printlogo


کد خبر: 139271تاریخ: 1394/3/10 00:00
تقویم تاریخ

انعقاد عهدنامه «ارز روم» میان ایران و عثمانی (1226 ش)
در زمان سلطنت محمدشاه قاجار، والی بغداد به تحریک بازرگانان بصره که از رونق گرفتن بندر خرمشهر زیان دیده بودند، این بندر را مورد تجاوز قرار داد و پس از کشته و زخمی کردن عده‏ای، اموال بازرگانان را به غارت برد. در پی آن، دولت ایران نماینده‏ای به عثمانی فرستاد تا با آنان به مذاکره پرداخته، جبران خسارات وارده را خواستار شود. در این اثنا، دولت عثمانی مدعی شد بندر خرمشهر جزو خاک عثمانی است و این حادثه را مساله‏ای داخلی می‏داند. در پی این ادعا، دولت ایران نیز تهدید کرد به تلافی حمله به خرمشهر، شهر بغداد را هدف حملات خود قرار خواهد داد. اما دولت عثمانی که پس از جنگ‏های خود با روسیه، تمایلی به جنگ با ایران نداشت، نماینده‏اش را به ایران فرستاد و بندر خرمشهر را تخلیه کرد. پس از آن، مذاکرات 2 طرف آغاز شد. در این اثنا بار دیگر کشتاری در کربلا روی داد و در آن ایرانیان مقیم کربلا قتل عام شدند. این حادثه، دولت ایران را بشدت عصبانی کرد اما با تلاش‏های سیاسی، مذاکرات صلح آغاز شد و پس از گذشت 2 سال، قرارداد ارز روم در دهم خرداد 1226 ش برابر با 16 جمادی‌الثانی 1262 ق بین ایران و عثمانی امضا شد. نماینده ایران در این کنفرانس، میرزا تقی‌خان فراهانی معروف به امیرکبیر بود که تلاش و تدبیر او، شگفتی و تحسین نمایندگان روس و انگلیس را برانگیخت. به موجب این پیمان دولت ایران از ادعای خود نسبت به سلیمانیه چشم پوشید و در عوض دولت عثمانی مالکیت ایران بر بندر خرمشهر و حق کشتیرانی در رودخانه شط‌العرب را به رسمیت شناخت و مقرر شد دولت عثمانی از بدرفتاری با زائران و بازرگانان ایرانی پرهیز کند.

آغاز قیام سربداران علیه نیروهای مغول(738 ق)
پس از یکصدوبیست سال استیلای قوم تاتار و مغول بر ایران و بسیاری از مناطق آسیا، قیام مردمی در باشتین و سبزوارِ خراسان علیه ظلم و تعدی حاکمان مغول و عاملان مزدور آنان به وقوع پیوست. این نهضت که به قیام «سربداران» شهرت یافته است، از لحاظ وسعت، بزرگ‌ترین و از نظر تاریخی مهم‌ترین جنبش آزادیبخش خاورمیانه در قرن هشتم هجری بود. تلاش پیگیر رهبران آزاده و متدین این قیام، منجر به تشکیل حکومت مستقل ملی و شیعه مذهب ایرانی در خراسان شد. مهم‌ترین ویژگی‏های این حکومت عبارت بود از: تنفر و انزجار از عنصر مغولی و تثبیت ایدئولوژی تشیع. نخستین حاکم سلسله‏ سربداران، «عبدالرزاق باشتینی» بود که به مدت 2 سال و 4 ماه حکومت کرد. پس از وی، «برادرش وجیه‌الدین امیرمسعود» به حکومت رسید. امیرمسعود به خاطر اختلاف با شیخ حسن جوری (رهبر روحانی نهضت سربداران) و توطئه در قتل او، پایگاه مردمی ‏خویش را از دست داد و حکومتش به‌تدریج رو به ضعف نهاد. به همین جهت سپاهش در نبرد با امرای مازندران متحمل شکست شد و خود وی کشته شد. پس از مرگ امیر مسعود، 10 تن دیگر از این سلسله به حکومت رسیدند. سرانجام در پی هجوم «امیر ولی» به سبزوار و محاصره‏ 4 ماهه‏ این شهر در سال 783 قمری، خواجه علی مؤید، دست نیاز به سوی «تیمور لنگ گورکانی» دراز کرد و از او یاری خواست. با تسلیم شدن خواجه علی مؤید به تیمور لنگ، پرونده‏ حکومت سربداران نیز برای همیشه بسته شد و منطقه‏ خراسان پس از 46 سال رهایی از یوغ استعمار مغولان، مجدداً مقهور و مغلوب آنان شد.

کشف عامل بیماری سیاه‏زخم توسط «لویی پاستور»  (1881م)
باکتری باسیلوس آنتراسیس، عامل بیماری سیاه زخم است. نام‌های دیگر این بیماری در زبان انگلیسی آنتراکس (Anthrax) و به فرانسوی شاربن است. نام آنتراکس از کلمه یونانی (anthrakis) به معنی زغال گرفته شده که به‌دلیل زخم سیاه رنگی است که در این بیماری به‌وجود می‌آید. سیاه‏زخم از بیماری‌های مشترک انسان و تعداد زیادی از حیوانات است که البته در حیوانات شایع‌تر و در انسان کمتر است.


Page Generated in 0/0068 sec