گروه اقتصادی:‌ بررسی آمارهای بانک مرکزی از روند صعودی قیمت همه کالاها به غیر از گروه دخانیات در یک سال اخیر حکایت دارد. به گزارش مهر، مسؤولان دولت تدبیر و امید طی 2 سال فعالیت خود، بارها اعلام کرده‌اند که کاهش نرخ تورم یکی از دستاوردهای مهم اقتصادی آنها بود و توانسته‌اند طی این مدت نرخ تورم را از ۴۰ درصد به حدود ۱۵ درصد کاهش دهند اما با وجود چنین دستاوردی، کاهش نرخ تورم در زندگی روزمره مردم قابل لمس و مشاهده نیست. اگرچه این موضوع بارها مطرح شده و کارشناسان مختلف نظراتی را در این زمینه ارائه کرده‌اند، اما همواره مسؤولان دولتی و بانک مرکزی نسبت به کاهش نرخ تورم و قابل لمس نبودن آن در زندگی مردم توضیحاتی ارائه و مطرح کرده‌اند که کاهش نرخ تورم به معنای کاهش قیمت‌ها نیست و آهنگ رشد قیمت‌ها در بازار کند شده است و این موضوع نباید با کاهش قیمت‌ها اشتباه شود. اخیراً نیز رئیس‌جمهور در نشستی خبری جملاتی در این زمینه مطرح و اعلام کرد که «معیار ما در زمینه گرانی و ارزانی، زندگی و جیب مردم است». وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آمار کاهش تورم دولت شما با جیب مردم همخوانی ندارد، گفت: معیار ما همان جیب مردم است، اما آماری که مراکز رسمی اعلام می‌کنند، یک مبنایی دارند و یک سبدی دارند و بر مبنای آن محاسبه می‌کنند. وقتی می‌گوییم نرخ تورم کاهش یافته، بدین معناست که سرعت حرکت ماشین تورم کاهش یافته، نه اینکه این ماشین متوقف شده یا دنده عقب رفته است. معنای کاهش نرخ رشد تورم، ارزانی نیست، به این معناست که وقتی ماشین اقتصاد به سمت دره حرکت می‌کند، حالا به سمت جاده برگشته و سرعت آن نیز کم شده است. رئیس‌جمهور با بیان اینکه سیاست دولت همچنان کاهش نرخ رشد تورم است، در بخش دیگری از این سخنان تاکید کرده است که دولت دخالتی در آمارها ندارد و بانک مرکزی و مرکز آمار مستقل هستند. ما سفارش چیزی را نمی‌دهیم و آنها خودشان در چارچوب مقررات کار می‌کنند. اگرچه به استناد آمارهای مرکز آمار ایران و بانک مرکزی نرخ تورم روند کاهنده داشته و نزولی است، اما این سوال مطرح است که چرا این روند در زندگی روزمره مردم و مواجهه با قیمت کالاها در بازار قابل لمس نیست و مردم همچنان برای تامین مایحتاج زندگی خود با مشکلاتی مواجه هستند و با وجود کاهش نرخ تورم، قیمت کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم بدون توجه به آن، روند افزایشی حتی اندک را ادامه می‌دهند و گویا بازار از روند کاهنده نرخ تورم تبعیت نمی‌کند. این سخنان رئیس‌جمهور در حالی مطرح می‌شود که نرخ کالاهای اساسی و سفره خانوار به استناد آمارهای بانک مرکزی با افزایش مواجه شده‌اند و قیمت برنج، گوشت قرمز، قند و شکر و چای یا سایر اقلام مورد نیاز خانوارها از جمله لبنیات، تخم‌مرغ، حبوب، میوه‌ و سبزی‌ و غیره در یک سال اخیر روندی افزایشی داشته‌اند. شاخص نرخ تورم در حالی روند کاهنده داشته است که آمارهای بانک مرکزی حاکی از آن است که در یک سال گذشته نرخ لبنیات 7/4 درصد، تخم‌مرغ 7/25 درصد، برنج ۹ درصد، حبوب ۵ درصد، میوه‌های تازه ۶۹ درصد، سبزی‌های تازه 2/8 درصد، گوشت قرمز 3/7 درصد، قند و شکر 5/4 درصد و چای 2/8 درصد رشد کرده است. بانک مرکزی برای محاسبه شاخص تورم نرخ ۳۸۵ قلم کالا را براساس سال پایه آماری ۱۳۹۰ محاسبه می‌کند. براساس آخرین آمارهای بانک مرکزی (فروردین‌ماه ۹۴) که در آن قیمت خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها، پوشاک، مسکن، آب، برق و گاز، بهداشت و درمان، تحصیل و غیره را محاسبه کرده است، نرخ گروه‌های خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها 9/14 درصد، پوشاک و کفش 8/14 درصد، مسکن، آب، برق و گاز و سایر و سایر سوخت‌ها 5/14 درصد، اثاث، لوازم و خدمات مورد استفاده در خانه 4/8 درصد، بهداشت و درمان 2/33 درصد(با وجود وعده‌ها)، حمل‌و‌نقل 8/21 درصد، ارتباطات 5/11 درصد، تفریح و امور فرهنگی 2/24 درصد، تحصیل 7/10 درصد، رستوران و هتل 4/19 درصد و کالاها و خدمات متفرقه 7/14 درصد در یک سال اخیر رشد داشته‌اند. در اصل از بین ۱۲ گروهی که به‌عنوان گروه‌های اصلی بانک مرکزی برای محاسبه نرخ تورم آنها را لحاظ می‌کند تنها یک گروه دخانیات با کاهش قیمت در یک سال اخیر همراه شده و باقی نرخ‌ها روندی صعودی داشته‌اند. بانک مرکزی در محاسبه نرخ‌ها، قیمت نان و غلات، میوه، سبزی، گوشت، قند و شکر، خشکبار، ماهی، روغن، حبوبات، تخم‌مرغ، لبنیات، وضعیت مسکن شخصی و اجاره‌ای، کرایه ماشین، دارو، مواد طبی و درمانی، نرخ تلفن و غیره را که از ۳۱ استان کشور استخراج شده است، لحاظ می‌کند.  با بررسی جزئیات قیمت‌ها مشخص می‌شود که قیمت نان و غلات که از مهم‌ترین اقلام مصرفی خانوارهای ایرانی محسوب می‌شود، در یک سال اخیر رشد 9/12 درصدی را تجربه کرده و دولت طی چندین نوبت نسبت به افزایش قیمت نان اقدام کرده است. نرخ گوشت در یک سال اخیر 5/9 درصد با افزایش همراه بوده، این در حالی است که دولت همواره از ثبات نرخ‌ها در این بازار حکایت می‌کند. از سوی دیگر قیمت ماهی و آبزیان دریایی با افزایش ۲۰ درصدی در همین یک سال مواجه بود و لبنیات و تخم پرندگان که از مهم‌ترین اقلام مصرفی خانوارهاست، رشد 4/17 درصدی داشته، در عین حال نرخ روغن هم در همین مدت زمان 7/36 درصد رشد کرد. در همین حال مهدی تقوی، کارشناس مسائل اقتصادی و استاد دانشگاه در این زمینه در گفت‌وگو با مهر گفت: وقتی نرخ تورم از ۴۰ درصد به ۱۵ درصد کاهش می‌یابد، به معنای ارزان شدن قیمت‌ها نیست؛ به این معناست که قبلا که افزایش قیمت‌ها ۴۰ درصد بود، در حال حاضر به ۱۵ درصد رسیده است. وی افزود: یعنی مردم کالاها را در شرایط فعلی ۱۵ درصد گران‌تر از پارسال می‌خرند در حالی که قبلا ۴۰ درصد گران‌تر می‌خریدند. این در حالی است که اگر نرخ تورم منفی شود، قیمت‌ها کاهش می‌یابد. تورم مثبت به معنای کاهش قیمت نیست، بلکه به معنای افزایش قیمت است، تورم منفی به معنای کاهش قیمت‌ها است. این اقتصاددان تصریح کرد: به عبارت دیگر، سرعت افزایش قیمت‌ها کاهش یافته است. اگر نرخ تورم ۴۰ درصد بود، به این معنا بود که قدرت خرید مردم ۴۰ درصد کاهش می‌یابد اما هم‌اکنون که ۱۵ درصد است، یعنی قدرت خرید مردم ۱۵ درصد کاهش یافته است.