گروه سیاسی: سیدعباس عراقچی، معاون امور حقوقی و بینالمللی وزارت امور خارجه و عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای دوشنبهشب در برنامه گفتوگوی ویژه خبری شبکه دوم سیما حضور یافت و به تشریح آخرین وضعیت مذاکرات هستهای پرداخت و به برخی سوالات مطرح پاسخ داد.
به گزارش فارس، عراقچی در بخشی از این برنامه با بیان اینکه پروتکل الحاقی به عنوان یک رژیم متعارف بینالمللی برای ما جزو خطوط قرمز نبود، خاطرنشان کرد: از همان ابتدا به ما اجازه پذیرفته شدن پروتکل الحاقی در طول مذاکرات داده شد. هنوز که پذیرفته نشده و هنوز توافقی نداریم ولی به عنوان یکی از مواردی که میتواند مورد پذیرش واقع شود، جزو دستورالعملهای تیم مذاکرهکننده بوده است. البته ممکن است خطوط قرمز در طول زمان جا به جا شوند. ممکن است پروتکل الحاقی در مقطعی جزو خطوط قرمز نباشد که هنوز نشده و دستورالعملهای ما تغییر نکرده است. وی ادامه داد: در پروتکل الحاقی دسترسی به سایتهای غیرهستهای وجود دارد. وی خاطرنشان کرد: اگر توافقی صورت گیرد، طبق دستورالعملهای ما، آن موقع باید روندهای قانونی آن طی شود. اگر چیزی خلاف مصوبه مجلس است باید نظر مجلس گرفته شود. اصلا جای نگرانی وجود ندارد. ما داریم مذاکره میکنیم، در مذاکره پذیرش پروتکل الحاقی جزو مواردی بوده که به ما اختیار داده شده بود که پذیرش آن را در طول مذاکره مدنظر قرار دهیم. عراقچی با اشاره به برنامه اقدام مشترک ژنو و اینکه تصویب پروتکل الحاقی منوط به نظر مجلس است، خاطرنشان کرد: در توافق نهایی نیز همین خواهد بود. اگر توافق نهایی در کار باشد پروتکل الحاقی منوط به نظر مجلس و طی روالهای قانونی است. ما نمیتوانیم به عنوان مذاکرهکننده دولت از طرف مجلس قول بدهیم.
ما میتوانیم مذاکره کنیم و بگوییم این ممکن است شدنی شود، منوط به نظر مجلس. معاون وزیر امور خارجه همچنین در پاسخ به سوالی درباره
سوء استفاده از بازرسیها خاطرنشان کرد: اینکه در گذشته ممکن است اطلاعاتی از داخل مراکز ما به دست بازرسان رسیده باشد حتماً نقطه ضعفی است که باید برطرف شود و این نگرانی و دغدغه ماست. نباید اجازه دهیم از بازرسیها سوءاستفاده شود.
پروتکل الحاقی شامل مراکز نظامی هم میشود
عراقچی در بخش دیگری از سخنان خود درباره نحوه دسترسی با پروتکل الحاقی به مراکز غیرهستهای هم توضیحاتی ارائه کرد. معاون وزیر امور خارجه با بیان اینکه در پروتکل الحاقی دسترسی به سایتهای غیرهستهای پیشبینی شده، آن هم دسترسی مدیریتشده، گفت: سایت غیرهستهای ممکن است شامل مراکز نظامی هم باشد. وی در توضیح دسترسی مدیریتشده عنوان کرد: یعنی اگر به بازرسی از آژانس ماموریت داده میشود که مطمئن شود امر خلافی در مرکزی غیر از مراکز هستهای ما صورت نمیگیرد، این فرد به ترتیبی وارد و خارج از این مرکز میشود که هیچ اطلاعاتی غیر از آنچه نیاز دارد به دستش نیاید. عراقچی گفت: آژانس مامور کشف فعالیتهای خلاف هستهای است نه هیچ کار دیگری. فعالیتهای هستهای یک شاخصی دارد که مواد رادیواکتیو تولید میکند و در محیط به جا میماند.
دستمال هستهای!
عراقچی در ادامه به چگونگی نمونهبرداری آژانس از مراکز هستهای و غیرهستهای نیز اشاره کرد. وی بر تفکیک بین عنوان بازرسی و دسترسی تاکید کرد. معاون وزیر امور خارجه گفت: برای اینکه بازرسان آژانس مطمئن شوند در مکانی فعالیت هستهای غیرقانونی صورت گرفته یا نگرفته، فقط یک نمونهبرداری محیطی برای آنها کفایت میکند. یک دستمالی دارند که میکشند به وسیلهای که مدنظرشان است و اگر مواد رادیواکتیو در محل وجود داشته باشد اثر آن روی دستمال میماند و بعد در وین آن را تجزیه و تحلیل میکنند. وی گفت: آن چیزی که به عنوان بازرسی در ذهن ماست که وارد محلی شوند و عکس بگیرند و... اصلاً به این معنا نیست و به عنوان دسترسی مدیریتشده است. شما حتی میتوانید چشمان بازرس را از بیرون مرکز ببندید و همه وسایلش را میگیرید و در همان نقطهای که خواسته میبرید و باید مختصات جغرافیایی محلی را که خواسته از قبل داده باشند. عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای عنوان کرد: آنها را به همان نقطه میبرند و در همان نقطه چشمش را باز میکنند، جیپیاس به او میدهند که کنترل کند مختصات جغرافیایی درست است، نمونهبرداری محیطی میکند، دوباره چشمانش را میبندند و بیرون میبرند. اگر چیزی باشد که نخواهید ببیند میتوان روی آن را پوشاند یا بیرون برد. اینها تکنیکهایی است که کشورها در حال اجرای آن هستند. وی پرسید: آیا این به معنی بازرسی از مراکز نظامی است؟ این باید قضاوت شود. اگر دسترسی مدیریتشده در چارچوب بازرسی ممنوعه توسط مقام معظم رهبری تعریف میشود، سمعا و طاعتا ما رد میکنیم. من فکر میکنم در آن چارچوب نیست، ولی اگر مقامات نظامی مربوط و مجلس و شورایی که مقام معظم رهبری مشخص کردند به این نتیجه برسند این دسترسی که در پروتکل الحاقی وجود دارد در زمره همان بازرسیهای ممنوعهای است که رهبری فرمودند، برای ما مطاع است و خواهیم گفت همین دسترسی مدیریتشده را هم نخواهیم داد.
امکان سوءاستفاده از دستمال نیست
عراقچی در پاسخ به این سوال که اگر آژانس از دستمال برای نمونهبرداری سوءاستفاده کند چه پیش میآید؟ عنوان کرد: امکان سوءاستفاده از آن دستمال نیست. معمولاً 2 دستمال کشیده میشود یکی نزد کشور میماند و یکی را بازرس آژانس میبرد و هر ادعایی کرد آن دستمالی که نزد کشور پذیرنده است گواه و شاهد است. معاون وزیر امور خارجه گفت: آژانس بدون مدرک و دلیل نمیتواند ادعا کند. ما ادعایی نداریم و نمیخواهیم به هر طریقی پروتکل الحاقی را قبول کنیم. 2 سال و نیم پروتکل الحاقی را داوطلبانه اجرا کردیم و من به خاطر ندارم در آن مقطع گزارش یا شکایتی از دوستان ما در بخش نظامی رسیده باشد که آژانس از اختیارات خود سوء استفاده کرده است. عضو ارشد تیم مذاکرهکننده هستهای اضافه کرد: آنچه برای ما اصل و خط قرمز است این است که از این دسترسیها هیچ سوءاستفادهای نباید صورت گیرد، اگر به این جمعبندی برسیم که این دسترسی مدیریتشده همانی است که مقام معظم رهبری به آن اشاره داشتند و در تعریف بازرسیها از مراکز نظامی و ممنوعه از دید مقام معظم رهبری میگنجد، ما حتماً پروتکل الحاقی را نمیپذیریم. ممکن است عدم پذیرش پروتکل باعث شود توافقی نداشته باشیم، خب! نداشته باشیم. وی گفت: اعتراضاتی که در داخل آمریکا شد کمتر در داخل کشور ما به آن توجه شد. ممکن است تقسیم وظیفه در آمریکا نیز صورت گیرد، البته نمیدانم جناحهای سیاسی در کشور ما تقسیم وظیفه میکنند یا رقابت میکنند. عراقچی همچنین درباره لغو تحریمها گفت: اختلاف نظرهای حقوقی هست که آیا یک قانون را لغو میکنند یا اجرای آن را لغو میکنند. ما معتقدیم باید خود قانون لغو شود، آنها معتقدند اجرای قانون را لغو میکنند. بحثهای حقوقی ما ادامه دارد.