گروه بینالملل: مردم یونان صبح دیروز دوشنبه متوجه شدند حسابهای بانکی آنها مسدود شده و بانکها برای یک هفته تعطیل خواهند بود. این تحولات پس از نشست سرنوشتساز روز شنبه وزرای دارایی حوزه یورو در بروکسل انجام شد. دولت یونان یکشنبه شب متوجه شد هیچ چاره دیگری جز تعطیل کردن بانکها ندارد. تصمیم آتن یک روز پس از آن انجام شد که بانک مرکزی اروپا نقدینگی یونان را بلوکه کرد. این نقدینگی به دولت یونان اجازه داده است تا 6 ماه با استفاده از سپردهها گذران امور کند. بازار بورس آتن هم تعطیل خواهد بود. هفته گذشته پس از آنکه الکسیس سیپراس، نخستوزیر یونان به این درک رسید که نمیتواند پیشنهاد رهبران اروپایی و وامدهندگان را مبنی بر اعمال ریاضت اقتصادی بیشتر، بپذیرد درخواست برگزاری رفراندوم در پنجم ژوئیه را مطرح کرد. پس از آن تصمیم روز شنبه وزرای دارایی حوزه یورو رسماً به وام 5ساله صندوق بینالمللی پول، بانک مرکزی اروپا و کمیسیون اروپا خاتمه داد. سیپراس در سخنرانی تلویزیونی خود بستانکاران خارجی را مقصر دانست. با این حال وی نگفت که بانکها تا چه زمانی بسته خواهند بود یا اینکه در زمان فعالیتهای مجدد آنها اشخاص یا شرکتها چقدر میتوانند پول برداشت کنند. حکم سیپراس با عنوان «تعطیلی بانکها» به امضای نخستوزیر و پروکوپسین پاولوولوس، رئیسجمهوری یونان رسیده است. براساس این حکم فعالیتهای بانکها تا پس از پنجم ژوئیه متوقف میشود و مردم تنها میتوانند از عابر بانکها 60 یورو پول بگیرند. دولت آتن باید تا روز سهشنبه (30 ژوئن) مبلغ 6/1 میلیارد یورو به صندوق بینالمللی پول بازپرداخت کند. اینگونه به نظر میرسد آنها برخلاف وعدههای پیشین قادر به بازپرداخت وام خود نیستند و لذا یک قدم به حضور در پرداخت بدهی و خروج از اتحادیه اروپایی نزدیک میشوند. امروز سهشنبه مهلت بازپرداخت وام 2میلیاردی یونان سر میرسد و وزرای دارایی حوزه یورو هم درخواست دولت آتن برای تمدید این مهلت را رد کرده بودند. در چنین شرایطی و پس از ناکامی مذاکرات روز جمعه بروکسل میان آلکسیس تسیپراس، نخستوزیر یونان و مقامات عالی اتحادیه اروپا از جمله مرکل و اولاند بر سر اعطای بسته نجات اقتصادی به یونان، اگر تعطیلی بانکها و اهرم کنترل مالی انجام نمیگرفت، آتن به فروپاشی کامل اقتصادی دچار میشد.
سقوط بازارهای آسیایی و اروپایی
اما شوک مالی به یونان محدود نشد و بلافاصله اثر خود را در بازارهای جهانی نشان داد. سیر نزولی شاخصهای بازارهای مالی جهان تحت تاثیر بحران بازپرداخت بدهیهای یونان، دیروز صبح نیز ادامه پیدا کرد و در مهمترین اتفاق بازارهای آسیا بویژه چین دچار سقوط ارزش سهام شدند. از آنجایی که چینیها در زمره فعالترین سرمایهگذاران روزهای بحران مالی آتن در یونان هستند، بلوکه شدن حسابهای بانکی در این کشور شوک زیادی را به آنها وارد آورده است. بهرغم تلاشهای اخیر بانک مرکزی چین برای کاهش نگرانی سرمایهگذاران، اتفاق دوشنبه صبح باعث شد شاخص سهام شانگهای چین (SSE) بیش از 7 درصد کاهش یابد. با اجرای همهپرسی از یونانیها برای تسلیم نشدن در مقابل بازپرداختهای تعیین شده توسط بانکهای خارجی و همچنین تعطیلی موقت بانکها و کنترل گردش سرمایه توسط دولت تسیپراس، طبیعی است که سرمایهگذاران به اتخاذ تدابیر احتیاطی روی آورند و در نتیجه گشایش بازارهای بورس اروپا نیز در نخستین روز هفته میلادی (دوشنبه) با افت شدید ارزش سهام همراه بود به طوری که شاخص بورس سهام در فرانکفورت و پاریس بیش از 4 درصد کاهش یافت.
یورو در خطر
به گزارش بیزینس اینسایدر، این تحولات باعث شد ارزش یورو در معاملات دیروز بازار جهانی به کمتر از 1/1 دلار برسد و این بیم در سرمایهگذاران بازارهای مالی به وجود آمده که با همهپرسی یکشنبه آینده در یونان و خروج این کشور از حوزه پولی یورو، واحد پول اتحادیه اروپایی در آستانه سقوطی جبرانناپذیر قرار گیرد. کارشناسان میگویند در صورتی که دولت یونان به دلیل نداشتن پول برای بازپرداخت بدهیها و حقوق کارکنان دولت، اعلام ورشکستگی کند، این حرکت ممکن است منجر به خروج این کشور از منطقه اقتصادی یورو و در نهایت از اتحادیه اروپا شود که میتواند به منزله فروپاشی کل اتحادیه باشد. حال اغلب سیاستمداران غربی از اعلان ناگهانی همهپرسی یونان درباره پیشنهادات ریاضتی وامدهندگان بینالمللی که روز جمعه توسط تسیپراس صورت گرفت شوکه و عصبانی هستند. تشدید مناقشات بر سر بدهیهای یونان عرصه سیاسی آلمان را در حالت آمادهباش قرار داده است. به گزارش روزنامه هندلز بلاتدر، خطر ورشکستگی دولت یونان باعث شد صدراعظم آلمان آنگلا مرکل دیروز با سران احزاب و فراکسیونهای پارلمانی نشستی اضطراری در دفتر خود داشته باشد. پیش از این نشست «زیگمار گابریل» معاون مرکل که رئیس حزب
سوسیالدموکرات نیز هست در گفتوگو با شبکه زددیاف اظهار داشت اروپا در برابر بزرگترین چالش از زمان امضای معاهده رم در سال 1957 قرار دارد. مرکل بعد از اعلام آتن برای برگزاری همهپرسی درباره برنامههای اصلاحی و ریاضتی توافقی با اتحادیه اروپا هنوز اظهار نظر آشکاری در این باره نداشته است اما براساس اعلان کاخ سفید، او یکشنبه گفتوگویی تلفنی با باراک اوباما انجام داده و هر دو طرف در این باره با هم اتفاق نظر داشتند که این مساله بسیار مهم است که یونان را به مسیر اصلاحات برگردانده و در منطقه یورو نگه دارند.