کارشناسان اعلام کردند تصمیم آنکارا برای اقدام نظامی علیه داعش در سوریه چرخشی در سیاست دوجانبه ترکیه به حساب میآید و احتمال دارد کردها از این تحول بهرهبرداری کنند. جنگندههای ترکیه اخیرا برای نخستین بار مواضع تکفیریها را در خاک سوریه هدف قرار دادند و به ملاحظهکاریای پایان دادند که به تردیدها درباره رویکرد آنکارا دامن زده بود.«مایکل استفنس» ( Michael Stephens) از دفتر اندیشکده انگلیسی موسوم به موسسه خدمات سلطنتی متحد در قطر گفت: «این نشانه به همان اندازه که سیاسی است، راهبردی است.»
وی اعلام کرد ترکها با بسیج شدن در برابر پیشروی داعش «به نقطهای رسیدند که وجهه آنها در آن تا حدودی خدشهدار شده بود. داعش به اندازهای مهم شده است که ترکیه دیگر نمیتواند تظاهر کند این گروه را نادیده میگیرد.» به نظر «دیدیه بیون»(Didier Billion) از موسسه روابط بینالملل و راهبردی پاریس، این اقدام «نشاندهنده ورود واقعی ترکیه به ائتلاف بینالمللی» تحت رهبری آمریکا برای مقابله با داعش در عراق و سوریه است. آنکارا تاکنون شریکی ملاحظهکار برای این ائتلاف بود. به گفته وی، حملات ترکها «یک هشدار ساده نیست» بلکه «مرحلهای جدید در سیاست» ترکیه به حساب میآید. احمد داووداوغلو، نخستوزیر ترکیه اعلام کرده عملیاتی که علیه داعش و همچنین شورشیان کرد حزب کارگران کردستان (پکک) [دشمن مورد غضب آنکارا ] شروع شد «مقطعی نیست و ادامه خواهد داشت.»
برخی کارشناسان نیز تغییر موضع آنکارا را «بازی بزرگی» میدانند که بین قدرتهای منطقه در ارتباط با مناقشه سوریه شروع شده است.
«اگ سکین»(Ege Seckin) متخصص مسائل ترکیه در تحلیلی که موسسه مطالعات ژئوپلیتیک آی اچ اس (IHS) لندن آن را منتشر کرد، اعلام کرد: «ترکیه تاکنون مبارزه با نیروهای بشار اسد رئیسجمهور سوریه را به داعش ترجیح میداد. تحولات روزهای اخیر نشان داد این سیاست تغییر یافته است.»
این پژوهشگر معتقد است: «ترکیه همچنین احتمال دارد در پی تضمین موضع خود در سوریه در برابر افزایش قدرت تهران، حامی وفادار رژیم دمشق در این کشور باشد. افزایش قدرت تهران بعد از توافق اخیر درباره پرونده هستهای ایران نمودار شده است.»
موافقت آنکارا با استفاده آمریکا از پایگاه اینجرلیک در جنوب ترکیه برای اجرای حملات در سوریه سکویی ایدهآل برای واشنگتن برای مقابله با داعش ایجاد میکند و پایانی بر تنش بین آنکارا و واشنگتن خواهد بود. آمریکا بر اتخاذ چنین تدبیری اصرار داشت. مایکل استفنس گفت: «در منطقه پایگاههای دیگری وجود داشت که آمریکا میتوانست از آنها استفاده کند اما حضور در صد کیلومتری منطقه تماس، برتری بزرگی در زمینه تدارکات و حملات زمینی ایجاد میکند.» وی افزود: «باید منتظر ورود تجهیزات هوایی، مانند هواپیما و هواپیماهای بدون سرنشین» به این پایگاه بود. احتمال اینکه کردهای سوریه (و فراتر از آنها، کردهای ترکیه) از این تحول جدید بهرهبرداری کنند معادله را برای آنکارا پیچیدهتر کرده است. آنکارا به علاوه نمیخواهد حملات پلیس به فعالان مظنون داعش در خاک سوریه با عملیاتی که علیه شورشیان پکک صورت گرفت، یکی تلقی شود. اگ سکین گفت: «ترکیه همچنین تلاش میکند از آرمانهای کردها برای رسیدن به خودمختاری جلوگیری و تسلط خود را بر گروههای مسلح مخالف سوریه تضمین کند.»
در این چارچوب حملات ترکیه احتمال دارد «از توافق با آمریکاییها» برای ایجاد منطقه «پرواز ممنوع» در سوریه نزدیک مرز ترکیه حکایت داشته باشد تا زمینه را برای مقابله با تکفیریها و همچنین رقبای کرد فراهم کند.
به گفته «ارون اشتین» (Aaron Stein) از مرکز تحقیقاتی رفیق حریری بیروت، آنکارا «با حملات هوایی علیه داعش در منطقه موافق است اما نمیخواهد این حملات به حمایت هوایی از پکک تبدیل شود.»
تقویت امنیت در مرز ترکیه - سوریه همچنین پاسخی به این احتمال است که مداخله نظامی در سوریه با تشدید حملات و انفجارها در خاک ترکیه همراه باشد. استفنس گفت: «ترکها در وضع حساسی قرار دارند. اگر آنها بخواهند به ریشه و شاخههای داعش حمله کنند، با انتقام آنها روبهرو خواهند شد. آنکارا از این موضوع آگاه است».
خبرگزاری فرانسه