گروه سیاسی: با وجود اینکه ایران بارها موضع خود در قبال بازدید از سایتهای نظامی کشورمان را به گروه 1+5 یادآوری کرده است، مسؤولان آمریکایی هنوز هم در گفتوگوها و مصاحبههای خود عنوان میکنند دسترسی به سایتهای نظامی ایران یکی از پیششرطهای اصلی در رسیدن به توافق در روزهای آخر ماه ژوئن است. مسؤولان آمریکایی بشدت روی تفاهمنامهای که ماه آوریل سال جاری میلادی بین ایران و قدرتهای جهانی شکل گرفت، تاکید و اعتقاد دارند موضوع چارچوب مورد توافق، در بیانیه لوزان بهخوبی هدفهای آنها از توافق دوجانبه را برآورده کرده است. به گزارش «وطن امروز»، بانکیمون، دبیرکل سازمان ملل نیز چند روز پیش اشاره کرده بود چارچوب تفاهم لوزان، اجازه دسترسی نامحدود به تمام سایتهای هستهای ایران را میدهد. بعد از بان کیمون و وزیر خزانهداری آمریکا، این بار نوبت ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا بود که اعلام کند براساس چارچوب توافق اولیه در بیانیه لوزان، ایران باید امکان دسترسی به سایتهای نظامیاش را هم برای بازرسان فراهم کند. مونیز البته سعی کرد با ادبیات ملایمتری به این مساله بپردازد و خاطرنشان کرد ایالات متحده خواهان راستیآزمایی فعالیتهای ایران است و بدینترتیب باید از همه محلهای مشکوک به فعالیتهای هستهای بازرسی انجام دهد. مونیز در گفتوگو با شبکه تلویزیونی PBS آمریکا در ادامه افزود: واشنگتن در هرگونه توافق هستهای با ایران خواهان راستیآزمایی است که شامل دسترسی به سایتهای نظامی مشکوک این کشور میشود. وی همچنین به مخاطبان این شبکه تلویزیونی اطمینان داد که آمریکا از موضوع دسترسی به پایگاههای نظامی ایران صرفنظر نمیکند. مونیز عنوان کرد: «یک توافق خوب نیازمند این است که ما نسبت به بستن همه راههای دستیابی به بمب اتم توسط آنها اطمینان کامل حاصل کنیم که شامل رسیدگی به راههای مخفیانه نیز میشود». وزیر انرژی آمریکا افزود: شرکای بینالمللی ما بر سر «تحریمهای سخت» علیه ایران به توافق رسیدهاند که نشاندهنده این است که آنها نسبت به پیگیری یک برنامه انرژی هستهای کاملاً صلحآمیز از سوی جمهوری اسلامی اطمینان ندارند. بازرسیهای گسترده از سایتهای نظامی ایران تنها مساله در صحبتهای جالب توجه مونیز نبود. او در ادامه به مدت زمان توافق هستهای نیز اشاره کرد و گفت: «رویکرد من به این گفتوگوها این است: این تنها راه برای ایران است که طی مدتی طولانی ثابت کند هدفش از برنامه هستهای صلحآمیز است». ایران از همان ابتدا نیز بیان کرده بود برای مدتی محدود اجازه میدهد تاسیسات هستهای مورد بازرسیهای گسترده قرار بگیرد اما آمریکاییها از همان ابتدا این روند را روندی دهها ساله و حداقل بین 15 تا 30 سال عنوان میکردند. براساس آخرین گفتوگوهای انجام شده، به نظر میرسید طرفهای درگیر در پرونده هستهای ایران با مدت 10 ساله بودن این بازرسیها موافق باشند اما به نظر میرسد با توجه به صحبتهای وزیر انرژی ایالات متحده که تاکنون اظهارنظرهای زیادی راجع به فعالیتهای هستهای ایران و مذاکرات هستهای داشته است، این مدت زمان از نظر آمریکاییها به مدت زمانی طولانی تعبیر شده است. ایران و آمریکا هنوز مسائل زیادی در گفتوگوهای هستهای دارند که درباره آنها به توافق نرسیدهاند. طول دوره بازرسیهای گسترده، امکان حذف یکباره تحریمها بعد از اجرایی شدن توافق و همچنین مساله ضرورت تصویب شدن این توافق در کنگره آمریکا از مهمترین مواردی است که هنوز 2 طرف درباره آن به توافق نرسیدهاند. در این میان برخی رسانهها نیز بیان کردهاند به دلیل پیچیدگیهای موجود در این پرونده، ممکن است مدت زمان مذاکرات باز هم مانند دفعات پیش تمدید شود. با این حال وزارت خارجه آمریکا و سخنگوی کاخسفید ترجیح میدهند راجع به این موضوع زیاد بحث نکنند. «جان کربی» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا روز گذشته از پاسخگویی به خبرنگاران درباره گزارشهای رسیده مبنی بر موافقت مذاکرهکنندگان آمریکایی با عدم بازدید از برخی سایتهای هستهای ایران خودداری کرد و گفت: ما حاضر نیستیم از اینجا درباره این جزئیات با ایران مذاکره کنیم. وی افزود: دسترسی مناسب بازرسان سازمان انرژی هستهای به سایتهای هستهای ایران باید برآورده شود و مذاکرهکنندگان نیز روی به وجود آمدن این
دسترسیها کار میکنند.