سرهنگ «گلمراد خلیموف» که از افسران تعلیمدیده در آمریکا به شمار میرود، سمت و پست خود در تاجیکستان را رها کرده و اخیرا تصاویری منتشر کرد که نشان میدهد به داعش پیوسته است. خلیموف که شاید قابلتوجهترین نمونه باشد، تنها یکی از 4 هزار نفری است که به گفته گروه بینالمللی بحران، کشورهای آسیای مرکزی را برای پیوستن به داعش ترک کردهاند.
«کریس اسمیت» نماینده جمهوریخواه ایالت نیوجرسی در نشست کنگره درباره عضوگیری داعش در آسیای مرکزی گفت این مساله گویای چه چیزی درباره تلاشهای کنونی برای متوقف کردن پیوستن افراد به داعش است؟
اسمیت در این نشست که در سالروز سقوط موصل به دست داعش برگزار شد، گفت: «به طور آشکار دولت آمریکا و شرکایش، باید اقداماتی قویتر برای مبارزه با افراطگرایی در فراتر از مرزهای آمریکا صورت دهند». «جوزف پیتز» نماینده جمهوریخواه و دیگر نمایندگان به مطرح کردن مسائلی درباره اقداماتی که آمریکا میتواند در آسیای مرکزی برای متوقف کردن پیوستن اتباع خارجی به داعش صورت دهد، پرداختند. وزارت خارجه آمریکا در حال همکاری با دولتهای محلی برای برگزاری برنامههای آموزشی در مبارزه با تروریسم و جلوگیری از افراطگرایی است. دلایل پیوستن به داعش بسیار پیچیده است و براساس مورد و اوضاع میتواند متفاوت باشد. با این حال با توجه به اینکه بیش از 80 درصد جمعیت 4 کشور از 5 کشور آسیای مرکزی مسلمان هستند، مذهب میتواند یک نیروی موثر باشد.
«جنیفر لئونارد» معاون گروه بینالمللی بحران میگوید افرادی که به داعش میپیوندند ناامید، منزوی و دورافتاده به حساب میآیند اما پیش از این جنگیدن برای گروههایی نظیر جنبش اسلامی ازبکستان یا طالبان را مدنظر نداشتند، با این حال آنها داعش را ایجادکننده نظم نوین سیاسی تصور میکنند که هدفی جهانیتر دارد؛ ایجاد یک خلافت.
این پایگاه اینترنتی اضافه کرد، یک
امام جماعت در جنوب قرقیزستان شرایط این کشور را با افغانستان مقایسه میکند و میگوید سوریه تبدیل به مسالهای مربوط به اصول شده است نه استعمار. تحقیقات نشان میدهد بسیاری از اتباع کشورهای آسیای مرکزی در کشورهایشان عضوگیری نشدهاند بلکه این عضوگیری از طریق روسیه صورت گرفته است. «دانل روزنبلوم» معاون وزیر خارجه آمریکا گفت آنها بهعنوان کارگران مهاجر اغلب مورد بیتوجهی و انزوا قرار میگیرند. روزنبلوم که ریاست اداره امور آسیای مرکزی را برعهده دارد، میگوید: «بسیاری از آنها اغلب تبعیض، ارعاب و تحقیر را هم از سوی جامعه و هم مسؤولان تجربه میکنند. این شرایط بسیار دشوار و فقر به همراه وعده اوتوپیای اسلامی این افراد را به سمت سوریه میکشاند. همانطور که انگیزههای این افراد پیچیده است پیشینه افرادی که به داعش میپیوندند نیز بسیار پیچیده است».
لئونارد میگوید: «هیچ شباهتی میان افرادی که از آسیای مرکزی داعش را حمایت میکنند، وجود ندارد. در میان آنها آرایشگرها، تجار معروف، زنانی که همسرانشان را ترک کردهاند و در روسیه ازدواج کردهاند، خانوادههایی که کودکانشان آیندهای بهتر در سرزمینهای داعش دارند، جوانان، اخراجیها از مدارس و دانشجویان از جمله افرادی هستند که به داعش میپیوندند».
در حالی که هزاران جنگجو از این کشورها به داعش پیوستهاند، این آمار براساس اعلام مرکز بینالمللی مطالعه افراطگرایی و خشونت سیاسی تنها 20 درصد از 20 هزار نفری که به داعش پیوستهاند را شامل میشود. با این حال جنگجویان کشورهای آسیای مرکزی میتوانند برای امنیت و ثبات منطقه ریسک باشند. روزنبلوم میگوید: «وزارت خارجه آمریکا در حال تلاش برای همکاری با دولتهای محلی برای کند کردن عضوگیری است. این اقدامات شامل برگزاری نشستهایی در قزاقستان و ترکیه برای مبارزه با افراطگرایی و نیز آموزش نیروهای امنیتی است».
پایگاه اینترنتی کانزاس انفوزین