اظهارنظر اخیر وزیر خارجه آمریکا نشان میدهد واشنگتن میخواهد در مذاکرات هستهای خود با ایران کوتاه بیاید. جان کری گفت: «آمریکا و شرکایش در مذاکرات هستهای بر موضوع به اصطلاح ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران متمرکز نشدهاند، زیرا آنها تقریبا تصویر کاملی از فعالیتهای گذشته ایران دارند». این اظهارنظر خلاصهای از تناقضات و دروغها بود.
به 5 مثال اشاره میکنیم تا نشان دهد آمریکا - در گذشته و حال- درباره فعالیتهای هستهای ایرانیها اطلاعات کافی ندارد.
1- با وجود درخواستهای پی در پی بینالمللی برای کنترل و بررسی آزمایشهای انفجار هستهای در مجموعه نظامی پارچین، همچنان این مجموعه روی بازرسان بینالمللی بسته است. بدون اطلاعات دقیق، آمریکا و اسرائیل همچنان درباره فعالیتهای این مرکز نظامی مشکوک هستند. با وجود این، کری میگوید: «ما میدانیم آنها چه کردهاند».
2- در تاسیسات زیرزمینی فردو که برای همه روشن است ایرانیها در آنجا غنیسازی اورانیوم را با دستگاههای پیشرفته سانتریفیوژ انجام میدهند- تنها پس از کشف این فعالیتها، ایران آن را تایید کرد- هیچ اطلاعاتی درباره دیگر فعالیتهایی که در این تاسیسات زیرزمینی انجام میشود، در دست نیست.
3- ایران به انجام فعالیت در سایتهای محرمانه معروف است. هرچند تردیدهای بسیاری در این زمینه وجود دارد، به علت دسترسی نداشتن به سایتهای ایران، شواهد موثقی برای اثبات تردیدها درباره فعالیتهای هستهای ایران وجود ندارد.
4- سازمانهای اطلاعاتی آمریکا هنوز اطلاعات کاملی درباره همکاری هستهای ایران و کرهشمالی یا برنامههای مشترکشان برای توسعه موشکهای بالستیک در دست ندارند.
بارها هیأتهای نمایندگی از دانشمندان هستهای 2 کشور از تاسیسات هستهای یکدیگر بازدید کردهاند اما تاکنون هیچکس نتوانسته است اطلاعات دقیقی درباره مبادلات این 2 کشور به دست آورد. سوال این است اگر ایران قصد ندارد سلاح اتمی بسازد چرا این همکاری ادامه دارد؟ و اینکه این همکاری تا چه میزان بوده است؟ پاسخی برای هیچیک از این 2 سوال وجود ندارد.
5- بازرسان آمریکایی و بینالمللی هیچیک تاکنون به طور مستقیم به دانشمندان هستهای ایران که در پروژههای نظامی هستهای فعالیت دارند، دسترسی نداشتهاند. تا حالا تهران همه درخواستها را برای مصاحبه با دانشمندان رد کرده یا نادیده گرفته است. بنابراین زمانی که کری میگوید مذاکرهکنندهها «تقریبا تصویر کاملی از فعالیتهای گذشته ایران دارند» به ایران اجازه میدهد از فشارها برای ارائه اطلاعات یا حتی در اختیار قرار دادن تاسیسات مشکوکش برای بازرسان بینالمللی شانه خالی کند.
از نظر آمریکا جایز است برای رسیدن به هدف مهمش یعنی امضای توافق نهایی هستهای با ایران، همه این جزئیات نگرانکننده را نادیده بگیرد.
«باب کورکر» سناتور جمهوریخواه و رئیس کمیته امور خارجی سنای آمریکا در نامهای به باراک اوباما رئیسجمهور گفت: «مشاهده تفاوت بسیار میان اهداف اصلی شما و اظهارات 1+5 در جریان مذاکره با ایران حیرتآور است». منظور وی این بود که مذاکرهکنندهها از مواضع اولیه خود عقبنشینی کردهاند. بهعنوان مثال میتوان به عقبنشینی از تلاش برای توافق 20 ساله به یک توافق 10 ساله و آمادگی برای صدور مجوز برای ادامه برنامه موشکهای بالستیک تهران و ادامه تحقیق و توسعه روی سانتریفیوژهای هستهای اشاره کرد.
البته باید در نظر داشت امتیازات دولت اوباما برای تضمین توافق هستهای به موارد فوق ختم نمیشود و بیشتر از اینها است. منابع دبکافایل افشا کردهاند واشنگتن آماده میشود از موضع خود مبنی بر بازرسیهای اعلامنشده براساس پروتکل الحاقی عقبنشینی کند و با محدود کردن بازرسیها تنها به تاسیسات هستهای که ایران مشخص کرده است و تنها پس از اعلام 2 هفتهای موافقت کند.
اوباما با پذیرش درخواست ایران برای تقسیم توافق نهایی به 2 قسمت، مهمترین امتیاز را به ایران هدیه کرده است. بخش اول علنی اعلام خواهد شد و بخش بعدی که شامل پروتکلهای فنی است محرمانه خواهد ماند. «وندی شرمن» مذاکرهکننده ارشد آمریکایی تلاشهای بسیاری کرد هر 2 بخش منتشر شود و معتقد بود در غیر این صورت رئیسجمهور نمیتواند مجوز کنگره را برای توافق هستهای دریافت کند اما با نظر وی موافقت نشد. رئیسجمهور آمریکا چنین رویکردی را نیز درباره تحریمها اجرا کرد. در حالی که وی ادعا میکرد تا زمانی که ایران تعهدات خود را اجرا نکند، تحریمها علیه آن لغو نخواهد شد اما به شرکتهای آمریکایی اجازه داد با شرکتهای ایرانی برای تجارت وارد مذاکره شوند.
پایگاه اینترنتی دبکافایل