گروه اقتصادی: روند حذف شدن افراد و خطا در شناسایی پردرآمدها نشان میدهد غیر از شاخصهای اعلام شده، دولت معیارهای دیگری هم برای حذف افراد در نظر گرفته است. به گزارش «وطنامروز» برخی از افرادی که یارانه آنها حذف شده هیچکدام از شاخصهایی را که در سامانه اعتراض حذفشدگان اعلام شده ندارند. بدینترتیب مشخص است دولت برای حذف یارانه نقدی افراد به غیر از معیارهای اعلام شده دلایل دیگری که آن را اعلام نمیکند داشته است. این موضوع در راستای اطلاعرسانی ناقص دولت درباره مسائل اقتصادی صورت میپذیرد و گویا قرار نیست این موضوع فعلا حل شود. جالب اینکه مسؤولان آمارهای مختلف حذف افراد را اعلام کردهاند اما جدیدترین آمار حذف مربوط به معاون نوبخت میشود. علیرضا صالح، معاون سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور در این باره گفته دولت فقط یارانه نقدی 50 هزار میلیاردر تهرانی را قطع کرده است! وی در این باره گفت: دولت تنها یارانه ۵۰ هزار نفر از تهرانیهایی را که درآمد بالا و میلیاردی داشتند، قطع کرد و یکسوم میلیاردرهای تهران که یارانه آنها قطع شده با مراجعه به سازمان هدفمندی یارانهها خواستار دریافت مجدد یارانه شدند. وی بیان کرد: اعتراضهای زیادی علیه دولت برای حذف عده معدودی از مردم از دریافت یارانه نقدی شده اما دولت تنها یارانه تعداد۵۰ هزار نفر از افرادی را در تهران که درآمد بالا و میلیاردی داشتند، قطع کرده است. معاون امور مجلس سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور با بیان اینکه مسؤولان و شخص رئیسجمهور به هیچ عنوان راضی به کاهش یا قطع یارانه افراد کمدرآمد جامعه نیستند، خاطرنشان کرد: از زمان اجرای طرح هدفمندی یارانهها تا زمان شروع دولت یازدهم بیش از ۹۵ هزار میلیارد تومان از محل افزایش قیمت حاملهای انرژی نصیب دولت شد. این میزان تا تاریخ دوم اردیبهشت 1393 به بیش از ۱۳۵ هزار میلیارد تومان افزایش یافته است. براساس ماده 7 قانون هدفمندی یارانهها باید ۵۰ درصد این میزان بین مردم و بخش بهداشت و درمان و ۵۰ درصد دیگر نیز بین بخش تولید و خود دولت توزیع شود. صالح با اشاره به اجرای قانون هدفمندی یارانهها خاطرنشان کرد: سال گذشته با وجود اینکه قانون اجازه حذف تعدادی از یارانه بگیران را به ما داد، ما فقط 80 هزار نفر را توانستیم حذف کنیم که البته حذف همین تعداد نیز جنجالهایی را به پا کرد و کل حذفشدگان به یک میلیون نفر هم نرسید. وی افزود: در اجرای قانون هدفمندی یارانهها متاسفانه هیچگونه توجهی به بخش بهداشت و درمان نشده است به همین منظور در طول یک سال گذشته 6 هزار میلیارد تومان به بخش بهداشت و درمان اختصاص دادیم که تأثیر آن در بین مردم به خوبی دیده میشود.
شاخصهای پنهان
محسن بهرامیارضاقدس، مشاور معاون اجرایی رئیسجمهور چند روز پیش درباره معیارهای حذف افراد از لیست یارانه نقدی گفته بود: 4 عامل برای حذف افراد غیرنیازمند از دریافت یارانه مشخص شده است. تعداد عائله خانوار، شهر محل سکونت، برخورداری از منزل مسکونی ملکی و نوع و مدل خودروی شخصی از شاخصهای مورد نظر دولت در حذف افراد غیرنیازمند است. اظهارات مسؤولان دولتی و شاخصهای اعلام شده در سامانه اعتراض به حذف افراد از یک طرف و اظهارات برخی حذفشدگان از طرف دیگر نشان میدهد معیارهای دیگری هم برای حذف یارانه نقدی افراد در نظر گرفته شده است. به عنوان مثال یکی از حذفشدگان در گفتوگو با «وطنامروز» اعلام کرد یارانه نقدی وی از فروردین قطع شده این در حالی است که کاسبی با درآمد معمولی است. وی وقتی برای اعتراض به سازمان هدفمندی مراجعه میکند به او اعلام میشود به علت انجام سفر خارجی در چند سال پیش از دریافت یارانه محروم شده است. یا فرد دیگری که خانه وی در جنوب تهران است و خودرو و درآمدی معمولی دارد نیز جزو حذفشدگان از یارانه نقدی قرار گرفته است و هیچکدام از معیارهای اعلام شده شامل حال وی نمیشود. این در حالی است که این فرد به علت ماموریتهای کاری سفرهای خارجی میرود و به احتمال فراوان همان معیارهای پنهان که اتفاقا پرخطا هم است موجب شده وی از لیست یارانهبگیران حذف شود. جالبتر اینکه برخی افرادی که حذف شدهاند در تماس با ما اظهار میکنند درآمدی بسیار معمولی دارند در حالی که معاون نوبخت مدعی است فقط میلیاردرهای تهرانی از لیست یارانهبگیران حذف شدهاند و 33 درصد آنها تاکنون هم به حذف خود معترض شدهاند. این مساله نشان میدهد اولا حذف افراد پرخطا بوده است و دوما آمار درستی ارائه نشده است. همچنین مشخص میشود دولت معیارهایی غیر از شاخصهای دیگر برای حذف افراد در نظر گرفته که بنا به دلایل نامعلوم نمیخواهد رسانهای شود. همین معیارهایی که دولت اعلام کرده بسیار کلی و نامفهوم است. مثلا یکی از شاخصهای افراد در حذف از یارانه نقدی، خودرو اعلام شده است اما معلوم نیست چه نوع خودرو با چه ارزشی ملاک پردرآمد بودن است. دولت اعلام نکرده از نظر آن دارنده خودرو با چه ارزشی پردرآمد محسوب میشود. یا درباره خانه، چه کسی خانهها را ارزشگذاری میکند و مالک چه خانهای با کدام موقعیت جغرافیایی پردرآمد محسوب شده و یارانهاش قطع میشود. یا مسؤولان دارنده چه شغلی را پردرآمد و شایسته حذف از یارانه نقدی میدانند. مثلا اگر قرار است یارانه نقدی پزشکان قطع شود آیا دولت این احتمال را نمیدهد که امکان دارد یک پزشک کمدرآمد در کشور وجود داشته باشد؟ جالب اینکه قائممقام بانک مرکزی نیز اعلام کرده در زمینه اجرای قانون هدفمندی یارانهها بانک مرکزی با دولت همکاری میکند. شاید در نگاه اول تنها همکاری دولت با بانک مرکزی در شناسایی پردرآمدها و بررسی حساب بانکی آنها باشد اما مسؤولان قویا این موضوع را رد میکنند. کمیجانی در این باره گفته است: «بانک مرکزی در این زمینه هماهنگ با دولت عمل میکند و به واسطه آثار کلان اقتصادی ناشی از اجرای مراحل بعدی قانون هدفمندسازی یارانهها، مراقبتهای لازم را دارد.» با وجود اینکه دولت نمیپذیرد حسابهای بانکی افراد برای شناسایی پردرآمدها بررسی میشود اما درآمد و پولی که در حساب افراد است میتواند یکی از معیارهای دولت برای حذف افراد هم باشد. دولت مدعی است حسابهای بانکی را چک نمیکند اما نوع خانه و ماشین و حتی معاملاتی که افراد انجام دادهاند را بررسی میکند تا یارانه نقدی پردرآمدها را حذف کند. در این میان بهتر است دولت برای حذف افراد معیارهای حذف را - حتی آنهایی که اعلام نشده و پنهان هستند- دقیق و شفاف اعلام کند تا هیچگونه ابهامی در این زمینه وجود نداشته باشد و خطای حذف نیز کاهش یابد.