آلن بن میر: با توجه به بنبست بین اسرائیل و فلسطینیان در مذاکرات صلح، تشکیل یک دولت راستگرای جدید در اسرائیل کار را برای دو طرف به منظور دستیابی به یک موافقتنامه صلح دشوارتر کرد. از سوی دیگر رها کردن آنها به حال خود کاری بسیار خطرناک است و به همین علت دولت باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا ممکن است تلاش دیگری را برای ازسرگیری روند صلح بین اسرائیل و فلسطینیان پس از به نتیجه رسیدن مذاکرات با ایران درباره برنامه هستهای این کشور آغاز کند. با این حال فکر نمیکنم ازسرگیری مذاکرات دوجانبه بین اسرائیل و فلسطینیان با میانجیگری آمریکا به تنهایی بتواند نتیجهای بیش از دو تلاش قبلی در این زمینه داشته باشد. آنچه در حال حاضر ضروری به نظر میرسد یک راهبرد جدید و یک مکان جدید به منظور ایجاد یک پویایی سیاسی جدید است تا اسرائیلیها و فلسطینیان را وادار به توافق با یکدیگر کند. به این منظور، فرانسه در حال برنامهریزی برای ارائه چارچوبی جدید برای صلح به شورای امنیت سازمان ملل متحد است که حمایت کامل آمریکا برای تصویب آن ضروری است.
در عین حال این اقدام مانع تلاش تشکیلات خودگردان فلسطین برای ارائه قطعنامهای مختص خود به منظور پایان دادن به اشغالگری اسرائیل و تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی میشود، چرا که این اقدام فلسطین باعث دشوارتر شدن مناقشه بین اسرائیل و فلسطینیان خواهد شد. از سوی دیگر ناآرامیهایی که خاورمیانه را فراگرفته باعث شده حمایت از تلاشها برای ازسرگیری مذاکرات بین اسرائیل و فلسطینیان افزایش یابد. اگرچه درگیریهای خشونتآمیز در منطقه بویژه در عراق، سوریه و یمن باعث منحرف شدن توجهها از مناقشه کمتر خشونتبار بین اسرائیل و فلسطین شده است اما نباید اجازه داد این روند ادامه یابد، چرا که ناامیدی روزافزون فلسطینیان خطر آغاز یک خشونت جدید را در پی دارد و باید از چنین چیزی جلوگیری شود. جلوگیری از آغاز دوباره خشونت بین اسرائیل و فلسطینیان باعث خواهد شد کانالهای مذاکره بین دو طرف باز بماند و کشورهای عربی نیز بر خطر ناشی از گروه داعش و بلندپروازیهای منطقهای ایران متمرکز شوند.
چرا شرایط برای ازسرگیری مذاکرات بین اسرائیل و فلسطین مهیاست؟ کشورهای عربی بیش از هر زمان دیگری مایل به حل مناقشه اسرائیل و فلسطین هستند. آنها اسرائیل را یک متحد طبیعی علیه دشمن مشترک خودشان یعنی ایران و داعش میبینند. در حقیقت اسرائیل و کشورهای عرب مهم از جمله عربستانسعودی به طور سربسته در حال تبادل اطلاعات و هماهنگی برای مقابله با خطر روزافزون ناشی از داعش و ایران هستند. «باراک اوباما» رئیسجمهور آمریکا نیز ممکن است تمایل داشته باشد در دوره ریاستجمهوری خود نفس تازهای به روند صلح خاورمیانه بدمد. او در عرصه سیاسی چیزی برای از دست دادن ندارد. اگر بتواند در این روند موفق شود که اعتبار خود را افزایش داده است و اگر با شکست روبهرو شود، رئیسجمهور بعدی به این مساله خواهد پرداخت. اتحادیه اروپایی نیز بیش از گذشته مایل به ایفای نقش در حل مناقشه اسرائیل و فلسطین است زیرا اروپا معتقد است این مناقشه در صورتی که حل نشود میتواند باعث شدت گرفتن آتشی شود که منطقه را در خود فروبرده است. اروپا پیشتر از افراطگرایی ضربه خورده است و حل مناقشه اسرائیل و فلسطین را عاملی مهم در محافظت از منافع عظیم خود در این منطقه و کاهش افراطگرایی میداند.
برخلاف تلاشهای صلح قبلی توسط آمریکا، دولت اوباما به همراه دو متحد اصلی خود یعنی فرانسه و انگلیس میتواند قطعنامهای را برای پایان دادن به مناقشه اسرائیل و فلسطین به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه دهد که برپایه مفاد زیر استوار خواهد بود:
- محدود شدن مذاکرات صلح به دو سال و تلاش برای دستیابی به یک موافقتنامه بر پایه راهحل تشکیل دو کشور در این مدت. نمایندگان آمریکا و اتحادیه اروپایی نیز برای کمک به تداوم و پیشرفت مذاکرات، نقش تسهیلکننده ایفا خواهند کرد.
- تهیه چارچوبی برای مذاکرات بر پایه موافقتنامههای قبلی بین دو طرف تا آنها دوباره بر سر بسیاری از مسائل با یکدیگر کشمکش نداشته باشند.
- حفظ فشار بر هر دو طرف به منظور جلوگیری از استفاده آنها از زمان به دست آمده به منظور گفتوگو درباره مسائل خاص از جمله مرزها و تلاش در جهت دستیابی به یک موافقتنامه کامل.
- با صراحت اعلام شود اگر آنها نتوانند به یک موافقتنامه دست یابند با پیامدهایی از جمله تحریمها روبهرو خواهند شد.
- استفاده از ابتکار صلح عربی بهعنوان پایهای برای مذاکرات تا از این طریق حمایت عملی کشورهای عربی نیز شامل این مذاکرات صلح شود.
کشورهای عربی بویژه عربستانسعودی، قطر و مصر در موقعیتی هستند که میتوانند حماس را تحت فشار سیاسی و مالی قرار دهند تا در جهت حل این مناقشه و حمایت از ابتکار صلح عربی گام بردارد.
آمریکا و اتحادیه اروپایی نیز میتوانند با استفاده از نفوذ خود بر اسرائیل، تلآویو را متقاعد به حمایت از ابتکار صلح عربی کنند بویژه اینکه اکثر اسرائیلیها از جمله مقامات امنیتی سابق اسرائیل از این ابتکار صلح حمایت میکنند.
هافینگتونپست