز روزگاری توجه هر رهگذر و پژوهشگری را به خود جلب میکرد اما اکنون تبدیل به متروکهای شده که نه تنها توانایی جذب رهگذران را ندارد بلکه از کنارش که میگذری ترس و وحشتی عجیب تمام وجودت را فرا میگیرد. حدود ۶ سال پیش خبرگزاری مهر خبرها و گزارشهایی درباره تخریب ارگ بهارستان بیرجند منتشر کرد به امید اینکه شاید دست نوازشی از سوی مسؤولان میراث فرهنگی و متولیان این ارگ بر سر این میراث به جامانده از دوره افشاریه کشیده شود اما افسوس که تاکنون این میراث
۲۳۰ ساله تاریخی در استان دلسوزی بر خود نیافته است. هماکنون به جرات میتوان گفت بیش از ۹۰ درصد این بنای تاریخی به طور کلی تخریب شده و در آستانه پیوستن به دفتر تاریخ است تا آیندگان تنها نامی از آن را به عنوان یکی از آثار تاریخی در کتابها بخوانند. هر چند مسؤولان متعددی در رسانههای استان برای کمک به این بنای تاریخی قول دادهاند اما متاسفانه تاکنون در عمل جز روزگار ناخوشتر از گذشته برای ارگ چیزی رقم نخورده است. طرح مستندسازی و آسیبشناسی ارگ بهارستان از جمله برنامههایی بود که مسؤولان استانی خبر از تهیه و تدوین آن را در سالهای گذشته داده بودند اما 2 سازمان متولی تقصیر عدم اجرای برنامهها و رسیدگی به این ارگ را گردن یکدیگر میاندازند. در حالی که میراث فرهنگی علت اصلی تخریب و عدم رسیدگی به این بنا را عدم مالکیت میراث فرهنگی و بنیاد مستضعفان را متهم در پرونده ارگ بهارستان میداند اما مسؤولان بنیاد مستضعفان استان معتقدند این بهانه برای توجیه کمکاری توسط میراث فرهنگی است. مدیر پایگاه بافت تاریخی بیرجند در گفتوگو با مهر، با اشاره به اینکه در حال حاضر ۶۰ اثر تاریخی ثبت شده در محدوده شهرستان بیرجند وجود دارد، اظهار کرد: آثار تاریخی زیادی در این شهرستان وجود داشته که احتیاج به احیا و مرمت دارند. علیرضا نصرآبادی بیان کرد: هر کدام از این آثار جایگاه خاص خود را دارند و ما نمیتوانیم بین آنها تفاوت خاصی قائل شویم و اعتبارات ما برای مرمت و احیای این بافتها اندک است. وی با بیان اینکه ارگ بهارستان مالک شخصی دارد و در اختیار بنیاد مستضعفان است، گفت: با توجه به اعتبارات اندک، میراث فرهنگی به تنهایی قادر به مرمت این بافت نیست و نیاز به مشارکت خود مالک دارد. مدیر پایگاه بافت تاریخی بیرجند اضافه کرد: با توجه به اینکه اگر ارگ بازسازی و مرمت شود خود بنیاد مستضعفان از آن استفاده خواهد کرد و بهره آن را خواهند برد، باید با میراث فرهنگی در این زمینه مشارکت کنند اما تاکنون بنیاد مستضعفان کار خاصی در این زمینه انجام نداده است. همچنین سرپرست سازمان اموال و املاک بنیاد مستضعفان خراسان جنوبی نیز در گفتوگو با مهر، با اشاره به اینکه این بنا از حدود 5 سال پیش برای مرمت و احیا به میراث فرهنگی واگذار شده است، گفت: این سازمان نهتنها تاکنون کاری برای مرمت آن انجام نداده بلکه آن را تخریب نیز کرده است. حسن خسروی بیان داشت: در حال حاضر باغ اندود این بنا که باید ارگ را نگهداری کند به طور کامل خراب شده و علاوه بر این اتاقهای ارگ که میتوانست بازسازی شوند به انباری برای مصالح میراث فرهنگی تبدیل شده و به طور کامل تخریب شده است.