گروه سیاسی: پس از توافق ژنو، آمریکایی‌ها بارها مفاد این توافق را نقض کردند به‌گونه‌ای که به‌رغم متن صریح توافق ژنو مبنی بر عدم افزایش تحریم‌ها در طول دوره اجرای گام اول این توافق، آنها بارها تحریم‌های جدید علیه ایران وضع کردند به‌گونه‌ای که عملا تحریم‌ها علیه ایران بیشتر شد. در ایران، دولت برای جلوگیری از فروپاشی این توافق، ترجیح داد به جای مقابله به مثل، این تحریم‌های جدید را با ابداع عبارت «روح توافق نقض شده» توجیه کند. به‌گزارش «وطن امروز»، به هر حال افزایش تحریم‌ها بدون آنکه توافق نقض شود، یکی از حفره‌های اولین توافق هسته‌ای ایران و آمریکا بود. اما گویا قرار است یک بار دیگر ایرانی‌ها از این سوراخ گزیده شوند، چراکه جان کری، وزیر خارجه آمریکا گفت که کنگره این کشور می‌تواند تحریم‌های جدیدی علیه ایران تصویب کند چراکه توافق را به‌گونه‌ای تنظیم کرده‌اند که می‌توانند محدودیت‌های جدیدتری علیه ایران اعمال کنند! جان کری گفت: با اعمال تحریم‌های جدید غیرهستهای، توافق نقض نمی‌شود. و این جمله او به این معناست که دروازه تحریم علیه ایران همچنان گشوده است چراکه اگر نگرانی‌های هسته‌ای آنها برطرف شد؛ اما بهانه‌های دیگری برای آوردن تحریم‌ها ذیل آنها وجود دارد! جان کری روز پنجشنبه به همراه ارنست مونیز و جک لو، وزرای انرژی و خزانه‌داری دولت اوباما به کمیته روابط خارجی سنا رفتند تا همانند دوره‌های گذشته، درباره جمع‌بندی برجام در وین توضیح دهند. این 3 وزیر دولت اوباما در این نشست هنگامی که با سوالات صریح سناتورهای جمهوری‌خواه و البته برخی سوالات کلیدی سناتورهای دموکرات مواجه شدند، ناچار شدند توضیحاتی درباره این توافق ارائه دهند که شاید به مذاق برخی در ایران خوش نیاید. وزیر خارجه آمریکا در ابتدای سخنان خود در کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در دفاع از آنچه او و تیم مذاکره‌کننده آمریکا در مذاکرات هسته‌ای به‌دست آورده‌اند، توجه حاضران را به دستاوردهای هسته‌ای ایران طی 10 سال گذشته جلب کرد. او تلاش کرد توضیح بدهد آمریکا هیچ راهی جز مذاکره و توافق با ایران نداشته است چراکه تحریم‌ها هیچ تاثیری بر روند رو به پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران نداشته است. جان کری به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران در گذشته اشاره کرد و گفت که زمان گریز هسته‌ای قبلاً برای ایران بین 2 تا 3 ماه بود اما با توافق فعلی به یک سال افزایش یافته است. به گزارش فارس، رئیس دستگاه دیپلماسی آمریکا انتقاداتی که معتقدند توافقی بهتر با ایران امکان‌پذیر بوده را رد کرد و با بیان اینکه امکان عقد توافقی با ایران که منجر به تسلیم این کشور بشود وجود ندارد، گفت: «تسلیم ایران، خیالبافی است، ساده و صریح بگویم.» وزیر خارجه آمریکا بهترین راه‌حل برای جلوگیری از گسترش برنامه هسته‌ای ایران را مهار این برنامه با توافق هسته‌ای خواند. کری همچنین گفت:
«واقعیت این است که ایران به دانش چرخه سوخت هسته‌ای دست یافته، چه این را دوست داشته باشیم و چه خیر؛ و دانش را نمی‌توان بمباران کرد یا با تحریم از بین برد». وزیر خارجه آمریکا در بخش دیگری از اظهاراتش با خاطرنشان کردن اینکه تحریم‌ها نتوانسته جلوی پیشرفت برنامه هسته‌ای ایران را بگیرد، گفت: «اگر ما به سمت فسخ این توافق قدم برداریم، جهان با ما همقدم نخواهد شد».
کری خاطرنشان کرد: در صورتی که توافق فعلی رد شود ایران با سرعتی دو‌برابر سرعت قبلی برنامه هسته‌ای خود را پیش خواهد برد. رئیس دستگاه دیپلماسی آمریکا با متهم کردن ایران به حمایت از تروریسم و انجام اقدامات مخرب در خاورمیانه گفت که «برنامه‌های گسترده‌ای» برای مهار این اقدامات و فعالیت‌های ایران دارد. او علاوه بر این از ادامه فشار بر ایران برای آزادی افرادی که «اتباع آمریکایی زندانی در ایران» خواند، خبر داد. وزیر خارجه آمریکا در ادامه و در پاسخ به سوال یکی از سناتورها درباره مسدود شدن مسیر تحریم ایران با توافق هسته‌ای، تصریح کرد: با اعمال تحریم‌های جدید غیرهستهای، توافق نقض نمی‌شود. کری مدعی شد: بسیاری از مفاد توافقنامه هسته‌ای با ایران با گذشت زمان منقضی نمی‌شوند. او تأکید کرد: از آنجا که ایران عضو پیمان ان‌پی‌تی است برخی از این مفاد، ابدی هستند. وزیر خارجه آمریکا گفت: توافق با ایران تنها به مساله هسته‌ای محدود بوده چرا که مذاکره‌کنندگان می‌دانستند در صورتی که وارد مباحث دیگر شوند، بر سر هیچ مساله‌ای توافق حاصل نخواهد شد. کری تأکید کرد، واشنگتن با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس، همکاری گسترده‌ای برای محدود کردن توان هسته‌ای ایران خواهد داشت. وزیر خارجه آمریکا مدعی شد: کشورهای حاشیه خلیج [فارس] هم از مفاد توافق وین استقبال کرده‌اند و آن را دارای مولفه‌های لازم برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح‌های اتمی دانسته‌اند. کری در بخش دیگری از اظهاراتش صفحه‌ای پرینت گرفته شده از متن یک خبر را در دست گرفت و گفت که در این خبر یکی از اعضای سازمان امنیت داخلی اسرائیل (شین‌بت) از توافق هسته‌ای دفاع و آن را ضامن عدم دستیابی ایران به سلاح دانسته است. کری در ادامه گفت: «فکر کنم حداقل او ساده‌لوح نبوده باشد». کری همچنین درباره سازوکار تخفیف در تحریم‌ها هم گفت که این تحریم‌ها پس از اقدامات اعتمادساز ایران برداشته می‌شوند و قبل از آن ایران باید پروتکل‌الحاقی را تصویب کند. کری در این‌باره گفت: «ایران قبول کرده پروتکل‌الحاقی را بپذیرد. پروتکل‌الحاقی نتیجه شکست در تجربه کره‌شمالی است و درنتیجه آن، دسترسی بیشتری به‌وجود می‌آید و براساس آن می‌توانیم دقیقا بدانیم ایران چه کارهایی انجام می‌دهد. پیش از آنکه تحریم‌های سازمان ملل متحد در پایان این فرآیند، برداشته شود، ایران باید پروتکل‌الحاقی را تصویب کند. ایران باید پروتکل‌الحاقی را از طریق مجلس تصویب کند. ایران موافقت کرده است از روز نخست (اجرای توافق) به پروتکل‌الحاقی پایبند باشد».
مونیز: این توافقی نبود که ایران می‌خواست
ارنست مونیز، وزیر انرژی آمریکا که از مذاکرات لوزان، گفت‌وگوهای فشرده‌ای با علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران داشت نیز در این نشست خطاب به سناتورهای جمهوری‌خواه و دموکرات گفت که با این توافق، ایران از توانمندی هسته‌ای دور شده است! او گفت: به شما اطمینان می‌دهم این توافق، توافقی نبود که ایران می‌خواست! مونیز نتایج پایانی مذاکرات هسته‌ای ایران را برای واشنگتن و متحدان این کشور «خوب» توصیف کرد و افزود: این توافق، ایران را از توانمندی هسته‌ای دور کرده است. وزیر انرژی آمریکا خاطرنشان کرد: آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند پس از اطلاع‌رسانی 24 روزه قبلی به همه «سایت‌های مشکوک» ایران دسترسی داشته باشد. مونیز در بخش دیگری از اظهاراتش پس از بیان اینکه این توافق بر اعتماد مبتنی نیست، گفت: «می‌توانم به شما اطمینان بدهم این توافقی نبود که ایران می‌خواست.» مونیز در بخش دیگری از اظهاراتش خاطرنشان کرد در صورت حمله اسرائیل به ایران، واشنگتن حامی ایران نخواهد بود.
جک هم آمار ولی را به چالش کشید!
جیکوب لو، وزیر خزانه‌داری آمریکا نیز دیگر عضو کابینه اوباما بود که در نشست سنا درباره توافق توضیحاتی ارائه کرد. نکته قابل تامل در اظهارات وزیر خزانه‌داری آمریکا این بود که لو رقم اموال بلوکه شده ایران را 100 میلیارد دلار اعلام کرد و گفت با توافق هسته‌ای، نصف این رقم، یعنی 50 میلیارد دلار آن در اختیار ایران قرار خواهد گرفت! این اظهارات وزیر خزانه‌داری آمریکا درباره مقدار ارزی که در اختیار ایران قرار خواهد گرفت در حالی است که هفته گذشته ولی‌الله سیف، رئیس‌کل بانک مرکزی در نامه‌ای به حسن روحانی، مقدار این دارایی‌های بلوکه شده را 26 میلیارد دلار دانست! وزیر خزانه‌داری آمریکا با بیان اینکه «ایران به یک چاله اقتصادی عمیق افتاده که بیرون آمدن از آن سال‌ها طول می‌کشد» گفت:«دارایی‌های بلوکه شده ایران در خارج از مرزهای این کشور 100 میلیارد دلار است که تهران با توافق فعلی به 50 میلیارد دلار از آن دسترسی خواهد یافت». به گزارش تسنیم، وی افزود: «پول‌هایی که بناست پس از توافق وارد ایران شود، در حقیقت پول‌های خود این کشور است که بلوکه شده ولی تأکید می‌کنم تا وقتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اجرای تعهدات ایران را تایید نکند، کاهش تدریجی تحریم‌های ایران آغاز نخواهد شد».
وزیر خزانه‌داری آمریکا که سرپرست نهاد آمریکایی وضع‌کننده و ناظر بر تحریم‌های ایران است در ادامه در اظهارنظری که ناقض ادعاهای دولتی‌ها درباره روند برداشته شدن تحریم‌ها‌ست، گفت: «هیچ یک از تحریم‌های ایران به صورت فوری برداشته نمی‌شود بلکه این روندی تدریجی خواهد بود... علاوه بر این تحریم‌های مربوط به حقوق‌بشر و حمایت ایران از تروریسم کماکان بر جای خود باقی خواهد بود و حتی می‌توانیم در این دو حوزه، تحریم‌های شدیدتری هم اعمال کنیم».
به هر حال اظهارات مقامات دولت اوباما در کمیته روابط خارجی سنا ابعاد جدیدی از تبعات توافق هسته‌ای احتمالی با ایران را روشن کرده است. روایت‌های جدید از موضوع تدریجی بودن فرآیند برداشته شدن تحریم‌ها تا موضوع PMD باز هم نگرانی‌های جدی را درباره واقعیت موجود در جمع‌بندی برجام ایجاد می‌کند.