فیلیپ آلفروی: ترکیه در پی شکست سخت حزب عدالت و توسعه در انتخابات پارلمانی که به سقوط ارزش پول و بازارهای سهام این کشور منجر شد، وارد دورهای از آشفتگیها شده است. پس از انتخاباتی که به همهپرسی درباره بنیانگذار حزب عدالت و توسعه تبدیل شد، این حزب یکشنبه اکثریت مطلقی را که از 13 سال پیش در پارلمان در اختیار داشت، از دست داد. حزب فوق، به این ترتیب مجبور میشود برای نخستینبار دولت ائتلافی یا اقلیت تشکیل دهد. از دوشنبه صبح، بازارها به ورود ترکیه به مرحلهای از بیثباتی سیاسی که از سال 2002 بیسابقه است، واکنش نشان دادند. شاخص اصلی بورس استانبول در آغاز به کار بازار 8 درصد سقوط کرد اما سپس کمی بالا رفت. حدود ظهر، این شاخص حدود
6 درصد کاهش یافت و به حدود 77هزار واحد رسید. همزمان با آن، ارزش لیر ترکیه بشدت کاهش یافت و به 76/2 درصد در برابر یک دلار و 8/3 درصد در برابر یک یورو رسید. بانک مرکزی ترکیه بلافاصله با اعلام کاهش نرخ سود خود برای سپردههای ارزی
یک هفتهای به این اوضاع واکنش نشان داد که البته تاثیری نداشت. «دنیز چیچک» (Deniz Ciçek) تحلیلگر فاینانس بانک(Finansbank) توضیح داد: «نتایج این انتخابات موجب گفتوگوهای فشرده سیاسی خواهد شد که ممکن است هفتهها به طول انجامد.» «اوزگور آلتوگ» از شرکت بیسیجی پاترنرز (BCG Partners) گفت: «تا تشکیل دولت جدید، تردید ادامه خواهد یافت.» براساس نتایجی که رسما اعلام شده است، حزب عدالت و توسعه در انتخابات در صدر قرار گرفت اما فقط توانست 40 درصد آرا را به دست آورد. این نتایج حدود 10 درصد از نتایجی که این حزب 4 سال پیش به دست آورده بود (49 و 9/0 درصد) پایینتر است. حزب عدالت و توسعه که قربانی کندی اخیر اقتصادی و اقدامات مستبدانه اردوغان است، توانست 258 کرسی از 550 کرسی پارلمان را به دست آورد که به طور چشمگیری پایینتر از اکثریت مطلق 276 کرسی است. «ساقطکننده» حزب حاکم، حزب طرفدار کردهای اچدیپی (حزب دمکراتیک خلق) است که موفق شد از مرز 10 درصد برای وارد کردن نماینده به پارلمان عبور کند. پیروز بزرگ این انتخابات، جنبش تحت رهبری «صلاحالدین دمیرتاش» است. حزب او توانست 13 درصد آرا را به دست آورد و 80 کرسی را به خود اختصاص دهد. 2 حزب دیگر رقیب حزب حاکم یعنی حزب جمهوریخواه خلق (سوسیال دموکرات) و حزب اقدام ملی (راستگرا) به ترتیب 25 و16 درصد آرا را به دست آوردند و 133 و 80 کرسی را از آن خود کردند. این نتایج بلندپروازی اردوغان را برای دائمی کردن حکومت خود که بیش از پیش در کشور مورد اعتراض قرار داشت، از بین برد. او که 10 ماه پیش پس از 11 سال نخستوزیری بهعنوان رئیسجمهور انتخاب شد، تبلیغ میکرد حزب عدالت و توسعه 330 کرسی نمایندگی لازم را برای اصلاح قانون اساسی و برقراری نظام ریاستجمهوری قدرتمند به دست میآورد.
خبرگزاری فرانسه