آرمین عارفی: اسرائیل و عربستان سعودی در برابر تهدید ناشی از ایران موضع مشترکی دارند و از سال 2014 برای مقابله با تهران 5 دیدار محرمانه برگزار کردهاند. ترس شدید گاهی با واکنشهای غیرمنتظره همراه است. ترس از ایران هستهای اسرائیل و عربستان را وادار کرد نوعی نزدیکی غیرمحتمل را در پیش بگیرند. از یک طرف کشورهای عربی، اسرائیل، دموکراسی کاملا نظامیشده را به علت مناقشه با فلسطینیها به رسمیت نمیشناسند، از طرف دیگر نظام سلطنتی نفتی عربستان براساس وهابیت، ایدئولوژی فوق افراطی شکل گرفته که الهامبخش تکفیریها از جمله داعش است.
اما این دو نظام متضاد تحت حمایت یک متحد همیشگی به نام آمریکا قرار دارند. آمریکا از آنها به لحاظ ایدئولوژیک و راهبردی (اسرائیل) و اقتصادی (ائتلاف نفت در برابر امنیت با عربستان سعودی) حمایت میکند. اما این بازی امروز با نزدیک شدن واشنگتن به تهران از سال 2013 با حمایت از مذاکرات درباره پرونده هستهای ایران با ابهام روبهروشده و این موضوعی است که تلآویو و ریاض را بشدت نگران کرده است.
5 دیدار محرمانه
اسرائیل و عربستان سعودی با در نظر گرفتن دورنمای امضای توافقنامه نهایی درباره پرونده هستهای ایران تا 30 ژوئن که با بازگشت ایران به صحنه بینالمللی همراه خواهد بود، از سال 2014 مذاکرات محرمانه را شروع کردهاند. نمایندگان
دو طرف در 5 نشست در هند، ایتالیا و جمهوری چک راههای مقابله با نفوذ ایران در منطقه را بررسی کردهاند. «انور ماجد عشقی» ژنرال سابق عربستانی و «دوری گولد» سفیر سابق اسرائیل در سازمان ملل متحد که سپس بهعنوان مدیرکل وزارت خارجه اسرائیل منصوب شد، این راز را اوایل ماه جاری میلادی در واشنگتن فاش کردند. اعلام خبر این نشست، «تاریخی» به حساب میآید چون عربستان و اسرائیل روابط دیپلماتیک ندارند. در همین حال ریاض سال 2012 دست دوستی به سوی اسرائیل دراز کرد و عادی شدن روابط تلآویو با کشورهای عربی را در ازای به رسمیت شناختن کشور فلسطین و برچیدن همه شهرکها در سرزمینهای فلسطین (شهرکهای غیرقانونی براساس حقوق بینالملل) خواستار شد اما این درخواست عربستان که در آن انور ماجد عشقی نقش داشت بینتیجه بود.
این بار نفوذ فزاینده ایران در منطقه، خطری بسیار جدی برای دو طرف است. جمهوری اسلامی اهداف خود را با نمایندگی حزبالله در لبنان، بشار اسد در سوریه، دولت و شبهنظامیان شیعه در عراق و شورشیان حوثی در یمن در برابر اسرائیل بویژه عربستان، قدرت سنی و رقیب ایران شیعی در منطقه به خوبی پیش میبرد. ایران در این شرایط مناسب و با رهایی از تحریمهای بینالمللی مرتبط با فعالیتهای هستهای خود نفوذ منطقهای خود را تقویت خواهد کرد و مانعی بر سر راه رقبای اصلی خود یعنی اسرائیلیها و عربستانیها خواهد بود.
طرح 7 مادهای
انور ماجد عشقی برای مقابله با «سلطه» منطقهای ایران و به تصور خود آرام کردن منطقه، طرحی 7 مادهای را به واشنگتن پیشنهاد داده است. او قبل از هر چیز قصد دارد صلحی پایدار بین عربستان و اسرائیل برقرار شود چون بدون آن هیچ همکاریای قابل تصور نخواهد بود. این طرح سپس سرنگونی رژیم اسلامی تهران را شامل خواهد شد. آخرین ماده این طرح که بلندپروازانه است تلاش برای تشکیل کردستان مستقل بین ترکیه، عراق و ایران است. دوری گولد که دیدگاه واقعگرایانهتری دارد هر چند از خطر بلندپروازیهای منطقهای ایران آگاه است اما از مطرح کردن سرنگونی رژیم ایران خودداری و به این جمله بسنده کرد: «عربستان و اسرائیل متحد آمریکا هستند». وی گفت: «من امیدوارم این آغازی برای بحثهای بیشتر درباره مشکلات راهبردی مشترک باشد».
هیأت اسرائیلی
اسرائیل و عربستان همه اختلافات خود را حل نکردهاند. «شیمون شاپیرا» ژنرال سابق و از اعضای هیأت اسرائیلی در گفتوگو با «الی لیک» خبرنگار روزنامه «نیویورکتایمز» درباره اهداف اسرائیلیها اعلام کرد اسرائیل و عربستان «با مشکلات و چالشهای مشابه روبهرو هستند و برخی پاسخها» به نقش ایران در منطقه یکی است. عربستان و اسرائیل همچنین درباره راههای سیاسی و اقتصادی برای مقابله با ایران گفتوگو کردند. همانطور که انتظار میرفت دو طرف از مطرح کردن موضوعات مورد اختلاف خودداری کردند. انور ماجد عشقی درباره سرسختی اسرائیل درباره شهرکسازی فقط به گفتن این جمله بسنده کرد: «اسرائیل منزوی شده چون نتوانسته است پاسخگوی پیشنهادهای صلح باشد».
طرف اسرائیلی نیز از پرداختن به نقش عربستان سعودی در حمایت مالی از جنبشهای تکفیری در سالهای اخیر خودداری کرد. دوری گولد گفت: «حضور ما در این نشست به معنی این نیست که ما همه اختلافات سالهای گذشته را حل کردهایم اما امیدواریم در سالهای آینده به این هدف برسیم».
نشریه فرانسوی لوپوئن